سوره‌ای برای در امان‌ماندن از عذاب قبر
ترتیل جزء ۲۲ قرآن کریم+صوت
چهارشنبه ۹ مرداد ۱۳۹۲ ساعت ۰۶:۲۱
کد مطلب: 302915
نامگذارى و فضیلت سوره احزاب
این سوره به اتفاق دانشمندان اسلام در مدینه نازل شده و چنانکه گفتیم مجموع آیات آن 73 آیه است و از آنجا که بخش مهمى از این سوره به ماجراى جنگ احزاب (خندق) مى پردازد این نام براى آن انتخاب شده است.
در فضیلت این سوره همین بس که در حدیثى از پیامبر گرامى اسلام (ص) مى خوانیم: کسى که سوره احزاب را تلاوت کند و به خانواده خود تعلیم دهد از عذاب قبر در امان خواهد بود.
و از امام صادق (ع) نقل شده: کسى که سوره احزاب را بسیار تلاوت کند در قیامت در جوار پیامبر و خاندان او خواهد بود.
سوره احزاب، یکى از پربارترین سوره هاى قرآن مجید است و مسائل متنوع و بسیار مهمى را در زمینه اصول و فروع اسلام تعقیب مى کند.
محتواى سوره احزاب
بحث‌هایى را که در این سوره آمده است مى توان به هفت بخش تقسیم کرد: بخش اول، سرآغاز سوره است که پیامبر اسلام (ص) را به اطاعت خداوند و ترک تبعیت از کافران و پیشنهادهاى منافقان دعوت مى کند و به او اطمینان مىدهد که در برابر کارشکنی‌هاى آنها از وى حمایت خواهد فرمود.
بخش دوم، به پارهاى از خرافات زمان جاهلیت مانند مسئله ظهار که آن را وسیله طلاق و جدایى زن و مرد از هم مى دانستند و همچنین مسئله پسرخواندگى اشاره کرده و قلم بطلان بر آنها مى کشد و پیوندهاى خویشاوندى را در پیوندهاى واقعى و طبیعى منحصر مى سازد.
بخش سوم، که مهمترین بخش این سوره است مربوط به جنگ احزاب و حوادث تکان دهنده آن و پیروزى اعجاز آمیز مسلمین بر کفار و کارشکنی ها و بهانه جویی هاى گوناگون منافقان و پیمان شکنى آنان است و در این زمینه دستورهاى جامع و جالبى بیان شده است.
بخش چهارم، مربوط به همسران پیامبر است که باید در همه چیز الگو و اسوه براى زنان مسلمان باشند و در این زمینه دستورات مهمى به آنها مى دهد.
بخش پنجم، به داستان زینب دختر جحش که روزى همسر پسرخوانده پیغمبر (ص) زید بود و از او جدا شد به فرمان خدا با پیامبر (ص) ازدواج کرد و دستاویزى براى منافقان شد قرآن در این زمینه پاسخ کافى به بهانه جویان مى دهد.
بخش ششم، از مسئله حجاب سخن مى گوید که با بخشهاى گذشته نیز رابطه نزدیک دارد و همه زنان با ایمان را به رعایت این دستور اسلامى توصیه مى کند.
بخش هفتم، که آخرین بخش را تشکیل مى دهد اشارهاى به مسئله مهم معاد دارد و راه نجات در آن عرصه عظیم و همچنین مسئله امانت دارى بزرگ انسان یعنى مسئله تعهد و تعهد و تکلیف و مسئولیت او را شرح مى دهد.
ترتیل جزء 22 قرآن کریم با صدای مشاری العفاسی
محتواى سوره سبأ این سوره که به مناسبت شرح سرگذشت قوم سبأ به نام سبأ نامیده شده از سوره هاى مکى است و مى دانیم محتواى سوره هاى مکى معمولا بیان معارف اسلامى و ریشه هاى اعتقادى مخصوصا مبداء و معاد و نبوت است.
و بیشترین بحث این سوره نیز روى همین امور دور مىزند چرا که مسلمانان در دوران مکه مىبایست از نظر اعتقادی و براى پرداختن به فروع و تشکیل حکومت اسلامى و پیاده کردن تمام برنامه هاى اسلامى آماده می‌شدند.
به طور کلى باید گفت محتواى این سوره ناظر به پنج مطلب است:
1-مسئله توحید و قسمتى از نشانه هاى خداوند در عالم هستى و صفات پاک او از جمله توحید ربوبیت و الوهیت.
2-مسئله معاد که از همه مسائل در این سوره بیشتر مطرح شده، از طرق مختلف در باره آن بحث‌هاى گوناگونى عنوان شده.
3-مسئله نبوت انبیاى پیشین و مخصوصاً پیامبر اسلام و پاسخ به بهانه‌جویی‌هاى دشمنان در باره او و بیان پارهاى از معجزات انبیاء سلف.
4- بیان بخشى از نعمت‌هاى بزرگ خدا و سرنوشت شکر گزاران و کفران کنندگان ضمن بیان گوشه اى از زندگى سلیمان و قوم سبأ.
5-دعوت به تفکر و اندیشه و ایمان و عمل صالح و تاثیر این عوامل در سعادت و نیکبختى بشر و مجموعا برنامه جامعى را براى تربیت جست‌وجوگران حق تشکیل مى دهد.
فضیلت تلاوت سوره سبأ
در روایات اسلامى در باره اهمیت این سوره و تلاوت آن تعبیرات جالبى دیده مىشود از جمله در حدیثى از پیامبر اسلام (ص) چنین مى خوانیم: کسى که سوره سبأ را بخواند در قیامت تمام انبیاء و رسولان رفیق و همنشین او خواهند بود و همگى با او مصافحه مى کنند.
در حدیث دیگرى از امام صادق (ع) چنین نقل شده است: کسى که دو سوره اى را که با حمد آغاز مى شود (سوره سبأ و فاطر) در یک شب بخواند تمام آن شب را در حفظ و حراست الهى خواهد بود و اگر آن دو را در روز بخواند هیچ مکروهى به او نمى رسد و آن قدر از خیر دنیا و آخرت به او داده مى شود که هرگز به قلبش خطور نکرده و فکر و آرزویش به آن نرسیده است!
محتواى سوره فاطر
آیات سوره فاطر را در پنج بخش مى توان خلاصه کرد.
1- بخش مهمى از آیات این سوره پیرامون نشانه هاى عظمت خداوند در عالم هستى و دلایل توحید سخن مى گوید.
2- بخش دیگرى از آن از ربوبیت پروردگار و تدبیر او نسبت به عموم جهان و خصوص انسان و خالقیت و رازقیت او و آفرینش انسان از خاک و مراحل تکامل او بحث مى کند.
3- بخش دیگر پیرامون معاد و نتایج اعمال در آخرت و رحمت گسترده الهى در این جهان و سنت تخلف ناپذیر او در باره مستکبران است.
4- قسمتى از آیات آن نیز اشاره به مسئله رهبرى انبیا و مبارزه پىگیر و مستمرشان با دشمنان لجوج و سرسخت و دلدارى پیامبر اسلام (ص) در این زمینه است.
5- سرانجام بخشى از آن بیان مواعظ و اندرزهاى الهى در زمینه هاى مختلف است که مکمل بحث‌هاى گذشته است.
فضیلت تلاوت سوره فاطر:
در حدیثى از پیامبر (ص) آمده است: هر کس سوره فاطر را بخواند در روز قیامت سه در از درهاى بهشت او را به سوى خود دعوت مى کند که از هر کدام مى خواهد وارد شود!
با توجه به اینکه مى دانیم درهاى بهشت همان عقاید و اعمال صالحى است که سبب وصول به بهشت مىشود همانگونه که در بعضى از روایات درى به عنوان باب المجاهدین یا مانند آن ذکر شده ممکن است این روایت اشاره به ابواب سه گانه اعتقاد به توحید معاد و رسالت پیامبر (ص) باشد.
در حدیث دیگرى از امام صادق (ع) مى خوانیم: در قرآن کریم، دو سوره پشت سر هم قرار دارد؛ سوره سبا و سوره فاطر که با «الحمدلله» آغاز مىشود هر کسى آنها را در شب بخواند خدا او را در کنف حمایت خود حفظ مى کند و هر کس در روز بخواند ناراحتى به او نمىرسد و آنقدر خدا خیر دنیا و آخرت به او مى بخشد که بر قلب کسى خطور نکرده و آرزوى کسى به آن نرسیده است.
