یادداشت‌مسجدجامعی درموردنرمش قهرمانانه
يکشنبه ۳۱ شهريور ۱۳۹۲ ساعت ۱۵:۰۸
کد مطلب: 314915
دبیرستان علوی که در آن درس می‌خواندیم در خیابان فخرآباد قرار داشت که برگرفته از نام عمارت، باغ و مسجد فخرالدوله بود. این مسجد تنها مسجدی است که یک معمار مشهور روسی ـ مسیحی به نام مارکف آن را ساخته است و البته کلیسای معروف نیکلای مقدس نیز ساخته این معمار برجسته است. پنجشنبه‌ها مدرسه‌ها زودتر تعطیل می‌شد و از آن جا که فردای آن نیز جمعه بود با آسودگی خیال با پای پیاده و آهسته و آهسته از دروازه شمیران به طرف بهارستان می‌آمدیم و به عکس‌های قدیمی مغازه فتو تهامی خیره می‌شدیم. با آن که عکس‌های تاریخی را بارها دیده بودیم اما باز هم برایمان جالب بود و با خود حرف‌های زیادی برای گفتن داشت. نزدیکی عکاسخانه، کافه قنادی یاس قرار داشت که گاهی به آن می‌رفتیم و نوشیدنی و خوراکی می‌خوردیم و سپس به سمت کتابفروشی‌های شاه آباد که آن زمان رونق بیشتری داشت می‌آمدیم که ناشرانی مانند فروغی، سنایی، سیروس، جهان کتاب، اقبال، صفی علیشاه، علمی، ابن سینا، شرکت سهامی انتشار، محمدی و آسیا در آن فعال بودند.
از دلپذیرترین لحظات در مسیر برگشت از مدرسه، رسیدن به فروشگاه ناشرانی بود که کتاب‌هایشان را در ویترین و داخل مغازه و حتی بیرون از آن و گاهی هم در کنار پیاده‌روها می‌گذاشتند و ما به تماشای آن‌ها می‌نشستیم و برخی از آن‌ها را برمی‌داشتیم و ورق می‌زدیم و می‌خریدیم.
از یاد نمی‌برم روزی را که به همراه دوست همکلاسی‌ام سعید پیشداد به هنگام برگشت از مدرسه روبه‌روی انتشارات آسیا ایستاده بودیم و به کتاب‌ها نگاه می‌کردیم. چشمم به کتابی ترجمه شده افتاد با این عنوان «صلح امام حسن پرشکوه‌ترین نرمش قهرمانانه تاریخ» تألیف (علامه) شیخ راضی آل یاسین ترجمه (آیت‌الله) سید علی خامنه‌ای. همه کلمات اسم این کتاب برایم عادی بود جز عبارت «نرمش قهرمانانه» و با آن که چندان عربی نمی‌دانستم علاقه‌مند شدم که بدانم این عبارت برگردان چه کلمات عربی است.
در آن سال‌ها در ذهن امثال من قهرمان و عمل قهرمانانه تنها در مبارزه و شهادت خلاصه می‌شد اما این کتاب، صلح امام حسن را عملی قهرمانانه معرفی کرده بود. تا آن روز وقتی سخن از «قهرمان» به میان می‌آمد ذهن، خواه ناخواه به طرف جنگ و ستیز و شمشیر و گلوله می‌رفت و از آن روز به بعد می‌توانستم در صلح نیز قهرمانی ببینم و این برایم جالب بود که صلح هم می‌توانست قهرمانانه باشد. آن چه از این عبارت می‌فهمیدم عملی بود که پیش از آن که بر رزم متکی باشد بر تدبیر و مدارا و عاقبت اندیشی تأکید می‌کرد و به همین دلیل نام این اثر برای همیشه در ذهنم جای گرفت و ماند و هر چه بیشتر به عرصه‌های اجتماعی و مدنی ورود یافتم به عمق این معنا و لزوم فهم آن بهتر پی بردم؛ «نرمش قهرمانانه». روز جهانی صلح و آزادی زندانیان مبارکباد.
ای کاش فرق این موضوعات را می فهمیدیم.
1- حرکت امام حسن (ع) نرمش قهرمانانه بود.
2- بی لیقاقتی سرداران امام حسن (ع) سبب این نرمش قهرمانانه شد.
3- اگر بی لیاقتی این سرداران نبود، امام به این نقطه نمی رسید و امام صلح نمی کرد چرا که از اول هم امام برای صلح نرفته بود.
4- امروز هم برخی ها به این بهانه می گویند باید صلح کرد و این موضوع را قهرمانانه می خوانند و می خواهند کار خود را توجیه کنند و فکر می کنند قهرمان هستند در حالیکه قهرمان این داستان فرد دیگری است که با وجود سربازان گیج این شرایط را می پذیرد.