مباحث علمی در مورد سنگ کلیه همچون اندازه و نوع سنگ، علائم و عوارض و به ویژه اینکه آیا واقعا به اندازه ای خطرناک هستند که به مرگ منجر شوند، همیشه موضوع جذابی برای بحث و بررسی بوده است. در این مقاله، ما به بررسی علمی و مفهومی این موضوع می پردازیم تا شما را با اطلاعات دقیق و آخرین تحقیقات درباره سنگ کلیه آشنا کنیم.
سنگ کلیه و چگونگی تشکیل آن
سنگ کلیه یکی از بیماری های شایع دستگاه ادراری است که سالانه افراد زیادی را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. علت اصلی ابتلا به این بیماری معمولا مصرف آب‌های ناسالم است که حاوی غلظت بالایی از املاح و نمک های معدنی هستند. این املاح با گذشت زمان انباشته و به تدریج سنگ کلیه را تشکیل می دهند.
در اوایل تشکیل سنگ کلیه، عموما هیچ علائمی حس نمی شود. اما وقتی سنگ تشکیل شده در داخل مجاری کلیوی و ادراری حرکت می کند، ممکن است باعث تخریب مجاری شود و در نهایت خونریزی در این مجاری ایجاد کند. این خونریزی ممکن است با درد شدید در ناحیه آلت تناسلی و مثانه همراه باشد.
علت مبتلا شدن به سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه بیشتر زمانی اتفاق می افتد که فرد کمتر از یک لیتر ادرار در یک روز تولید می کند. سنگ کلیه در افرادی که مشکلات کلیوی دارند، به خصوص در نوزادان نارس بسیار شایع است. با این حال، افرادی در گروه سنی ۲۰ تا ۵۰ سال بیشتر دارای مشکلات مرتبط با سنگ کلیه هستند.
عوامل مختلفی می توانند ابتلا به سنگ کلیه را تسهیل کنند. به عنوان مثال، جنسیت ممکن است تاثیرگذار باشد و طبق گزارش موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی آمریکا (NIDDK)، مردان بیشتر از زنان دچار این مشکل می شوند. همچنین تاریخچه خانوادگی نیز می تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد. عوامل دیگری که می توانند نقش داشته باشند عبارتند از:
• کمبود مصرف آب: عدم مصرف کافی آب می تواند موجب ترکیب املاح در ادرار شود و به تشکیل سنگ های کلیه منجر شود.
• چاقی: افزایش وزن و چاقی نیز ممکن است بر تراکم املاح در ادرار تاثیر بگذارد.
• رژیم غذایی نامناسب: مصرف زیاد پروتئین، نمک یا گلوکز در رژیم غذایی ممکن است سبب افزایش مواد افزودنی در ادرار شود.
• پرکاری پاراتیروئید: پاراتیروئید مسئول کنترل سطح کلسیم و فسفات در بدن است، هر گونه اختلال در عملکرد آن می تواند موجب افزایش سطح کلسیم در ادرار شود.
• جراحی بای پس معده: برخی جراحی ها ممکن است منجر به تغییر در جذب مواد معدنی از طریق دستگاه گوارش شوند.
• بیماری های التهابی روده: بیماری هایی مانند کرون و کولیت التهابی می توانند جذب کلسیم را افزایش دهند و سبب تشکیل سنگ کلیه شوند.
• مصرف داروهای ضد تشنج: برخی داروهای ضد تشنج نیز ممکن است عوارض جانبی در شکل افزایش تراکم املاح در ادرار داشته باشند.
با شناخت عوامل مختلف موثر در تشکیل سنگ های کلیه، می توانید اقدامات پیشگیرانه خود را اصولی تر کنید تا از رخداد این بیماری جلوگیری کنید.
.jpg)
خطرات سنگ کلیه چیست؟
سنگ های کلیه می توانند عواقب جدی و خطرناکی را برای سلامتی فرد به همراه داشته باشند. از جمله این تاثیرات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
درد شدید
وقتی سنگ کلیه به حرکت درآید و در مسیر ادراری به سمت مثانه حرکت کند، ممکن است حالب را مسدود کند. این انسداد می تواند در مسیر جریان ادرار ایجاد شود و باعث درد شدید شود. این درد معمولا در ناحیه زیر دنده ها احساس می شود و ممکن است به پایین شکم و کشاله ران گسترش یابد.
بی اختیاری ادرار
سنگ‌های کلیه ممکن است به عنوان یک عامل مهم در بروز بی اختیاری ادرار در نظر گرفته شود. بی اختیاری ادرار زمانی اتفاق می‌افتد که سنگ‌ها از کلیه ها خارج شده و وارد مثانه می‌شوند. این موقعیت می‌تواند منجر به انسداد مجاری ادراری شود و از طرف دیگر، دفع ادرار را به یک عملیات دشوار تبدیل کند. اگر مثانه به طور کامل خالی نشود، ممکن است باعث احساس نیاز مداوم به دفع ادرار یا تجربه نشتی ادرار شوند.
یکی از انواع شایع بی اختیاری ادرار که افراد مبتلا به سنگ کلیه تجربه می‌کنند، بی‌اختیاری ادرار فوریتی است. این نوع بی اختیاری ادرار با نیاز فوری و ناگهانی به دفع ادرار توصیف می‌شود. شدت این وضعیت می تواند در افراد مختلف متغیر باشد. در حالت‌های خفیف تر، افراد معمولا قبل از دفع ادرار به محل مناسبی برای دفع رفته و مشکل ندارند. اما در موارد شدیدتر، افراد ممکن است پیش از رسیدن به مکان مناسب دچار نشتی ادرار شوند. این موقعیت می‌تواند برای افراد مبتلا به سنگ کلیه آزار دهنده باشد و نیاز به مشاوره پزشکی با متخصص ارولوژی دارد تا علت و راه حل مناسب برای بی اختیاری ادرار تعیین شود.
.jpg)
ابتلا به عفونت
وقتی سنگ کلیه مسیر جریان ادراری را تنگ تر می کند. این وضعیت می تواند به تجمع ادرار و افزایش فشار در مجاری ادراری منجر شود و بنابراین احتمال ابتلا به عفونت مجاری ادراری افزایش پیدا کند. ابتلا به عفونت ادراری برای زنان نسبت به مردان رایج تر است و در صورت شدید بودن، می تواند به تب و آسیب به کلیه‌ها منجر شود.
نارسایی کلیه
در صورت وجود سنگ های بزرگ یا متعدد در کلیه، آسیب جدی به کلیه ها وارد می‌شود. این آسیب معمولا به صورت خاموش و بدون علائم مشخص اتفاق می افتد. بنابراین، ممکن است که افراد به مدت طولانی از وجود مشکل آگاه نشوند. در نتیجه، منجر به نارسایی کلیه (CKD) شوند که ممکن است عوارض جدی برای سلامتی داشته باشد.
افزایش خطر سرطان کلیه
سنگ های کلیه ممکن است با خطر ابتلا به سرطان سلول کلیه همراه باشند. بنابراین، درمان به موقع سنگ کلیه بسیار حیاتی است تا از خطر ابتلا به سرطان کلیه جلوگیری شود.
از اینرو، در صورت تجربه مشکلات مرتبط با سنگ های کلیه، مشورت با متخصص ارولوژی ضروری است. اهمیت درمان به موقع و مناسب نه تنها در بهبود علائم بلکه در پیشگیری از عواقب خطرناک این مشکل بسیار مهم است.
جمع بندی
همان‌گونه که می‌دانید، سنگ کلیه یکی از مشکلات شایع در کشور ما به شمار می‌آید. برای درک بهتر موضوع، لازم است بدانید که اکثر سنگ های کلیه اندازه ای کوچک دارند و به راحتی دفع می شوند. اما سنگ هایی که بزرگ تر هستند یا در افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای شکل می‌گیرند، ممکن است به یک چالش جدی تبدیل شوند. همچنین، در افرادی که تنها یک کلیه دارند، مسئله سنگ کلیه مشکل آفرین و حیاتی تر می‌شود.
