بسياري معتقدند که ترکيه اين روزها در حال گذار است. البته نه گذار به دموکراسی يا از سنت به مدرنيته بلکه گذار از ايدئولوژي کماليسم به ايدئولوژي اردوغانيسم.
که رویای خود مبنی بر ایجاد ترکیه جدید و قدرتمند را تحقق بخشد، ترکیه ای که افتخارات امپراتوری عثمانی را احیا کند. دیگران البته کمتر مشتاق این رویا هستند. لونت گلتکین از چهره های شناخته شده دانشگاهی ترکیه پیش بینی می کند:"ترکیه به یک دیکتاتوری خاورمیانه ای تبدیل خواهد شد"
بسياري معتقدند که ترکيه اين روزها در حال گذار است. البته نه گذار به دموکراسی يا از سنت به مدرنيته بلکه گذار از ايدئولوژي کماليسم به ايدئولوژي اردوغانيسم.
حزب محافظه کار عدالت و توسعه در سال 2002 چهار برابر شده است.
کماليسم بر شش ستون استوار بود که از جمله آنها لائيسيسم، برتري دولت و جامعه بي طبقه را ميتوان نام برد. اما اردوغان هيچ نحله ايدئولوژيکي را نمايندگي نمي کند و با اين وجود حکومت وي از نظر عدم برخورداري از دموکراسي با حکومت کماليست ها شباهت زيادي دارد.
ناکامي هايي دارد و آن جامعه سرزنده و شاد برخوردار از تکثرگرايي که اردوغان ادعاي آن را داشت امروزه در چارچوب هايي تنگ گرفتار آمده و روز به روز اين چارچوب و مرزها تنگ تر نيز ميشود. سبک حکومت اردوغان حتي لحن و زبان او را نيز تغيير داد. اردوغاني که زماني در کسوت يک اصلاح طلب وعده «دموکراسي» و «آزادي» مي داد امروزه عليه مخالفان سياسي اش مي غرد و با ادبياتي سخيف مي گويد:«حد و مرز خود را بشناسيد!». اردوغان در برابر مخالفانش هرگز نيازي به کنايه و در لفافه سخن گفتن نمي بيند و به صراحت اعلام مي کند که «چه کسي در ترکيه در صدر و چه کساني در ذيل» قرار دارند. اين عبارتي بود که اردوغان خطاب به معترضان تابستان سال 2013 گفت. روزنامه الاهرام مصر در این رابطه می نویسد:" اردوغان این روزها کمترین انتقادی را بر نمی تابد، اگر کسی کوچک ترین نقدی به وی در فیسبوک وارد کند، جناب رئیس جمهور تردید نمی کند و سریعا دستور بازداشت وی را صادر می کند " گراهام فولر، معاون پيشين شوراي اطلاعات ملي آمريکا و کارشناس ارشد حوزه خاورمیانه اندیشکده رند که به تازه گی نیز کتابی در رابطه با تحولات سیاسی اجتماعی ترکیه منتشر ساخته است معتقد است: "تأثيرگذاري و نفوذ اردوغان به تدریج شروع به کاهش خواهد کرد. وي پس از يک دوره طلايي نخست وزيري در دهه نخست قدرت يابي حزب عدالت و توسعه، در اتهام هاي فساد مالي غرق شده و به صورتي جنون آميز به هر کسي که با شيوه حکومتي غيرمنطقي و دون کيشوت واري وي مخالفت مي کند، حمله کرده است. وي در مسير تخريب نهادها و ميراث خود و حزبش قرار گرفته است."
اما اردوغانیسم در پی مناسباتیست که دورانش گذشته و جایی در آینده ندارد.
درست است که روح زمانه برای دوران پیش رو به عبور از مادیات و فردگرایی و توجه به همگرایی و معنویات در زندگی اجتماعی و مناسبات جهانی اشاره دارد: اما متاسفانه هنوز درک درستی از چگونگی بکارگیری معنویات در خلق تمامی ساختارهای آینده و روابط داخلی و جهانی آن وجود ندارد. اصولآ چنین طرح جامع جهانی هنوز در دسترس نیست و نبود آن درین دوران گذار برای بشریت خطرناک است. اگر بشر نابود شود همه آنانی که سنگ در پیش راه انقلاب معنوی ایران انداختند مسببان اصلی هستند. چون طراحی ساختارهای آینده بر اساس معنویت توحیدی وظیفه این انقلاب بود.