یکی از آیین های سنتی و باستانی مردم ایلام، مراسم سوگواری "چمر" است. قدمت این مراسم به دوره های پیش از اسلام می رسد. چمر مراسمی است که در عزای بزرگ ایل ، شخصیتی والا و یا جوانی غیور برگزار میشود.
به گزارش جهان به نقل از ایسنا، برای این مراسم، بزرگان طوایف، شخصیتهای دولتی و محلی و اهالی ایل دعوت میشوند. برای برگزاری مراسم محوطهای را از قبل هموار میکنند با پارچههای سبز و سیاه و بیرق های مذهبی آذین بسته و گرد آن سیاه چادرهای عریضی که "دوار" می نامند برپا می کنند. پس از گردهمایی مردم در صفوفی دایره وار، حلقه ای را دور میدان تشکیل میدهند. دسته ی زنان پارچه سیاه بلندی را به دست می گیرد و با آن دیواره ای می سازد. مردان نیز علم هایی را که "کتل" نامیده میشود به نشانه ایستادگی و برافراشتگی بازماندگان ایل در دست میگیرند.
در این آیین زنان شیون سر میدهند و مویه میکنند. برخی از زنان که به شخص متوفی نزدیکتر هستند گریه کنان برصورت خود چنگ میزنند که به اصطلاح "وَی" میکنند. مراسم با ورود "سازه نچیر و دهل زن" که با سرنا و دهل خود موسیقی غم باری را می نوازند فضای عمیق تری به خود میگیرد و به اوج میرسد. همراه با دسته موسیقی، مرثیه سرایانی که "راو کر" نامیده میشوند به بیان اشعاری در وصف متوفی پرداخته و گرداگرد میدان به حرکت درمی آیند. اطراف میدان، زنان مسن تر نیز شعرهایی را با لحنی سوزناک دکلمه می کنند که "مور" خوانده میشود.
در مرکز میدان نیز یادمانی از یادگاری های شخص متوفی که عمدتا شامل لباسها، تفنگ، و عکسهای قاب شده اوست، به همراه تصاویری از بزرگان دیگر ایل که فوت کرده یا شهید شدهاند، برپا می شود. اسبی نیز بصورت نمادین، به نشانه یادگار رشادت و جنگاوری شخص متوفی، با پارچه های سنتی "هبر" آذین میکنند. معمولا زنان و دختران خانواده شخص متوفی در کنار این یادمان مستقر میشوند و زنان دیگر برای تسکین و اعلام همدردی به نوبت نزد آنان آمده و لحظاتی "وی" میکنند. مراسم با ورود مهمانان مختلف و اعلام همدردی آنان، تا زمان غروب آفتاب ادامه مییابد.