چهارشنبه ۱۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 1 May 2024
 
۴

وحدت اسلامی چرا و چگونه؟

شنبه ۷ بهمن ۱۳۹۱ ساعت ۱۵:۳۷
کد مطلب: 268501
وحدت در ذات انسان نهفته شده و عالم، عالم وحدت است. تفرقه عللى دارد كه اگر آنها را بشناسیم و از بین ببریم وحدت حاصل مى ‏شود.
وحدت اسلامی چرا و چگونه؟
به گزارش جهان، "مهدی شبان مسک" در وبلاگ "حضوری برای ظهور" نوشت:
دوازدهم ربیع الاول الی هفدهم ربیع الاول هفته وحدت نامگذاری شده است همواره در ذهن بسیاری از جوانان عزیز سئوال بوده که منظور از این وحدت چیست؟ چرا باید با کسانیکه اعتقاد به ولایت اهل بیت علیهم السلام ندارند وحدت داشته باشیم؟

راه کار این وحدت چیه؟ ما سعی درایم در این گفتار کوتاه به این شبهات پاسخی اجمالی دهیم خوانندگان عزیز اگر سئوالی برایشان باقی ماند می توانند در بخش نظرات همین مطلب بیان فرمایند تا بررسی و پاسخ داده شود

مراد از وحدت بین مذاهب اسلامى چیست؟

مراد از وحدت این نیست كه سنّى‏ها را شیعه و یا شیعه‏ ها را سنّى كنیم، چرا كه هیچ كدام در عمل حاضر نیستند از عقیده خود دست بردارند، بلكه منظور این است كه در موضوعات مشتركى كه داریم وحدت عمل داشته باشیم، مثل اینكه خدا واحد است، نبىّ واحد است، قبله و كتاب واحد است و بیت المقدّس سرزمین اسلام است و باید نجات پیدا كند و كشورهاى اسلامى نباید تحت سیطره كفر باشند و ...اینها از امورى است كه شیعه و سنّى در آن اتّفاق نظر دارند1.

به قول استاد شهید مرتضی مطهری: « مخالفین اتحاد مسلمین براى اینكه از وحدت اسلامى مفهومى غیرمنطقى و غیرعملى بسازند، آن را به نام وحدت مذهبى توجیه مى ‏كنند تا در قدم اول با شكست مواجه گردد. بدیهى است كه منظور علماى روشنفكر اسلامى از وحدت اسلامى ، حصر مذاهب به یك مذهب و یا اخذ مشتركات مذاهب و طرد مفترقات آنها- كه نه معقول و منطقى است و نه مطلوب و عملى- نیست ؛ منظور این دانشمندان متشكل شدن مسلمین است در یك صف در برابر دشمنان مشتركشان.

 از نظر این گروه از علماى اسلامى، هیچ ضرورتى ایجاب نمى ‏كند كه مسلمین به خاطر اتحاد اسلامى ، صلح و مصالحه و گذشتى در مورد اصول یا فروع مذهبى خود بنمایند ، همچنان‏ كه ایجاب نمى ‏كند كه مسلمین درباره اصول و فروع اختلافى فیما بین ، بحث و استدلال نكنند و كتاب ننویسند. تنها چیزى كه وحدت اسلامى، از این نظر، ایجاب مى‏ كند، این است كه مسلمین- براى اینكه احساسات كینه ‏توزى در میانشان پیدا نشود یا شعله ‏ور نگردد- متانت را حفظ كنند، یكدیگر را سبّ و شتم ننمایند ، به یكدیگر تهمت نزنند و دروغ نبندند ، منطق یكدیگر را مسخره نكنند و بالاخره عواطف یكدیگر را مجروح نسازند و از حدود منطق و استدلال خارج نشوند و در حقیقت- لااقل- حدودى را كه اسلام در دعوت غیرمسلمان به اسلام لازم دانسته است، درباره خودشان رعایت كنند: « ادْعُ الى‏ سَبیلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتى هِىَ احْسَنُ . 2»

انگیزه ‏ها و اهداف وحدت‏

كشورهاى اسلامى از قدرت ویژه‏اى برخوردارند، به عنوان مثال از نظر جمعیّت، فرهنگ اسلامى، مناطق سوق الجیشى، منابع زیرزمینى و امور دیگر در دنیا ممتازند، اگر كشورهاى اسلامى دست به دست هم ندهند پایمال دشمنان مى‏ شوند و اگر دست به دست هم بدهند مى ‏توانند در مقابل دشمنان سربلند و پیروز باشند.

احساس خطر و ضرر شدیدى كه عدم وحدت در پى دارد باید انگیزه ‏اى شود تا مسلمین در مقابل كشورهاى قدرتمند به وحدت برسند، چرا كه ظالمین با هم متّحد شده‏ اند تا مانع نفوذ اسلام در میان ملّتها گردند.

حال بر فرض دشمن هم نداشته باشیم با وحدت مى‏ توانیم در جهان ترقّى كرده و قدرت خود را عالم گیر كنیم و فرهنگ دینى اسلامى خود را گسترش بدهیم.

اسباب و عوامل وحدت‏

وحدت در ذات انسان نهفته شده و عالم، عالم وحدت است. تفرقه عللى دارد كه اگر آنها را بشناسیم و از بین ببریم وحدت حاصل مى ‏شود، مثل سلامتى كه نباید گفت چرا سالم هستیم بلكه باید پرسید چرا مریض مى‏ شویم، وقتى علت بیمارى از بین برود، سلامتى حاصل مى ‏شود.


علل تفرقه

1- عدم ارتباط

یكى از علت‏هاى تفرقه، عدم ارتباط با همدیگر است، وقتى با یكدیگر در ارتباط نباشیم، و نسبت به هم شناخت نداشته باشیم حاضر نیستیم با یكدیگر همكارى كنیم.

در میان اهل سنّت تبلیغ زیادى مى‏شود كه شیعه این قرآن مرسوم را قبول ندارد و قرآن دیگرى دارد، اگر بیایند و قرآنهاى موجود در مساجد و تفسیرهاى ما را ببینند این بدبینى برطرف مى‏ شود.

2- آلت دست دشمن شدن

یكى دیگر از علل تفرقه، آلت دست دشمنان شدن است، چرا كه این دشمن است كه فعّالیّت كرده و وهّابیها و سنّى‏ها را در مقابل شیعه قرار داده است. براى از بین بردن این توطئه باید ارتباط زیادى بین شیعه و سنى برقرار شود تا منطق ما را بشنوند و از دور قضاوت نكنند. خداوند مى‏ فرماید: « «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَلَا تَفَرَّقُوا»؛ و همگى به ریسمان خدا (قرآن و اسلام و هرگونه وسیله وحدت) چنگ زنید و پراكنده نشوید».

این آیه مسأله اتّحاد و مبارزه با هرگونه تفرقه را مطرح مى‏ كند كه از اهمّیت فوق العاده‏اى برخوردار است. در احادیثى كه از پیامبراكرم صلى الله علیه و آله و پیشوایان بزرگ اسلام به ما رسیده است بر لزوم و اهمّیت این موضوع با تعابیر مختلفى اشاره شده است:
پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله مى ‏فرماید: «المُؤْمِنُ لِلْمُؤمِنِ كالبُنْیانِ یَشُدُّ بَعضُه بَعْضاً؛ افراد با ایمان نسبت به یكدیگر همانند اجزاى یك ساختمانند كه هر جزئى از آن، جزء دیگر را محكم نگاه مى ‏دارد».

و نیز فرمود: «المُؤْمِنونَ كالنَّفْسِ الواحِدَة؛ مؤمنان همچون یك روحند».
و در جاى دیگر مى ‏فرماید: «مثل افراد با ایمان در دوستى و نیكى به یكدیگر همچون اعضاى یك پیكر است كه چون بعضى از آن رنجور شود و به درد آید، اعضاى دیگر را قرار و آرامش نخواهد بود».

     بنى آدم اعضاى یكدیگرند             كه در آفرینش ز یك گوهرند
     چو عضوى به درد آورد روزگار             دگر عضوها را نماند قرار
     تو كز محنت دیگران بى‏غمى             نشاید كه نامت نهند آدمى‏

جمله «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» یكى از شعارهاى اساسى و ریشه دار اسلامى است كه مسلمانان را از هر نژاد و هر قبیله، و داراى هر زبان و هر سن و سال، با یكدیگر برادر مى ‏داند.

به تعبیر دیگر اسلام تمام مسلمانها را در حكم یك خانواده مى‏ داند، و همه را خواهر و برادر یكدیگر خطاب مى‏ كند. در روایات اسلامى نیز روى این مسأله تأكید فراوان شده است كه به عنوان نمونه چند حدیث را ذكر مى‏ كنیم.

1.پیامبر اكرم صلى الله علیه و آله مى ‏فرماید: «المُسْلِمْ أخوالمُسْلِم، لایَظْلِمُه، ولایَخْذِلُه، ولایُسْلِمُه؛ مسلمان برادر مسلمان است، هرگز به او ستم نمى‏ كند، دست از یاریش برنمى دارد، و او را در برابر حوادث تنها نمى‏ گذارد».

2.در حدیث دیگرى از همان حضرت صلى الله علیه و آله نقل شده است كه: «مَثَلُ الأَخَوَیْنِ مَثَلُ الیَدَیْنِ تَغْسِلُ إحداهما الاخرى‏؛ دو برادر دینى همانند دو دستند كه هر كدام دیگرى را مى ‏شوید (با یكدیگر كمال همكارى را دارند و عیوب هم را پاك مى‏ كنند)». 

3. امام صادق علیه السلام مى‏فرماید: «المُؤمِنُ أخوالمُؤمِنِ، كالجَسَدِ الواحِدِ إذا اشْتَكى‏ شَیْئاً مِنْهُ وَجَدَ ألَمَ ذَلِكَ فی سائرِ جَسَدِه، و أرواحُهُما مِن روحٍ واحِدةٍ؛ مؤمن برادر مؤمن است، و همگى به منزله اعضاى یك پیكرند، كه اگر عضوى از آن به درد آید، دیگر عضوها آرامش ندارند، چرا كه ارواح همگى آنها از روح واحدى گرفته شده است».

4. در حدیثى از امام على علیه السلام درباره آغاز وقوع فتنه‏ ها و اختلاف‏ها نقل شده است.

در نهج البلاغه مى‏ خوانیم: «وَالْزَموا السَّوادَ الْأعْظَم، فَانَّ یَدَاللَّهِ مَعَ الْجَماعَةِ، وَایّاكُمْ وَ الْفُرْقَةَ، فَانَّ الشَّاذَّ مِنَ النّاسِ لِلشَّیْطَانِ، كَما أنَّ الشَّاذَّ مِنَ الْغَنَمِ لِلذِّئبِ؛ همیشه همراه جمعیّتهاى بزرگ باشید كه دست خدا با جماعت است، و از پراكندگى بپرهیزید كه انسان تك و تنها بهره شیطان است، همچنان‏كه گوسفند تنها، طعمه گرگ است »3

درپایان چند سئوال از مخالفان وحدت

چه کسانی از اختلاف بین شیعه و سنی سود می برند؟ چه کسانی از این اختلافات خشنود می شوند؟ مگر ما از حضرت علی علیه السلام در دفاع از حق جلوتریم؟ چرا حضرت علی علیه السلام بعد از رحلت پیامبر صلی الله علیه وآله اقدام به قیام علیه باطل را نکردند؟ مگر طرف مقابل برحق بود؟ چرا پیامبر صلی الله علیه وآله توصیه به صبر و سکوت به امام علی علیه السلام نمودند؟ چرا حضرت امیر علیه السلام به خلفاء مشاوره می داد و به نوعی کمک به آنها می کردند ؟ چرا حضرت با قتل عثمان مخالفت نمودند و تمام سعی ایشان ممانعت از به قتل رسیدن عثمان بود؟ شاید پاسخ دهید همه اینها برای حفظ اصل اسلام بوده است یا اینکه بیان کنین حضرت یاری نداشتند
در زمان ما نیز شیعیان در دنیا نسبت به اهل سنت، در اقلیّت هستند  و ثانیا ما نیز به همان دلایل باید درصدد حفظ وحدت باشیم تا اصل اسلام ضربه ای نخورد و اقتدار اسلامی در جهان روز به روز بیشتر شود

-----------------------------------------------------------------
1-آیت الله مکارم شیرازی ، گفتار معصومین(ع)،جلد1، ص: 66
2- شهید مطهری ، مجموعه آثار ، جلد 25 ، ص26
3- آیت الله مکارم شیرازی ، گفتار معصومین(ع)،جلد1 با کمی تصرف ، صفحات 67 الی 70
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *