و حالا نوبت «جشنواره تئاتر عمار» است
دوشنبه ۲۲ دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۵:۱۴
کد مطلب: 401344
هرچند در اعصار مختلف و بخصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بوده اند کارگردانانی که کوشیده اند منطبق با ریشه های تاریخی هنر نمایش در ایران و از جمله ارتباط تنگاتنگی که میان این شاخه از هنر با تعزیه و تئاترهای روحوضی وجود دارد شرایط شکل گیری نوعی تازه از تئاتر از نوع ایرانی اش را فراهم آوردند. اما باز هم غالب آثار نمایشی ایران آثاری بوده اند که با گرته برداری مستقیم و غیرمستقیم از مکتب تئاترهای اروپایی روی صحنه می روند.
شاید یکی از اصلی ترین دلایل پرده دری های اخلاقی و تکیه بیش از حد تئاترهای ایران بر هنرهای موزون یا همان رقص همین گرته برداری باشد وگرنه در جامعه ایران چه قبل از اسلام و چه بعد از آن تأکید فراوانی بر آموزه های اخلاقی و پایبندی بر اعتقادات اخلاقی بوده است که خود را نشان داده است. در دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به دلیل حاکم شدن نظامی ارزشگرا هرچند رگه های غیراخلاقی تئاترها کمتر شده است اما فضای محصور و بسته تئاتری ها هرازگاه مجالی را فراهم می کند برای افتادن در دام بی بند و باری.
استفاده ابزاری از زنان برای رونق نمایش
بارها و بارها تصاویری از تئاترهای مان در رسانه ها منتشر شده است که هر کس محل اجرای تئاتر را نداند پیش خود فکر می کند شاید این تئاترها در سالنی در نیویورک یا پاریس روی صحنه رفته است. متأسفانه برخی کارگردانان تئاتر به جای آنکه شرایطی را فراهم آورند برای تطبیق تئاترهایشان با اصول اخلاقی ما ایرانیان می کوشند با پرده دری و کنار گذاشتن خط قرمزهای اخلاقی شرایطی را رقم بزنند برای جلوه گری اروتیک نمایش هایشان.
گریم های تند و زننده، پوششهای بدن نما و کلاه گیس هایی که برای دور زدن ممیزی مربوط به ممنوعیت بیرون بودن موی زنان به کار می رود. همه و همه روشهایی هستند برای کمک به افزایش زمینه های اروتیک برخی نمایشها. یعنی کارگردان به جای آن که بر روی متن خود به عنوان زمینه ای که می تواند به کمک آن توجه مخاطب را به اثرش جلب کند تکیه نماید و سعی کند جلب مخاطب را با تعلیق در بیان روایت و احیاناً دیالوگهایی که میان شخصیتها ردوبدل می شود انجام دهد به سهل الوصول ترین و البته پست ترین شکل جلب مخاطب روی می آورد. نتیجه اش هم می شود انبوهی از نمایشهای بی ارزش که اگر همین اغواگریهای زننده را از آنها جدا کنی حتی یک خط داستانی واضح برای روایت ندارند.
باید از این چرخه بیرون بیاییم
اینکه چرا به اینجا رسیده ایم ریشه در همان آموزه های غربی کارگردانان دارد وگرنه کارگردانی که پایه متن اش را بر اصول اخلاقی مردم جامعه اش بنا کرده باشد، هیچ گاه به دام چنین سطحیتی نمی افتد. راه برون رفت از این اوضاع هم نمی تواند آن قدرها سخت باشد. چون هنوز هم کارگردانانی کاملاً ارزشمدار و وامدار سنن نمایشی ایرانی را داریم که اگر فقط فضا برای کارهایشان فراهم شود خواهند توانست به نوبه خود رفرمی در نمایش از نوع ایرانی اش فراهم آورده و تئاترهایی را روی صحنه بفرستند که نه به واسطه کپی برداری از آثار مغرب زمین که با تکیه براساطیر ایرانی-اسلامی روی صحنه بروند.
همان طور که با راه اندازی جشنواره ای چون عمار زمینه ای را فراهم کردیم برای حضور نسل جوان و انقلابی سینما در عرصه حرفه ای در عرصه تئاتر هم به جشنواره ای چون عمار نیازمندیم که راه را برای جوانان مومن و اصیلی که سالهاست در دور و نزدیک و با حداقل امکانات شده در مسجد محله شان نمایش هایی کاملا ارزشمدار روی صحنه می برند باز کند. کسانی که کسی حتی حال آنها را نمی پرسد.
عمار تئاتر را راه بیندازیم
سیاستگذاران فرهنگی کشورمان در دو سال اخیر نشان داده اند علاقه چندانی به استفاده از این طیف انقلابی ندارند. چون اگر این طور بود همه عشق و علاقه شان ایجاد فرصت اجرای نمایش برای شخصیتهایی نبود که همه افتخار خود را اجرای چندباره کارهای نمایشنامه نویسان اروپایی و آمریکایی نبود.
ایران نمایش ایرانی می خواهد؛ آن هم نوعی از ایرانیت که منطبق با سبک زندگی ایرانی-اسلامی باشد. وقتش است که جوانان مومن و انقلابی وارد عرصه شده و در مختصاتی کوچک جشنواره تئاتر عمار را هم راه بیندازند.
