از جنبش دانشجویی تا جریان دانشجویی
سه شنبه ۷ شهريور ۱۳۹۱ ساعت ۱۷:۲۲
کد مطلب: 241657
برخی نکات مهم و کلیدی که مستقیماً مربوط به تشکل های دانشجویی می باشد و رهبر انقلاب در این دیدارهای متفاوت هر ساله با دانشجویان بیان می کنند متاسفانه در بازتاب صحبتهای ایشان حتی برای تشکل های دانشجویی مورد بی مهری واقع شده و مغفول مانده است که اتفاقاً این نکات هشدار دهنده و پند آموزی است که می تواند نیاز امروز ، فردا و همیشگی تشکل های دانشجویی باشد. چنانچه به آنها توجه جدی شود بدون تردید وضعیت کمی و کیفی تشکل های دانشجویی موجود ارتقاء می یابد.
1. در طی چند سال اخیر رهبر معظم انقلاب از واژه ی جریان دانشجویی بجای جنبش دانشجویی استفاده می کنند واکاوی چرایی این نکته بسیار با اهمیت می نماید- چرا در حال حاضر تشکل های دانشجویی ظرفیت جریان سازی، درون زا بودن و خودجوش بودن را یا بطور کلی ندارند یا بخش عمده ای از آن ظرفیت ها بالفعل نشده است ؟!
اگر حمایت و یا پوشش خبری برخی رسانه ها را از تشکل های دانشجویی موجود بگیریم تا چه اندازه این تشکل های دانشجویی می توانند با تاثیرگذاری در فضای عمومی دانشگاه ها و بسط آن به جامعه رسانه ها را وادار به پوشش خبری فعالیت و مواضع خود کنند و این بار رسانه ها برای اعتبار خود وارد عمل شوند، نه برای اعتبار بخشیدن به تشکل های دانشجویی، و شوربختی جریان دانشجویی امروز این می باشد که به همین اندازه از تاثیرگذاری حداقلی بسنده کرده و اصولا نمی خواهد بپذیرد که قد و اندازه ی جریان دانشجویی بیشتر از اینها می تواند باشد تا جاییکه به معنای واقعی کلمه جنبش دانشجویی باشد و تا زمانیکه تشکل ها و اتحادیه های دانشجویی به خاستگاه اصلی خود یعنی دانشگاه و مطالبات واقعی و به حق دانشجویان و مردم رجوع نکند نمی توانند به مهمترین نقش خود یعنی پل ارتباطی صادق بین ملت و حکومت عمل نمایند.
متاسفانه اشتباهی که برخی جریان های سیاسی و حتی بخشی از دستگاه های حکومتی، ناخواسته امروز گرفتار آن هستند، بخشی از جریان دانشجویی را نیز مبتلا نموده است و آن عدم درک این مهم می باشد که زمانی می توان در مقابل حرب ها، ترفندها و فتنه انگیزی دشمنان خارجی مقاوم و واکسینه بود که در داخل کشور دستگاه های حکومتی و جریان های موثر سیاسی در راستای اتحاد و انسجام ملی و همدلی عمومی تلاش کرده و به شاخص رضایتمندی اجتماعی که یکی از مهم ترین سرمایه های نظام می باشد توجه جدی شود. که البته به دلیل متکثر بودن، دغدغه مندبودن دانشجویان نسبت به مسائل مختلف سیاسی، فرهنگی ، اجتماعی اقتصادی ظهور و بروز این مهم در دانشگاه ها دارای نمود بیشتری بوده و به عنوان یک نماد برای افکار عمومی جامعه مطرح می باشد و به این دلیل نقش و جایگاه تشکل های دانشجویی برجسته تر و مسئولیت خطیرتری بر روی دوششان می باشد، آیا در موضع گیری ها برخی جریان های دانشجویی این مهم را شاهد هستیم یا متاسفانه برعکس آن را می بینیم که نه تنها کمکی به انسجام و اتحاد ملی نکرده و به اصطلاح دایره افراد خودی نظام را تنگ تر می کند بلکه گروههای مختلف دانشجویی را به ویژه بدنه دانشجویی را نسبت به خود بدبین کرده و اینگونه استنباط می شود که این بخش از جریان دانشجویی تبدیل به پیاده نظام برخی از جریان های سیاسی تندرو و افراطی شده اند ،که در توضیحات بند 2 بیشتر به آن می پردازیم.
2. رهبر انقلاب در دیدار سال 88 خطاب به دانشجویان حاضر فرمودند: ((البته شما همه ی دانشجویان کشور نیستید، شاید نماینده ی همه ی تفکرات گوناگون و سلایق مختلف دانشجویی هم نباشید.)) و حتی بعدها شنیدم که ایشان پس از برگزاری برنامه از مسئولین به خاطر یک دست بودن حضار و سخنرانها گله کرده بودند.
ای کاش هم مسئولین مربوطه که به انحاء مختلف با مسائل مربوط به تشکل های دانشجویی در ارتباطند و هم خود تشکل های دانشجویی موجود به این صحبت پر معنا و مسئولیت برانگیز، تأمل می کردند!
به هر حال رهبر بزرگوار انقلاب از این واقعیت مهم مطلع بودند و تلویحاً از فضای تک صدایی در دانشگاها انتقاد نموده و خواستار تغییر آن شده اند. بدیهی است که منظور رهبری گروه های معاند و مخالف نظام نبوده است که از عدم حضور آنها گله کنند؛ بلکه منظور گروه های دانشجویی بوده که سلایق و دیدگاه های مختلف دانشجویی را نمایندگی کنند که البته با قدری تأمل بیشتر، متوجه این واقعیت می شویم که تعداد اینگونه دانشجویان نیز اتفاقاً کم نمی باشند. نگارنده با توجه به ارتباطاتی که با دانشجویان اکثر دانشگاه های کشور دارد، با قاطعیت اعلام می دارد که اگر بخواهیم درصد کمیت دانشجویان و به تبع آن افراد معاند و کسانی را که با ساختار حاکمیت دینی مخالف هستند را تخمین بزنیم با ارفاق کمتر از 5 درصد جمعیت ایران می باشند. و این تعداد به مراتب کمتر از تعداد مخالفین ساختار حاکمیتی در کشورهایی است که ادعای برپایی دموکراسی مطلقشان گوش فلک را کر کرده است، می باشد. اما سوال و گله مندی اساسی اینجاست که چرا افراد و برخی جریانهای سیاسی و حتی برخی مسئولان حکومتی و متاسفانه بخشی از جریان دانشجویی نیز به گونه ای از منتقدین چه در دانشگاه ها و چه در سطح جامعه و چه در فضای سیاسی کشور تعریف و توصیف می کنند که گویی حداقل 30 الی 40 درصد جمعیت دانشگاه ها و جامعه معاند می باشند و یقیناً تعریف اینها با تعریف رهبری متناقض می باشد و اگر بپذیریم بخشی از این جریان ها و تشکل های دانشجویی، ناآگاهانه و از سر دلسوزی بخشی از منتقدین را معاند تلقی می کنند و طبیعتاً حقوق منتقدین را نیز به رسمیت نمی شناسند.
اما با کمال تاسف باید بگویم بخشی نیز تعمداً و بخاطر روحیه ی انحصار طلبی و تامین منافع و مطامع سیاسی برخی گروه های سیاسی خاص که پایگاه اجتماعیشان در بین مردم در حداقل می باشد، که آگاهانه و عامدانه هر روز دایره نظام را تنگ تر و افراد و جریانهایی که به اصطلاح باید خودی باشند را ناخودی تلقی کرده و نه تنها به خارج از دایره ی نظام هل می دهند بلکه پس از این اقدام نیز افتخار می کنند که ما از قبل نیز گفته بودیم این افراد و جریان ها ضد انقلاب می باشند، و به اینگونه موضع گیری ها و اقدامات نسجیده و هنجار شکنانه و خارج از دایره انصاف و عدالت می پردازند.
البته نقد منصفانه، دلسوزانه که برای اصلاح باشد و نه برای اخراج، نسبت به همه ی شخصیتها و جریانهای سیاسی و دستگاه های حکومتی نه تنها ایراد ندارد بلکه یکی از مهم ترین رسالت های تشکل های دانشجویی می باشد. اما گویی برخی دستگاه های متولی در دانشگاه ها و مرتبط با دانشگاه ها که فعلا نام بردن آنها را ضروری نمی دانم، نه تنها ناامیدی و ترس کاذب را به دانشگاه ها القا می کنند -که البته امیدواریم از کم اطلاعی و ضعف بینش لازم سیاسی فرهنگی باشد و نه حب و بغض های سیاسی – بلکه خود دچار ترس و اضطراب از آینده ی مبنی بر به رسمیت شناختن و تریبون دادن و بالاخره قانونی برخورد کردن با منتقدین هستند.
آنچه از جنبش دانشجویی اصیل و پیشرو دریافت می کنیم این است که زمانی جنبش دانشجویی نفش پیشگامی و جهت دهندگی و تولید گفتمان و قالب های سیاسی، فرهنگی را بر عهده داشته است که فراتر از دوقطبی و چند قطبی سیاسی کشور، هویت و شأنیت خود را تعریف کرده و فعالیت ها و مواضع خود را معطوف به نگاه به فراجناحی می نموده و هیچ چیز را ارجح تر از منافع ملت و مصالح کلی نظام نمی دانسته است. البته هم اکنون نیز تشکل های دانشجویی موجود همگی چنین ادعایی را دارند اما متاسفانه در عمل می بینیم که این ادعا برای عموم دانشجویان و مردم خیلی باور پذیر نمی باشد ، که با اندک بررسی بدنه ی دانشجویی و مردمی تشکل های دانشجویی می توان به صحت این نکته پی برد که در توضیحات بند 3 این موضوع تکمیل می شود.
3. رهبر انقلاب امسال در بیاناتشان به این نکته اشاره داشتند که فعالین تشکل های دانشجویی باید مراقب باشند تا دچار آفت پست و مقام نشوند که این موضوع قطعاً نشأت گرفته از اطلاعات دقیق رهبری از وجود این آفت برای فعالین دانشجویی موجود می باشد که با عنایت به مباحث بند 1 و 2 توجه به نکات ذیل بسیار ضروری می نماید:
متاسفانه آفت پست و مقام یکی از مهم ترین علت های موضوع بندهای 1 و 2 می باشد که با کمال تاسف نه تنها برخی از ویژگی های ممتاز تشکل های دانشجویی یعنی آرمان خواهی، حقیقت طلبی ، آزادی خواهی ، مبارزه با فساد و بی اخلاقی در هر سطحی و در هر زمانی ، عدم قدرت طلبی و شهرت طلبی، را تحت الشعاع قرار داده بلکه با کمال تعجب بخش کوچکی از تشکل های دانشجویی همانند بخشی قلیلی از فعالان سیاسی حاضر در کشور، متملقانه و کاسب گرایانه از نظام و ولایت فقیه دفاع می کنند که نه تنها به پیشرفت اهداف و آرمان های نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران کمکی نمی کند بلکه نتیجه ی عکس حاصل شده و موجب بدبینی جامعه ی دانشگاهی و مردم می شود. آفت پست و مقام موجب شده تا بخشی از جریان دانشجویی ارتباطش را با دانشجویان و مردم قطع کرده و طبیعتاً از مطالبات واقعی دانشجویان و مردم بی اطلاع و کم اطلاع بوده و فعالیت و مواضع خود را در راستای اقتضائات و اهداف برخی رسانه ها و جریانات سیاسی خاص تنظیم کنند.
البته بخشی از جریان دانشجویی ارزشی نیز نه به دلیل آنکه دچار این آفت شده است، بلکه از سر حسن نیت و روحیه ی واقعی انقلابی و ارزشی این نوع رویکردها را از خود نشان داده و احتمالاً ناخواسته مورد سوءاستفاده ی برخی از رسانه ها و جریانات سیاسی خاص می شوند و شاید به همین دلیل رهبر فرزانه ی انقلاب تأکید داشتند که سطح اطلاعات و قدرت تجزیه و تحلیل جریان دانشجویی باید فراتر از سایت ها و وبلاگ های رایج باشد و هر چند که مصادیق این گونه موارد کم نمی باشد ولی ضرورتی برای بیان آن نیز احساس نمی کنم . لذا نتیجه گیری از مباحث ذکر شده و تمکین واقعی نه شعاری از رهنمود های رهبری می تواند راه گشای برخی مشکلات جریان دانشجویی و چراغ راه تشکل های دانشجویی باشد و آن مهم، اینکه تشکل های دانشجویی به هیچ شخص و جریان سیاسی نباید وامدار، وابسته و خدای ناکرده دل بسته باشند، نباید اجازه دهند ذره ای تعلقات مادی و سیگنالهای وسوسه برانگیزی که این روزها از سوی جریان های قدرت و ثروت فرستاده می شود کارگر بیفتند و اینکه به معنای واقعی نسبت به گروه های مختلف دانشجویی در سطح دانشگاه ها که دارای دیدگاه ها و سلایق گوناگون هستند، احترام گذاشته و با توصیه رهبری شرح صدر داشته باشند و خط کشی واقعی بین معاندین و منتقدین صورت بگیرد و خدای ناکرده با تنگ نظری حتی یک دانشجو با سلیقه ی متفاوت را نه تنها رنجیده خاطر نکرده بلکه با در اختیار قرار دادن امکانات و مهیا کردن بستر لازم برای تضارب آراء و چند صدایی واقعی و سوق دادن فضای دانشگاه ها به سمت عقلانیت و اعتدال اجازه ی سوءاستفاده به برخی افراد افراطی و رادیکال از فضای به اصطلاح منفعل دانشگاه ها داده نشود.
البته نگارنده به هیچ عنوان قصد سیاه نمایی و خود زنی نداشته بلکه انتقاد به وضعیت موجود تشکل های دانشجویی و ارتقاء وضعیت موجود به سمت آرمانها و ایده آلهای جنبش دانشجویی برای تاثیرگذاری بر فضای عمومی دانشگاه ها و جامعه برای هرچه بهتر محقق شدن آرمان های انقلاب اسلامی ایران و غزتمندی و سربلندی ایران عزیزمان، پاسخگویی به آرمانخواهی تشکل های دانشجویی می باشد که بدون تردید در سایه ی رعایت ملاحضات فوق عملیاتی می شود. در پایان از دوستان عزیز در تشکل های دانشجویی دعوت می نماید چنانچه نقد یا ملاحضه ای به این یادداشت دارند در یک فضای درون گفتمانی از هر طریقی جهت بحث و مبادله دیدگاه ها استقبال می کنم. بخش دوم این یادداشت که پیرامون نقش و جایگاه و وضعیت اتحادیه انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی سراسر کشور (دفتر تحکیم وحدت) بزودی منتشر می شود.
