به گزارش جهان نيوز، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) را یک شخصیت جهادی، علمی و محدّث می‌دانند که به خاطر مبارزه با خلیفه وقت و حفظ جانشان از تهدیدها، به ری که مرکز شیعیان بود، آمدند و در این شهر زندگی کردند و از دنیا رفتند.
حضرت عبدالعظیم پیش از سیدرضی خطب امیرالمومنین را جمع‌آوری کردند
ری مرکز بسیار مهمی از نظر علمی و فرهنگی در تاریخ ماست و سرسلسله‌ی این بزرگان هم جناب عبدالعظیم(ع)، با اینکه اهل ری نیستند، اما حقاً و انصافاً به ری و تاریخ ری آبرو دادند و حق عظیمی به گردن همه تهرانی‌ها و اهل ری دارند.
شخصیت جناب عبدالعظیم(ع) برای اغلب مردم ناشناخته است، ایشان هم یک شخصیت علمی بود، هم یک شخصیت جهادی بود و هم ابتکاراتی داشت. مرحوم شیخ نجاشی می‌گوید ایشان خطب امیرالمؤمنین(ع) را جمع‌آوری کرد، با این حساب ایشان در حدود ۱۷۰ سال قبل از تألیف نهج‌البلاغه خطب امیرالمؤمنین(ع) را جمع‌آوری کرده است؛ این کار خیلی مهمی است، هیچ بعید نیست که سیدرضی رضوان‌الله‌علیه از نوشته ایشان استفاده کرده باشد.
از سوی دیگر ایشان به دلیل شخصیت جهادی‌شان با حال اختفا و فرار، به ری آمده بودند. شیخ نجاشی می‌گوید: «حاربا من السلطان.» ایشان از دست خلیفه عباسی از عراق و حجاز گریخت و به ری آمد. چون ری مرکز و محل تجمع شیعیان بود، ایشان اینجا را مأمن خوبی برای خودشان یافتند. شیعه و محدّث زیاد بوده‌اند -هم در مدینه، هم در عراق- اما همه اینها مجبور نبوده‌اند از دست خلیفه بگریزند، این مبارز بودن ایشان را نشان میدهد. مشخص می‌شود ایشان اهل نشر معارف امامت بوده، به‌خصوص در دوران حضرت جواد(ع) و حضرت هادی(ع) که ایشان حداقل راوی این دو امام است.
حضرت عبدالعظیم (ع) از امام جواد(ع) و امام هادی(ع) روایت نقل کرده‌اند
دوران حضرت جواد(ع) و حضرت هادی(ع)، دوران عجیبی بوده است، دوران اختناق شدید نسبت به ائمه و درعین‌حال دوران نشاط عجیب شیعه در سراسر دنیای اسلام. این چیز مهمی است که در هیچ زمانی از دوران زندگی ائمه، شیعیان این همه فعالیت و نشاط و تحرک و سازمان‌دهی و گسترش در دنیای اسلام نداشته‌اند که در دوران این سه امام -یعنی حضرت جواد(ع) و حضرت هادی(ع) و حضرت عسکری(ع)- داشته‌اند و این در حالی است که این سه امام خودشان در مدینه و بغداد و سامرا زیر نظر و تحت فشارهای خیلی شدید قرار داشته‌اند. معلوم می‌شود در آن دوران، این بزرگوار شخصیت مهم و فعالی بوده که مورد توجه خلیفه قرار گرفته و تحت تعقیب بوده و به ری گریخته است.
بنابراین هم شخصیت جهادی است، هم شخصیت علمی است و هم محدث است و حداقل از امام جواد(ع) و امام هادی(ع)روایت نقل کرده است، البته شاید از حضرت رضا سلام‌الله‌علیه هم روایت نقل کرده باشد لیکن طبقه مرحوم عبدالعظیم(ع) این را نمی‌رساند.
چون ایشان جزء کسانی بودند که راوی از حسن‌بن‌محبوب و ابن‌ابی‌عمیر و امثال اینها بوده‌اند، اینها محدّثین و روات حضرت رضا علیه‌السلام هستند و شاگردان اینها غالباً دوران حضرت رضا را درک نکرده‌اند. بنابراین براساس طبقه‌بندی‌ای که مرحوم آقای بروجردی رضوان‌الله‌علیه کرده، ایشان یا از احداث طبقه ششم است یا از پیران و بزرگان اکابر طبقه هفتم. فاصله ایشان با کلینی دو واسطه است، البته نمی‌دانم نقل کلینی از ایشان از چه طریقی است، اما چون سهل بن زیاد و برقی از او روایت می‌کنند قاعدتاً باید دو واسطه با کلینی داشته باشد. علی‌ای‌حال جناب عبدالعظیم(ع)، مرد بسیار بزرگی است.
شخصیّت جناب عبدالعظیم برای اغلب مردم ناشناخته است
جناب عبدالعظیم مرد بسیار بزرگی است. مردم مقامات علمی این بزرگوار را نمیدانند. به نظرم میآید یک وقت جناب آقای «ریشهری» احادیث این بزرگوار را استخراج کرده بودند و شما مثل اینکه روی آن دیوار همه‌اش را نوشتید. این خیلی کمک میکند به اینکه مردم از مقام محدّثىِ ایشان آگاه باشند. تجلیل از جناب عبدالعظیم، تجلیل از علم و جهاد و زهد و تقواست. ایشان صائم النّهار و قائم الّلیل بوده است. در حالات ایشان نوشته‌اند: در مدتی که ایشان در ری زندگی میکرد، همه‌ی روزها را روزه میگرفت و همه‌ی شبها را مشغول عبادت بود. اینها حقّاً و انصافاً چیزهای خیلی مهمّی است. در فضیلت ایشان روایات معروفی وارد شده است. حضرت هادی علیه‌السّلام به یکی از اهالی ری که از زیارت امام حسین علیه‌الصّلاةوالسّلام میآمد، فرمود: «اگر میرفتی عبدالعظیم را زیارت میکردی، ثوابی را که از زیارت امام حسین نصیبت شده است به تو میدادند.» ما در جوار جناب عبدالعظیم زندگی میکنیم، شوق کربلا هم داریم؛ امّا کمتر توفیق پیدا میکنیم به زیارت این بزرگوار برویم.
این یک روایت، که مقام معنوی حضرت عبدالعظیم را نشان میدهد. آن روز، امام هادی علیه‌السّلام میخواستند این مشعل در این نقطه از ایران بدرخشد. بیخود تعریف نمیکردند. میخواستند دلهای آحاد ملّتِ مسلمان را در این نقطه‌ی عالم به وسیله‌ی نور این مشعل که از انوار اهل بیت علیهم‌السّلام است و آن روز از دنیا هم رفته بود و دیگر خطری او را تهدید نمیکرد، روشن کنند.
بیانات در دیدار اعضای برگزارکننده‌ی کنگره‌ی حضرت عبدالعظیم الحسنی ۱۳۸۲/۳/۵
نسب ایشان با چهار واسطه به امام حسن(ع) می‌رسد
تجلیل از جناب عبدالعظیم(ع)، تجلیل از علم و جهاد و زهد و تقواست. ایشان صائم‌النهار و قائم‌اللیل بوده‌اند. در حالات ایشان نوشته‌اند در مدتی که در ری زندگی می‌کردند همه روزها را روزه می‌گرفتند و همه شبها را مشغول عبادت بوده‌اند. اینها حقاً و انصافاً چیزهای خیلی مهمی است.
در فضیلت ایشان روایات معروفی وارد شده است. حضرت هادی(ع) به یکی از اهالی ری که از زیارت امام حسین(ع) میآمد، فرمودند: «اگر میرفتی عبدالعظیم(ع) را زیارت میکردی، ثوابی که از زیارت امام حسین علیه‌السلام به تو داده‌اند، همین را به تو میدادند.» ما در جوار جناب عبدالعظیم(ع) زندگی میکنیم، شوق کربلا هم داریم، اما کمتر توفیق پیدا میکنیم به زیارت این بزرگوار برویم.
آنچه درباره ایشان نوشته و منتشر می‌شود باید در جهت ترسیم شخصیت والای این مرد بزرگ متمرکز شود. ایشان هم امامزاده عالی‌مقام است و هم محدّث و راوی است، ایشان با چهار واسطه به امام حسن مجتبی علیه‌الصلاه‌والسلام می‌رسند و نسبشان هم نسب خوبی است. اجداد ایشان هم -عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن حسن مجتبی- کاملاً شناخته‌شده و شخصیت‌های بزرگ و برجسته‌ای بوده‌اند.
اینجا ریشه تهران است
رهبر معظم انقلاب اسلامی در بخش از سخنانشان حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) را به عنوان ستاره‌ای درخشان از خاندان پیامبر(ص) نام بردند و با استناد به روایات فرمودند: «زیارت مرقد مطهر حضرت عبدالعظیم(ع) به مثابه زیارت مرقد حضرت سیدالشهدا(ع) در کربلاست و شهرری به سبب وجود بقاع متبرکه حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) و امامزادگان حضرت حمزه و طاهر و قبور مطهر علمای بزرگی همچون شیخ صدوق و نیز وجود مرقد منور امام خمینی (رض)، مرکز اشعاع شهر تهران است.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای فرمودند: «شهرری به خاطر بقعه مطهره جناب عبدالعظیم الحسنی(ع) و جناب حمزه و جناب طاهر و قبور مطهره علمای بزرگی که در اینجا مدفونند، قبله تهران است. اینجا ریشه تهران است و از لحاظ معنوی مرکز اشعاع تهران است.
ایشان مرجع علم دین در زمان امام هادی علیه‌السلام بود. یک روایت از حضرت هادی علیه‌الصلاه‌والسلام است که هم جنبه علمی حضرت عبدالعظیم(ع) و هم جنبه معنوی آن بزرگوار را نشان میدهد. کسی خدمت امام هادی علیه‌السلام رسید. حضرت به او فرمودند: «تو در کجا هستی؟»
گفت: «در ری»
فرمودند: «هر مشکلی در امر دین داشته باشی، می‌توانی از عبدالعظیم‌بن‌عبداللَه الحسنی(ع) بپرسی»
یعنی امام هادی(ع)، عبدالعظیم الحسنی(ع) را به عنوان یک مرجع علم دین به شیعیان خودشان معرفی کردند. بعد در همین روایت هست که حضرت فرمودند: «سلام مرا به او برسان.» این هم جنبه‌ی معنوی.»
