شنبه ۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 20 Apr 2024
 
۱
۴

کی از منفعت کاهش‌تورم بهره‌مند می‌شویم؟

شنبه ۹ اسفند ۱۳۹۳ ساعت ۰۹:۳۷
کد مطلب: 409900
در روزهاي اخير اعلام شد نرخ تورم کشور از ۳۹ درصد در مرداد ماه ۱۳۹۲ به ۱۵.۸ درصد در بهمن ۱۳۹۳ کاهش يافته است. اين نتيجه بسيار مناسبي براي سياستگذاران اقتصادي فعلي است. اما بايد ديد که جامعه از اين کاهش تورم تا چه اندازه برخوردار شده است.
کی از منفعت کاهش‌تورم بهره‌مند می‌شویم؟
به گزارش جهان، علی چشمی، عضو هيئت علمي دانشگاه فردوسي در خراسان نوشت: متوسط نرخ تورم در ۴۰ سال اخير ايران حدود ۲۰ درصد بوده است. اين نکته در محافل علمي پذيرفته شده است که اين تورم شديد دو رقمي در کشور به توليد، سرمايه گذاري و اشتغال آسيب وارد کرده، روابط بين توليدکنندگان را تخريب کرده و ارزش واقعي دستمزد حقوق بگيران را کاهش داده است. البته به نظرم مهمترين اثر تورم اين بوده که با افزايش نرخ سود بانکي، منافع سرمايه داران غيرتوليدکننده، که در بانکها پس اندازهاي بزرگ دارند، را افزايش داده و اين منافع به عنوان هزينه بر توليدکنندگان تحميل شده است. در نتيجه در اين سالها شاهد بوده ايم که توليدکنندگان، صادرکنندگان و حقوق بگيران ايراني متضرر شده در مقابل واردکنندگان و سرمايه داران غيرتوليدکننده منفعت برده اند.

در روزهاي اخير اعلام شد نرخ تورم کشور از ۳۹ درصد در مرداد ماه ۱۳۹۲ به ۱۵.۸ درصد در بهمن ۱۳۹۳ کاهش يافته است. اين نتيجه بسيار مناسبي براي سياستگذاران اقتصادي فعلي است. اما بايد ديد که جامعه از اين کاهش تورم تا چه اندازه برخوردار شده است.

آمار اقتصادي بانک مرکزي تا حدودي نشان مي دهد که در همين دوره وضعيت توليد و صادرات بهبود يافته است، رشد اقتصادي کشور از منفي ۰.۳ درصد در سه ماهه دوم سال ۹۲ به مثبت ۴.۵ درصد در سال ۹۳ افزايش يافته است. همچنين صادرات کالاهاي غيرنفتي ايران از ۲۰ ميليارد دلار در ۹ ماهه ابتدايي سال ۹۲ به ۲۵ ميليارد دلار در ۹ ماهه ابتدايي سال ۹۳ افزايش يافته است، هرچند برآورد سطح زيربناي طبقات ساختمان ها در مناطق شهري براساس (پروانه هاي صادر شده) از ۳۱ ميليون متر در تابستان ۹۲ به ۱۹ ميليون متر در تابستان ۹۳ کاهش يافته است.

اگر بخواهيم تاثير کاهش تورم از مسير نرخ بهره را بر توليدکنندگان جامعه ارزيابي کنيم مفيد است ابتدا ارقام اين دو متغير را در چند کشور مرور کنيم. طبق آمار بانک جهاني در سال ۲۰۱۳، نرخ بهره وام ها در ژاپن ۱.۳ درصد، در آمريکا ۳.۳ درصد و در کره جنوبي ۴.۶ درصد بوده است در حالي که نرخ تورم اين کشورها در ژاپن ۰.۴ درصد، در آمريکا ۱.۵ درصد و در کره جنوبي ۱.۳ درصد بوده است. اگر نرخ تورم را از نرخ بهره وام ها در اين کشورها کم کنيم نرخ بهره واقعي به دست مي آيد که در ژاپن ۰.۹ درصد، در آمريکا ۲.۸ درصد و در کره جنوبي ۳.۳ درصد خواهد بود.

اما محاسبه اين رقم در ايران جالب خواهد بود: نرخ تورم ۱۵ درصد اخيراً اعلام شد و نرخ سود وام ها در ايران طبق اطلاعات بازار بين بانکي در تابستان امسال (روزنامه دنياي اقتصاد ۱۰ شهريور ۹۳) و اطلاعات وام دهي بانکها بيش از ۲۸ درصد است، بنابراين نرخ سود واقعي در ايران حدود ۱۳ درصد خواهد شد.

اين آمار يک نکته مهم را نشان مي دهد: چرا فاصله نرخ بهره وام ها و تورم در کشورهاي ديگر (۱ تا ۳ درصد در سه کشور فوق) بسيار کمتر از ايران (۱۳ درصد در ايران) است. يک دليل اين است که سياستگذار پولي در ايران فقط بر هدف کنترل پايه پولي تمرکز دارد در حالي که هدفي که دهه هاست برخي کشورهاي موفق انتخاب کرده اند کنترل نرخ بهره اسمي است. آنها اين سياستگذاري را از طريق وجوه ارزان قيمت بانک مرکزي پياده مي کنند. براي مثال بانک مرکزي آمريکا، نرخ موثر وجوه فدرال را از ۶.۲ درصد در سال ۲۰۰۰ در روندي کاهشي به ۰.۱۱ درصد در هفته هاي اخير رسانده است.

البته کاملاً مشهود و واضح است که دست بانک مرکزي ايران براي سياستگذاري از اين مسير بسته است و چاله هاي مالي مانند معوقات بانکي و نظام بانکداري نسبتاً دولتي سبب شده است تا بانک مرکزي با احتياط زيادي عمل کند. اما بانک مرکزي بايد توجه داشته باشد که مسيرهايي، هرچند محدود، براي نقش آفريني دارد و نبايد نظاره گر مشکلات کسب و کارها به ويژه هزينه هاي آنها به دليل نرخ بهره بالا باشد و استدلال شود که پس از کاهش نرخ تورم در بلندمدت، نرخ بهره وام ها هم پايين خواهد آمد. شايد در بلندمدت، سرمايه داران غيرتوليدکننده، همه سرمايه توليدکنندگان را خورده باشند.
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *


ahmad
با این آما هایی که ذکر میشه حتما بعد از عید همه چیز گل و بلبله حتما(به لطف بهار )عزیزان مردم را چی فرض کردین.............هرچی که فرض کردین خودتون هستید
سید دلسوخته
آره تورم کاهش فوق العاده شدیدی داشته حتی به نقطه منفی صفر رسیده
قیمتها به ریال می باشد
گوشت 3 ریال
موز 7. ریال
میوه در انواع مختلف 8. ریال
برنج 4 ریال
حاملهای سوخت 2ریال
و....
هنوز هم منتظر باشید ارزان تر میشود و تورم پایین تر می آید تازه کشورهای دیگه دست نیاز به سوی این دولت دراز کاردند تا تورمشان پایین بیاید
البته قابل توجه هم میهنان عزیز با این همه کاهش خیلی ها الان هم نمیتونند اقلام مورد نیازشان را تامین کنند
Midnight
Iran, Islamic Republic of
قیمت عوارضی آزادراه گرمسار-قم 10 هزار تومنه! درست وقتی که گفته شده تورم صفره!
جالبه بدونین کل مسیر 150 کیلومتره و هیچ سرویسی هم نداره!
آرش
Iran, Islamic Republic of
به نظر میرسد مقایسه اعدا. با هم صحیح نباشد بلکه باید اینطور بگیم که در اون 3کشور نرخ بهره بیشتر از 2 برابر تورم است اما در ایران کمتر است