تحلیلی بر جنجال های اخیر در خصوص سازمان فضایی +اسناد
يکشنبه ۵ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۷:۳۳
کد مطلب: 403815
* * *
پس از استقرار دولت تدبیر و امید شاهد اظهار نظر مسؤولین وزارت ارتباطات در خصوص تغییر جایگاه سازمان فضایی و بازگشت آن به وزارت ارتباطات بوده ایم. درپی این اظهارنظرها کمیته ای به سرپرستی مهندس ترکان شکل می گیرد که وظیفه ی آن بررسی جایگاه سازمان فضایی کشور بوده است. پس از بررسی های این کمیته تصمیم گرفته شد که سازمان فضایی به صورت متمرکز زیرنظر معاونت اجرایی ریاست محترم جمهور قرار گیرد.
پس از کش وقوس های فراوان و تاکید بر یکپارچگی سازمان فضایی ایران و تایید این مهم توسط کمیته بررسی وضعیت سازمان فضایی که به صورت موشکافانه این مسئله را بررسی کرده بودند. مسئولین بارها تاکید بر حفظ استقلال، یکپارچگی و قانونی بودن انسجام سازمان فضایی تحت تدابیر مقام معظم رهبری توسط شورای عالی اداری را داشته اند.
در ادامه و به یکباره شاهد چرخش موضع مسؤولین در رسانه ها بودیم که عنوان کردند: سازمان فضایی به صورت یکپارچه زیر نظر ریاست جمهوری باقی خواهد ماند اما محتوی ساختار تغییر خواهد کرد.
پس از طی این مراحل به یکباره خبری در خبرگزاری های رسمی منتشر شد با مضمون تغییر ساختار سازمان فضایی که در ساختار جدید سازمان فضایی زیر نظر وزارت ارتباطات قرار خواهد گرفت و پژوهشکده فضانوردی با عنوان پژوهشگاه هوافضای سابق در ترکیب وزارت علوم قرار می گرفت. در تحلیل چرایی این موضوع منتقدان ۳ مبحث را مطرح می کنند:
۱) غیرقانونی بودن انتقال سازمان فضایی کشور در دولت قبل با ایده اسفندیار رحیم مشایی: در پاسخ این انتقاد باید گفت اگر این کار غیر قانونی بوده است پس چرا منتقدان محترم پس از گذشت یک سال و نیم به غیر قانونی بودن آن پی برده اند؟ سوال دیگری که وجود دارد این است که آیا اسفندیار رحیم مشایی طراح طرح ارتقای سازمان فضایی بوده است؟ در پاسخ باید گفت این طرح به نام اینجانب به ثبت رسمی رسیده است و در راستای این ادعا پرونده ای در دستگاه قضایی در حال رسیدگی است و این طرح تاییدیه کارشناسی وزارت دفاع را دارد:
پس اشاره کردن به نقش آقای مشایی در این طرح دلیل موجهی برای غیرکارشناسی بودن طرح ملی ارتقای سازمان فضایی نیست که برخی از منتقدان در باره آن مطالبی را منتشر نموده اند. این در حالی است که به استناد اظهارات مطرح شده در سایت رسمی پژوهشگاه فضایی طی بازدید مسؤولین فضایی کشورهای مختلف از تشکیلات سازمان، بر الگوبرداری از آن تاکید شده است.
۲) دومین انتقادی که به ساختار سازمان فضایی صورت می گیرد و در روزنامه ایران هم مطرح شد اشاره دارد به سوءاستفاده ها و مدیریت ناتوان این سازمان و نهایتا" پیگیری های وزارت اطلاعات در راستای پرونده های خاص در این سازمان!
در پاسخ به این انتقاد نیز باید گفت بارها کارشناسان محترم فضایی انتقاد و گزارشات متعددی را در راستای اصلاح مدیریت سازمان خدمت دولت ارائه کرده اند که می بایست اصلاحات لازم در این راستا صورت پذیرد. حتی در خصوص استفاده بدون اجازه از طرح ثبت شده بنده و عدم کارایی مدیریت فعلی سازمان، بارها موضوع را به اطلاع معاونت اجرایی ریاست محترم جمهور رسانده ام و تنها جوابی که دریافت کرده ام این بوده که از دستگاه قضایی مسئله را پیگیر باشم.
۳) انتقاد دیگری که منتقدان به سازمان وارد می کنند، این است که گفته می شود در ساختار کنونی سازمان فضایی کشور عملکرد ستادی با اجرایی ادغام شده است این در حالی است که با انتقال سازمان فضایی به وزارت ارتباطات چون پژوهشکده سامانه های ماهواره همراه با تشکیلات سازمان به وزارت خانه مذکور انتقال می یابد باز هم عملکرد ستادی سازمان و اجرایی آن باهم خواهند بود و این تغییرات راهگشا نیست.
۴) مسأله دیگری که در خصوص این سازمان وجود دارد جوابیه معاونت محترم اجرایی ریاست جمهوری در رسانه ها است که فرموده اند پژوهشگاه فضایی به صورت منسجم زیر نظرسازمان فضایی در وزارت ارتباطات خواهد بود.
سؤالی که وجود دارد این است که آیا این پژوهشگاه فقط ماموریت ماهواره ها را دنبال خواهد کرد؟ یا مثل ساختار کنونی پژوهشکده های فضانوردی، ماهواره، انرژی و رانشگرهای فضایی را هم به همراه خواهد داشت؟ چرا که در صورت انتقال پژوهشکده فضانوردی به وزارت علوم با عنوان پژوهشگاه هوافضا، یک پژوهشگاه دیگر زیر نظر وزارت علوم به موازات پژوهشگاه فضایی وزارت ارتباطات شکل خواهد گرفت که خود این مسأله باعث فربه شدن مجموعه ی فضایی کشور می شود. اگر هم پژوهشگاه فضایی در وزارت ارتباطات ادغام گردد آیا ماموریت پژوهشکده فضانوردی در راستای اعزام موجود زنده به فضا در چارچوب اختیارات این وزارت خانه قرار می گیرد؟ با توجه به توضیحات ارائه شده پیشنهاد می شود سازمان فضایی کشور مستقیما" زیر نظر ریاست محترم جمهور قرار گرفته و یک پژوهشگاه مادر در قالب پژوهشکده‌ها هدایت و راهبری پروژه های فضایی را عهده دار شود. تا پس از تثبیت فن آوری فضایی با قابلیت اطمینان مورد قبول در کشور دو پژوهشگاه زیستی و غیر زیستی یکی با کاربری طراحی و ساخت ماهواره ها و خدمات فضایی و دیگری با کاربری محموله های زیستی حامل موجود زنده و انسان به فضا شکل بگیرد تا زمینه ورود بخش خصوصی به فن آوری فضایی فراهم گردد. مرکز ملی فضایی ایران زیر نظر معاونت محترم علمی ریاست جمهوری می تواند سیاستگذاری در پروژه های فضایی را برعهده گرفته و با نظارت دقیق در روابط کارفرماها و پیمانکاران پروژه های فضایی زمینه سلامت اجرای صحیح این طرح ها را فراهم آورد. فلذا تفکیک سازمان فضایی در شرایط فعلی نیاز آن را که تغییر و پایش مدیریت این ارگان است برآورده نمی سازد. با تبدیل شدن مجموعه فضایی کشور به یک ساختار ماتریسی ناهمگون سرعت اجرای طرح ها به شدت پایین خواهد آمد. در پایان بنده از مسؤولین و کارشناسان فضایی تقاضای مناظره در این خصوص را دارم.
