شرحی از زندگینامه آیت الله العظمی محمد رضا گلپایگانی
ستارگان آسمان فقاهت
يکشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۳ ساعت ۰۰:۰۰
کد مطلب: 397336
ولادت
در هشتمین روز ماه ذیقعده ۱۳۱۶ ق. در بخش گوگد گلپایگان، کودکی پا به عرصه وجود نهاد که به مناسب تقارن ولادتش با سالروز ولادت امام هشتم حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام نامش را محمد رضا و کنیه اش را ابوالحسن و لقبش را هبه الله نهادند. پدرش آقا سید محمد باقر امام، عالمی معروف به زهد و تقوا، و پای بند به آداب و مستحبات دینی و کوشا در امر به معروف و نهی از منکر بود که هم اینک مرقدش مورد احترام و زیارت مردم است. محمدرضا در سه سالگی مادر و در نه سالگی پدرش را از دست داد و دوران کودکی را با مشکلات و سختیهای فراوان و از دست دادن پدر سپری کرد و تحصیلات ابتدائی را در مکتب خانه گذراند.
تحصیلات
نوجوانی بیش نبود که شوق تحصیل علوم اسلامی او را مشتاق آیه الله محمد تقی گوگدی م ۱۳۵۳ ق گردانید و نزد ایشان ادبیات عرب را فراگرفت. سپس نزد آیه الله سید محمد حسن خوانساری م ۱۳۳۷ق – برادر مهتر آیه الله العظمی سید احمد خوانساری – زانوی ادب به زمین زد و ادبیات و بخشی از سطوح را نزد وی آموخت.
نوزده ساله بود که به سوی اراک شتافت و در مدرسه آقا سید ضیاءالدین به تکمیل سطوح عالیه پرداخت و در ۱۳۳۷ ق. شایستگی حضور در درس خارج فقه و اصول حضرت آیه الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی م ۱۳۳۵ ق را پیدا کرد و تا سال ۱۳۴۰ ق. در آن شهر از آن مرجع بزرگ بهره برد. در بیست و چهار سالگی درپی مهاجرت استادش آیه الله حائری به قم و تأسیس حوزه علمیه در این شهر مقدس، به قم آمده و در مدرسه فیضیه سکونت گزید و درسها را با آیه الله سید احمد خوانساری به مباحثه نشست. استاد با مشاهده استعداد و فهم شاگرد سخت کوش خود بدو بسیار علاقه مند شد او را در شماره اصحاب خاص و هیأت استفتا قرار داد و تصحیح کتاب الصلاه خود را به او و آیه الله اراکی واگذر نمود. ایشان نیز تا پایان عمر استاد ۱۳۵۵ ق. ملازم درس ایشان بود.
ایشان در سال ۱۳۴۱ ق. در قم به مدت هشت ماه از محضر آیات عظام میرزای نائینی و آقا سید ابوالحسن اصفهانی استفاده برد. از دیگر اساتید او می توان از آیات عظام حاج شیخ محمد رضا مسجد شاهی اصفهانی، حاج شیخ ابوالقاسم کبیر، آیه الله بروجردی، آقا ضیاء عراقی و شیخ محمد حسین غروی اصفهانی نام برد.
وی از آیه الله حائری اجازه اجتهاد و از مرحوم حاج شیخ عباس محدث قمی و آقا شیخ محمدرضا اصفهانی اجازه نقل روایت اخذ کرده است.
شاگردان
برخی از زبده ترین شاگردان ایشان عبارتند از: حضرت آیات و حجج اسلام، مرتضی حائری یزدی، عبدالرحیم ربانی شیرازی، مرتضی مطهری، محمدعلی قاضی طباطبائی، سید اسدالله مدنی، محمد مفتح، سد محمد حسینی بهشتی، حسینعلی منتظری، علی مشکینی، ناصر مکارم شیرازی، سید محمدعلی علوی گرگانی، علی احمدی میانجی، جعفر سبحانی، لطف الله صافی گلپایگانی، حسن حسن زاده آملی، محمد مؤ من، رضا استادی، سید محسن خزاری، علی پناه اشتهاردی و…
مبارزه سیاسی
آیه الله العظمی گلپایگانی از بدو حرکت شجاعانه روحانیت به رهبری امام راحل، به مبارزات پیگیر و بی امان خویش با دیو استبداد پرداخت و نخستین اعلامیه اعتراض به لایحه ننگین انجمنهای ایالتی و ولایتی در مهرماه ۱۳۴۱ ش. از سوی ایشان صادر شد و به دنبال آن بود که پیامها و بیانیه های ایشان تا سقوط رژیم پهلوی ادامه یافت بسیاری از آنها در جلد اول کتاب اسناد انقلاب اسلامی گرد آمده است.
برخی از اقدامات آن جناب در برابر رژیم منحوس شاه عبارتند از: سرباز زدن از ملاقات با شاه و نخست وزیران و فرستادگان دربار، تحریم برنامه اوقات و اعلامیه علیه معاملات و همکاری با سازمان اوقاف، قطع شهریه کسانی که با اوقاف همکاری می نمودند و تحریم امامت جماعت و گوش دادن به سخنرانی آنان، حرام شمردن خرید و فروش و مصرف و توزیع گوشتهای وارداتی از خارج و قبول نکردن و جوهات فروشندگان آنان هر چند می شد تحت عنوان مال مخلوط به حرام خمس آن را پذیرفت، اعتراض شدید و پیام کوبنده علیه تغییر تاریخ هجری به تاریخ منحوس شاهنشاهی،مخالفت صریح با حزب رستاخیز و تحریم شرکت مسلمانان در آن، مخالفت صریح با طرح امتحان دولت از طلاب و انکار صلاحیت آنان برای این امر که باعث عقب نشینی ولت وقت و مصون ماندن حوزه از این طرح ننگین شد.
اعتراض شدید علیه گسترش بی بند و باری و فساد و فحشا و رواج منکرات و فرستادن نامه سر گشاده به شاه و تذکر عواقب وخیم آن، اعتراض و مخالفت بسیار شدید علیه سینما در شهر قم و تعطیل نمودن درس و نماز جماعت خویش به مدت یک هفته، مخالفت و اعتراض علیه تاجگذاری شاه و انتخاب ولیعهد، پیام در جهت تجلیل از مقام شهید سعیدی و اعلام مجلس ختم برای ایشان در مسجد امام، تجلیل از مقام مرحوم حاج آقا مصطفی خمینی و تشکیل دو مجلس ختم در مسجد اعظم و شکستن سد رعب و ممنوعیت بر پایی مجالس بزرگداشت و مطرح شدن نام حضرت امام در آن مراسم، پی جویی حال تبعید شدگان و سرکشی به خانواده های آنان، حمایت از مقام و موقعیت حضرت امام خمینی و بویژه در برابر اهانت روزنامه اطلاعات به امام راحل و تأکید بر مقاومت روحانیت و پیگیری اعتراضها و راهپیماییها و صدور اعلامیه های روشنگرانه و کوبنده در لحظات حساس به گونه ای که امام بدیشان فرموده بودند : اعلامیه هایی که حضرت عالی به تنهایی صادر می کنید، نقش بسزایی در پیشبرد مبارزات ملت مسلمان دارد و دلجویی و تایید علمای مبارزه شهرستانها.
این اقدامات باعث شد که مزدوران رژیم برای لطمه زدن به ساحت ایشان از هیچ کاری فرو گذار نکنند و دوبار سوم فروردین ۱۳۴۲ در مدرسه فیضیه و ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۷ ش به سوی ایشان حمله کرده، قصد ضرب و جرح آن مرجع بزرگوار داشتند که لطف خدا و جانفشانیهای اطرافیان باعث حفظ ایشان شد.
مؤسسات بنیان گذاری شده
۱- دارالقرآن الکریم ۲- بیمارستان ۳- کتابخانه ۴- مجمع جهانی اسلامی در لندن ۵- مرکز معجم المسائل الفقهیه ۶- مسجد عظیم و با شکوه – در قم ۷- بیمارستان زنان و زایشگاه حضرت ولی عصر عج – در قم ۸ – دارالایتام۹- مؤ سسه خیریه حضرت ولی عصر عج ۱۰- چندین مدرسه علمیه
بیمارستان آیت الله گلپایگانی
سرانجام آن عبدصالح خدا پس از عمری سرشار از توفیق و پربار از خدمات دینی و علمی و پس از طی بیماری کوتاه مدت، در ۹۶ سالگی در شامگاه روز پنجشنبه ۱۸ آذر ۱۳۷۲ برابر با ۲۴ جمادی الثانی ۱۴۱۴ ق ندای حق را لبیک گفت و فقدانش قلب تمام مسلمین جهان را در هم فشرد.
و سپس در روز شنبه ۲۰ آذر با حضور خیل عظیم و پر شکوه مردم قم تشییع و نماز به امامت حضرت آیه الله آقای حاج شیخ لطف الله صافی گلپایگانی – داماد آن مرحوم – بر ایشان خوانده شد و آنگاه در مسجد بالا سر مرقد مطهر حضرت معصومه علیه السلام ، در جوار تربت استادش به خاک سپرده شد.
{ADVERTISE_GENERAL_LOCATION_22_BLOCK}{ADVERTISE_GENERAL_LOCATION_23_BLOCK}
