جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
 
۰

۵ بازتاب منفی بر کسب و کار بانکدارها

سه شنبه ۳۱ تير ۱۳۹۳ ساعت ۱۳:۲۰
کد مطلب: 371577
مطالبات غیر جاری بانکی علاوه بر اینکه دارای پیامده های منفی بر ادامه فعالیت تولید کنندگان و فعالان اقتصادی است، دارای پیامد منفی و مهمتری نیز هست.
به گزارش جهان به نقل از رویکرد، مطالبات غیر جاری بانکی علاوه بر اینکه دارای پیامده های منفی بر ادامه فعالیت تولید کنندگان و فعالان اقتصادی است، دارای پیامد منفی و مهمتری نیز هست. این چالش مانند موریانه ای در سیستم بانکی وارد شده و می تواند به عملکرد آن ها آسیب های جدی وارد کند. می توان از ۵ زاویه مختلف این تأثیرات را بررسی کرد که به اختصار این تأثیر ها بر بعضی از شاخص های زیر مجموعه CAMEL، تأثیرات منفی بر EPS، افزایش هزینه های جذب منابع، تأثیرات منفی بر روحیه کارمندان بانکی و کاهش مشتریان و در آخر افزایش هزینه های حقوقی پیگیری وصول مطالبات نمود پیدا خواهد کرد.

تأثیر بر شاخص CAMEL

این شاخص در واقع شامل جمعی از شاخص ها از جمله capital adequacy(کفایت سرمایه)، assets qualification(کیفیت دارایی)، management(مدیریت)، earning(عایدات)، liquidity(نقدشوندگی) می شود.

- نسبت کفایت سرمایه(CAR) نسبتی است که میزان سرمایه قابل قبول را به میزان دارایی های وزن داده شده با ریسک، بررسی می کند. مطالبات غیر جاری به عنوان دارایی بانک ها به علت ریسک بالایی که دارند باعث می شوند که نسبت کفایت سرمایه کاهش پیدا کند. به طور کلی هر چقدر این نسبت کاهش پیدا کند نشان دهنده کمتر بودن سرمایه مطلوب نسبت به دارایی های در معرض ریسک است و این موضوع نشان از آن دارد که ادامه فعالیت بانکی با بی ثباتی همراه خواهد بود.

- مطالبات غیر جاری بانکی همچنین می تواند بر کیفیت دارایی نیز تأثیر گذار باشد. کیفیت دارایی های بانکی معمولاً با بررسی تسهیلات پرداخت شده مشخص می شود. جهت بررسی کیفیت دارایی های بانکی، فدرال رزرو بررسی ۵عامل را پیشنهاد می کند. این ۵ عامل شامل ظرفیت و توانایی پرداخت، وثیقه و پشتوانه تسهیلات، شرایطی ایجاد کننده نیاز وام، سرمایه و خصلت یا تمایل فرد خواهد بود. نظام بانکداری با حجم بالای مطالبات غیر جاری خود علامتی از پایین بودن کیفیت دارایی است و مطمئناً ضعف های بزرگی در بررسی ۵ فاکتور توسط بانکدارها وجود داشته که این حجم از مطالبات مرزهای اضطرار را با چشمان خود می بیند. به طور کلی معضل مطالبات معوق باعث کاهش کیفیت دارایی های بانک ها خواهد شد. در این مبحث است که می توان بحث دارایی های سمی را پیش کشید. دارایی های سمی که از سال ۲۰۰۸ بعد از بحران مالی آمریکا مطرح شد، به این معنی است که وثایق کفاف دارایی های را نمی دهد. این مسئله در مورد حجم قابل توجهی از تسهیلات بازگردانده نشده نظام بانکی نیز صادق است. در واقع ضمیمه پرونده های بدهی بانکی در بیشتر مواقع وثایقی وجود دارد که به علت ارزیابی نادرست کفاف میزان حجم بدهی را نمی دهد.

- در بحث عایدات بانکی، مطمئناً مطالبات غیر جاری می تواند تأثیر منفی داشته باشد. بررسی عایدات با بررسی سود پس از کسر مالیات تقسیم بر دارایی ها اتفاق خواهد افتاد. مطالبات غیر جاری با کاهش جریان سودآوری تسهیلات اعطایی، به طور کلی سود دهی بانک ها را بعد از کسر مالیات کاهش داده و نسبت سود به دارایی را با کاهش روبه رو می کند.

- نقدینگی یکی از فاکتورهایی است که به علت مطالبات غیر جاری مورد مخاطره قرار خواهد گرفت. افزایش ریسک نقدینگی بانک ها از طریق عدم تطابق زمانی بین منابع و مصارف(افزایش ریسک نقدینگی) و افزایش ریسک اعتباری بانک ها و کاهش قدرت نقدینگی معنا پیدا می کند.

بر طبق سیاست های گذشته بانکدارها، سپرده ها با سررسید های کوتاه مدت جذابیت بیشتری بین مشتریان بانکی داشته و این مسئله خود باعث اعلام زنگ خطرهایی مبنی بر افزایش ریسک نقدینگی بانک ها شده بود. به طور دقیق تر سپرده های کوتاه مدت، سپرده هایی با ویژگی های سیال هستند و جابه جا کردن آن ها نیازمند به پرداخت هزینه نمی باشد. این مسئله مصادف می شود با میزان قابل توجه مطالبات غیر جاری و در نتیجه ریسک نقدینگی بالاتر برای بانک ها. بانک مرکزی طی بخش نامه ای سقف نرخ های سود سپرده روز شمار را تا ۱۰درصد و سود سپرده های یک ساله و بیشتر از آن را ۲۲درصد اعلام کرده است. هنگامی که نرخ روزشمار سود سپرده های کوتاه مدت به ۱۰درصد تنزیل یافته این موضوع می تواند باعث کاهش سپرده های بانکی شده و باعث روانه شدن آن ها به سایر بازارها مثل بازار سرمایه گردد.

این مسئله را می توان از زاویه کاهش تقاضای برای سپرده های کوتاه مدت و افزایش سپرده های بلند مدت به علت تطابق زمانی بیشتر با منابع و مصارف اتفاق خوبی دانست ولی به علت اقبال مردم در گذشته نسبت به سپرده های کوتاه مدت و از زاویه دیگر واقعیت وجود پول داغ در کشور، ریسک نقدینگی بانک ها نیز با افزایش روبه رو بوده است. به طور کلی مطالبات غیر جاری ایجاد کننده ریسک نقدینگی برای بانک ها خواهد بود حتی اگر حجم سپرده های بلند مدت در بانک ها بیشتر از سپرده های کوتاه مدت باشد. زیرا حجم قابل توجهی از مطالبات در سرفصل مشکوک الوصول قرار دارد که این موضوع به معنای گذشتن حداقل یک سال و نیم از عمر مطالبات است و به واقع نشان می دهد که حتی اگر ترکیب جذب منابع نیز به نفع سپرده های بلند مدت باشد، بازهم بانک با وجود مطالبات غیر جاری با ریسک نقدینگی روبه رو خواهد بود.

تأثیر بر EPS و جایگاه بانک ها در بورس

صورت های مالی بانک ها دارای تعداد زیادی آمار و ارقام است. برای بسیاری از سهامداران و فعالان بورسی سود هر سهم یا EPS، یک متغیر بسیار مهم در تصمیم گیری محسوب می شود. واضح است که اگر منابع بانکی نزد عده ای بلوکه شود، بانک باید از سودی که این منابع برای بانک روانه خواهد کرد، چشم پوشی کند. این مورد منجر به کاهش سود هر سهم خواهد شد.

تحمیل هزینه های بالای جذب منابع

بانک ها برای اینکه بتوانند بیلان مالی خود را مثبت نگاه دارند مجبورند در برابر دارایی های بلوکه شده اقدام به جذب منابع کنند. در این راستا اولیای امور بانکی کشور بارها اعلام کرده اند هزینه جذب منابع به مراتب بالاتر از هزینه وصول مطالبات غیر جاری برای بانک ها است. این موضوع را می توان با بررسی روش های جذب منابع بررسی کرد. در جذب منابع بانکی عوامل مهم و بنیادی دخیل هستند. فضا و امکانات فیزیکی شعب، نحوه برخورد کارکنان بانکی با مشتریان، تنوع خدمات بانک ها و در آخر فناوری اطلاعات، متغیرهایی هستند که بر جذب منابع تأثیر گذار خواهند بود. عواملی که نیاز به سرمایه گذاری و همین طور گذشت زمان در آن ها بارز است. به این خاطر بانک ها ترجیح می دهند به جای برنامه ریزی بلند برای جذب منابع ابتدا تلاش خود را بر بازگشت منابع بلوکه شده، معطوف نمایند.

تأثیر بر کاهش مشتریان بانکی و دلسردی کارمندان

وقتی کارمندان بانک در برابر سلسله تلاش های خود در زمینه اعتبارسنجی و بررسی وثایق و تخصیص اعتبار، به جای جریان منظم اقساط مشتریان، با منابع بلوکه شده مواجه می شوند، بدون شک دلسردی در کار خود را احساس خواهند کرد. در این حالت است که اگر هر کارمندی تلاش فردی خود را نیز بالاتر ببرد، باز اخبار مربوط به افزایش حجم مطالبات بانک متبوع آن موجب تخریب روحیه اش خواهد شد. از طرف دیگر اخبار مربوط به حجم مطالبات غیر جاری باعث دلسردی مشتریان شده و قطعاً این موضوع برای انتخاب کسانی که خواهان سپرده گذاری با حجم بالا هستند تأثیر گذار خواهد بود. از طرف دیگر حجم مطالبات بانکی یکی از شاخص هایی است که در خرید و فروش سهام بانک ها مورد توجه سهامداران قرار می گیرد. یکی دیگر از شاخص های مهمی که سرمایه گذاران را به این سمت رهنمود می دارد، شاخص CAMEL است که همان گونه که قبلاً عنوان شد مطالبات معوق بانکی موجب تأثیر گذاری بر شاخص های CAMEL شده و می تواند سیگنال های منفی را برای خرید سهام بانک ها منتشر کند.

هزینه های بالای حقوقی تحمیل شده به بانک و افزایش هزینه های عملیاتی بانکی
بدون شک پیگیری پرونده های بدهی از طریق قضایی و پروسه تملک وثیقه خود هفت خوانی برای بانک ها است. هزینه های بالای دادرسی و وکیل بخشی از هزینه های افزایش مطالبات غیر جاری بانکی است ولی مهمتر از این هزینه ها، هزینه فرصت یا opportunity cost معرفی می شود. زیرا اطاله دادرسی و طولانی تر شدن فرآیند پیگیری قضایی موجب گذشت زمان شده که این مسئله خود موجب چشم پوشی اجباری بانک ها از فرصتی که این منابع می توانست در سودآوری مجدد فراهم کند، خواهد بود.
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *