جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - 29 Mar 2024
 
۱
۱

انتخاب السیسی به نفع چه کسی است؟

دوشنبه ۲۲ ارديبهشت ۱۳۹۳ ساعت ۰۸:۲۷
کد مطلب: 359803
موجودیت سیاسی مصر با کودتای نظامیان علیه حکومت پادشاهی شکل گرفت که این موضوع از گره خوردن نظامی‌گری با تار و پود حکومت این کشور خبر می‌دهد.
به گزارش جهان به نقل از فارس، تمدن در منطقه کنونی مصر که در کناره رود نیل شکل گرفته، در زمره کهن‌ترین تمدن‌ها به شمار می‌آید که از حدود ۴ هزار سال پیش از میلاد موجود بوده است. اما موجودیت سیاسی این تمدن کهن کاملا جدید است و حدودا به ۶ دهه پیش باز می‌گردد. اما قبل از این دوران، مصر در تمام طول تاریخ جزو امپراطوری‌های مختلف بوده است. در واقع، این منطقه، در روزگار هخامنشی و همچنین در دوران ساسانی بخشی از شاهنشاهی ایران بوده است. در سال ۳۳۲ قبل از میلاد، اسنکدر این سرزمین را تصرف کرد و تا سال‌ها دودمان بطلمیوسیان که از جانشینان اسکندر بودند، بر آن حکمفرما بودند. سال‌ها پیش از میلاد مسیح، رومیان با غلبه بر کلئوپاترا، آخرین ملکه بطلمیوسی، مصر را ضمیمه قلمرو روم کردند.

در سال ۶۴۱ میلادی (۱۹ هجری قمری) در زمان خلیفه دوم نیز اعراب مسلمان این کشور را تسخیر کردند. مصر همواره از سرزمین‌های مهم برای حکومت اسلامی بوده و تا سال ۱۵۱۷ میلادی که دولت عثمانی بر مصر تسلط یافت در دست خلفای اموی و عباسی و فاطمی بود.

در سال ۱۸۰۵ میلادی، محمد علی پاشا که آلبانیایی‌تبار بود، از طرف دولت عثمانی حاکم مصر شد و دودمان جدید این کشور را تشکیل داد. اما مصر در سال ۱۹۵۲ بود که با کودتای بدون خونریزی افسران جوان ارتش علیه ملک فاروق، پادشاه این کشور، صاحب حکومت جمهوری شد که اولین رئیس‌جمهور آن نیز محمد نجیب نام داشت. او نیز سودانی‌الاصل بود.

اما دوران شکوفایی مصر در زمان جمال عبدالناصر، دومین رئیس‌جمهور مصر بود که در سال ۱۹۵۶ به ریاست جمهوری رسید. در دوران او بود که مصر به منبع و منشا اشاعه تفکر پان عربیسم تبدیل شد. اما یکی از مهمترین ویژگی‌های جمال عبدالناصر که آینده سیاسی مصر را رقم زد، نظامی بودن او بود. به این ترتیب، نظامیان اولین گروهی در مصر بودند که به این کشور هویت سیاسی مستقل و ملی بخشیدند. از این رو، با توجه به این سابقه تاریخی، حذف نظامی‌ها از دستگاه سیاسی مصر دست‌کم در میان‌مدت بسیار دشوار به‌نظر می‌رسد.

اما با اینکه این نظامیان مصری بودند که به این کشور هویت سیاسی بخشیدند در سال‌های بعد یعنی در دوران انور سادات، رئیس‌جمهور اسبق مصر دچار انحراف شدند و جنبه ملی خود را از دست دادند. در واقع، آنها بعد از جنگ یوم کیپور که میان اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳ صورت گرفت، از حالت ارتش ملی و الهام‌بخشی در آمدند و به نماینده استعمار تبدیل شدند.

این اتفاق نیز با دو رویداد بین‌المللی همزمان بود؛ یکی غلبه آمریکا بر بلوک شرق در منطقه خاورمیانه و دیگری به وجود آمدن حالت تنش‌زدایی بین دو قطب جهانی و رو به اضمحلال رفتن اتحاد جماهیر شوروی.

با توجه به سابقه حضور نظامیان در تاریخ سیاسی مصر، سئوال اینجاست که عبدالفتاح السیسی جزو کدام دسته از نظامیان به شمار می‌آید؛‌ آنهایی که هویت سیاسی مصر را ایجاد کردند یا نظامیان پس از انحراف که البته با توجه به خصوصیات و رفتاری که تاکنون از سیسی سرزده، او به دسته دوم نظامیان تعلق دارد. به‌عبارت دیگر او را باید کپی برابر اصل مبارک دانست.

سیسی هر چند در ظاهر به محمد مرسی، رئیس جمهور مخلوع و اخوان المسلمین روی خوش نشان داد اما خود او زمینه براندازی مرسی را فراهم کرد و به کودتا علیه او دست زد. از جمله دیگر ویژگی‌های سیسی می‌توان به نزدیکی او به نهادهای قدرت اشاره کرد.

یکی از این نهادهای قدرتی که سیسی در راستای منافع خود به آن نزدیک شده عربستان سعودی است. البته این موضوع یک طرفه نیست و عربستان سعودی نیز از تحولات اخیر مصر در راستای تامین منافع منطقه‌ای خود بهره می‌گیرد. تحولات مصر از آنجایی برای سعودی‌ها حائز اهمیت است که اکنون آنها در بسیاری از حوزه‌هایی که با ایران سر رقابت دارند، به بن‌بست خورده‌اند، از جمله در بحران سوریه و عراق. در افغانستان نیز عبدالله عبدالله، نامزد پیشرو در انتخابات ریاست جمهوری این کشور به ایران نزدیک است. آنها در یمن با حوثی‌ها به مشکل خورده‌اند و روابط آنها با ترکیه و قطر نیز دچار تنش شده است. در این شرایط، تنها جایی که برای عربستان سعودی باقی مانده تا بتواند قدرت خود را به نمایش گذارد، مصر است. در واقع، با انتخاب سیسی فرصت تنفس و مانور منطقه‌ای برای سعودی‌ها فراهم می‌شود که البته نظامیان مصری نیز بی‌بهره نمی‌مانند چراکه قطعا سعودی‌ها با تکیه بر دخایر نفت خود می‌توانند مشکلات عدیده اقتصادی این کشور بحران‌زده را حل و فصل کنند و در نتیجه نفوذ خود بر مصر را بیش از پیش گسترش دهند.
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *


Iran, Islamic Republic of
انتخاب ایشان به نفع همه مردم مصر به ویژه شیعیان و مسیحی‌هاست چون اسلامگرایان مصر سلفی و وهابی هستند نمونه‌اش محمد مرسی بود که عملا در شهادت شیخ شهاته رهبر شیعیان مصر نقش داشت