راستش من به خدا اعتقاد دارم. به نماز، روزه، دعا و قرآن. ولی به حجاب نه!

به گزارش جهان، وبلاگ "مهدی" نوشت:
سوال:
راستش من به خدا اعتقاد دارم. به نماز، روزه، دعا و قرآن. ولی به حجاب نه! برای ادامه تحصیل راهی خارج از کشور هستم. می خواستم بدونم اگر بی حجاب باشم نماز و روزه ام صحیح هست یا نه؟ و اگر نه، دلیل و مدرک و یا آیه ای از قرآن من باب این قضیه وجود دارد یا خیر؟

جواب:
اگر بین آنچه بدست می آورید و آنچه از دست می دهید مقایسه کنید، پاسخ معلوم می شود. در هر صورت باید مسیری را انتخاب نمود که مضر برای ارزشهای اسلامی نباشد. محل تحصیل را می شود طوری انتخاب کرد که پشیمانی نداشته باشد. اهتمام شما دانشجوی گرامی به رعایت ارزشها و احکام مترقی اسلام و تلاش برای جلب رضایت خداوند متعال ستودنی و موجب تقدیر است و برایتان آرزوی موفقیت و پیشرفت علمی و معنوی می نماییم.

رعایت پوشش از احکام ضروری اسلام است و تمامی علمای اسلام بر آن اجماع دارند. احکام ضروری در هیچ موقعیتی قابل ترک نیست. اما در مورد صحت نماز و روزه گفتنی است بی حجاب بودن در جامعه باعث بطلان شرعی نماز و روزه نیست، ولی بحث قبولی اعمال فراتر از بحث صحت اعمال است.

برای قبولی و تاثیر مثبت اعمال شرعی لازم است انسان تقوا را رعایت کند و تمامی اعمال خود را مطابق دستور خداوند و برای رضایت او انجام دهد. ترک یک حکم ضروری دین باعث بی تقوایی می شود و تمامی اعمال دیگر انسان را خنثی می کند و از تاثیر مثبت می اندازد.

در مورد اثبات وجوب پوشش از نظر اسلام و قرآن کریم گفتنی است: در سوره نور، آیه 31 در مورد حجاب خداوند می‌فرماید: «و قل للمومنات یغضضن من ابصارهن و یحفظن فروجهن و لا یبدین زینتهن الا ماظهر منها ولیضربن بخمرهن علی جیوبهن...؛ و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که از آن پیداست و باید روسری خود را بر گردن خویش درباره احکام حفظ و رعایت حجاب شرعی در مقابل نامحرم است.

واژه «ابداء» که در آیه شریفه آمده است به معنای اظهار و آشکار نمودن است و مراد از «زینت» در آیه شریفه مواضع و جایگاه‌های زینت است؛ مانند: محل زینت‌های گوناگون از بدن که ابداء و آشکار نمودن آنها جایز نیست مگر مواردی که استثناء شده است؛ مانند: محل انگشتری (که انگشتان دست و خود دست است) و محل سرمه کشیدن (که چشمان است). واژه «خُمُر» که در آیه شریفه وارد شده است لباس و جامه‌ای است که بانوان با آن سر خود را می‌پوشانند و بر سینه خود آویزان می‌نمایند و معنای این قسمت از آیه چنین است که با اطراف خمر و مقنعه خود سرها و موها و شانه و سینه خود را بپوشانند. (برای آگاهی بیشتر ر.ک: المیزان، ج 15، ص 111 و 112.)

دانشمندان و فقیهان نیز در بحث از آیه شریفه، روایات وارده را متذکر شده و مورد بحث قرار داده‌اند؛ از جمله مرحوم آیت‌اللّه‌حکیم در ج 14 کتاب فقهی مشهور «مستمسک العروة‌الوثقی»، ص 27 می‌گوید: در روایت صحیحه فضیل از امام صادق(ع) می‌گوید: «از حضرت درباره نگاه به ساق دست زنان پرسیدم که آیا از جمله زینتی است که خدای سبحان در قرآن می‌فرماید: «ولا یبدین زینتهن الا لبعولتهن»؟ حضرت فرمود: «آری آنچه به زیر خمار و مقنعه است زینت است و آنچه زیر دستبند است زینت است». (به نقل از وسائل‌الشیعه، کتاب نکاح، ابواب مقدمات نکاح، باب 109، ح 1)

مقصود این است که صورت و دو کف جزء زینتی که باید پوشیده شود نیست و سر و گردن و ساق جزو زینتی است که باید پوشیده شود (خلاصه فرمایش آقای حکیم) در روایت موثقه زرارة از امام صادق(ع) در آیه شریفه که فرمود: «الا ما ظهر منها» می‌فرماید: «زینت ظاهر و آشکار سرمه و انگشتری است» (به نقل از همان منبع حدیث 3) و این دو در صورت و در کف می‌باشند (و هم‌چنین به حدیث 4 و 5 باب نیز که مضمون مشابه دارند استدلال نموده است)

نتیجه: بیشتر فقها از این بخش آیه استفاده کرده‌اند که پوشش برای زن به جز صورت و کفین (در صورتی که منشأ فساد و انحراف نشود) در مقابل نامحرم واجب است. ولا یبدین زینتهن الا لبعولتهن...حکم مواردی را که زنان می‌توانند در آنجا حجاب خود را برگیرند و زینت پنهان خود را آشکار سازند بیان کرده است.

ولایضربن بارجلهن... برای حفظ عفت عمومی و دور نگه‌داشتن افراد جامعه از عوامل شهوت‌زا، به زنان دستور داده شده است حتی از رساندن صدای خلخالی را که در پای دارند به گوش مردان بیگانه خودداری کنند. می‌دانید که تصریح به خلخال پا، تخصیص را نمی‌رساند بلکه هر چیزی را که سبب شعله‌ور شدن آتش شهوت است شامل می‌شود.

پس آنچه در قرآن و روایات به آن پرداخته شده اصل پوشش است و تصریحی به چادر یا مانتو نشده. هر پوششی که موجب جلب نظر نامحرم و مفسده نباشد از نظر اسلام پذیرفته است و معلوم است که پوشش های جائز همه در یک سطح نیستند و بعضی بهتر می باشند و آنها که چادر را معرفی می کنند از جهت بهتر بودن آن نسبت به بقیه پوشش ها است. (برای آگاهی بیشتر ر.ک: 1- المیزان، ج 16، ص 339 2- تفسیر نمونه، ج 14، ص 434 - 454 3- مسأله حجاب، شهید مطهری)

کیفیت پوشش و اهمیت چادر

حجاب منحصر در چادر و حتی مانتو نیست، بلکه هر لباسی که غیر از وجه و کفین (دست‌ها تا مچ) را بپوشاند و موجب تحریک و جلب توجه نامحرم نگردد کافی است ولی باید توجه داشت که همان طور که بقیه واجبات دارای مراتب مختلفی می‌باشند حجاب نیز دارای مراتب خوب، متوسط و خوب‌تر است و چادر حجاب برتر بانوان محسوب می‌گردد.

در این جا چند نکته وجود دارد که برای روشن شدن آنها باید دید اساساً فلسفه حجاب چیست؟

حجاب دو فلسفه اساسی دارد که با یکدیگر ارتباط تام دارند:

1) مصونیت زن در برابر طمع‌ورزی‌های هوس‌بازان.

2) پیشگیری از تحریکات شهوانی خارج از ضوابط و هنجارهای الهی و تأمین سلامت و بهداشت معنوی جامعه. حجاب با چنین نقش و کارکرد مهم و اساسی پیامی قاطع و کوبنده با خود دارد، و آن این است که در برابر همه مردان اجنبی نوعی هشدار و اعلام «دور باش!» می‌دهد، اکنون باید دید چه عواملی در رساندن این پیام و اثرگذاری آن مؤثر است:

حدود و میزان پوشش: بدون شک هر اندازه بدن زن پوشیده‌تر باشد نقش نیرومندتری در دورسازی دیدگان نظاره‌گر ایفا می‌کند. اگر نگاه‌های آلوده را همچنان که در روایات آمده است «تیرهای زهرآلود شیطان» بدانیم، پوشش زن همانند قوسی است که تیر از آن کمانه می‌کند و منحرف می‌شود و از اصابت و نفوذ در هدف باز می‌ماند. بر عکس هر اندازه بدن زن برهنه‌تر باشد تیرهای شیطانی را بیشتر متوجه خود ساخته و از آن آسیب خواهد دید. از همین روست که چادر را حجاب برتر شناخته‌اند، زیرا با وجود شرایط دیگر، بیشترین پوشش و مطمئن‌ترین مصونیت را فراچنگ می‌آورد.

کیفیت پوشش: میزان ضخامت و حتی کیفیت دوخت لباس خود بخش مهمی از حجاب را تشکیل می‌دهد بدون شک لباس‌های نازک و تنگ و بدن‌نما فرودگاه پیکان مسموم شیطان و موجب خیره شدن چشم‌های هرزه و آلوده و به فساد کشاننده جامعه است. در مقابل لباس‌های غیربدن‌نما، دیده‌ها را از خود دور می‌سازد، و سلامت معنوی نفوس را تأمین می‌کند.

تردیدی نیست که برخی از رنگ‌ها دیده‌ها را خیره می‌سازد، و پاره‌ای دیگر نگاه‌ها را از خود می‌راند و دور می‌سازد. اکنون سؤال می‌شود کدامیک از این دو برای تأمین حجاب واقعی و مصونیت معنوی جامعه و خیره نکردن چشم‌ها و بر نیفروختن آتش شهوت مفیدتر است؟ مگر ما در جامعه‌ای زندگی نمی‌کنیم که میلیونها جوان در اوج غریزه جنسی به سر می‌برند و در سخت‌ترین شرایط جوانی از امکان ازدواج محرومند و کافی است با اندک جرقه‌ای شعله‌های غریزه در وجودشان برافروخته شود و به انواع گناهان و ناراحتی‌ها مبتلا گردند؟

پس چرا به هر وسیله ممکن - حتی با گزینش رنگ مناسب لباس در جامعه - به سلامت دینی و روحی و روانی آنان کمک نکنیم و موجب جلب توجه آنان و قرارگرفتن‌شان در دام مفاسد نشویم؟ در عین حال علمای دین نسبت به خصوص رنگ‌ها تأکید چندانی نکرده، ولی بر این مسأله پای می‌فشارند که لباس نباید موجب جلب توجه و عواقب سوء ناشی از آن باشد. از این‌رو است که در طول تاریخ زنان مسلمان به میل خود لباس مشکی را برای حجاب برگزیدند و این سنت حسنه مورد تقریر و پذیرش پیامبر(ص) و امامان(ع) قرار گرفت، زیرا آنان به این وسیله احساس امنیت و مصونیت بیشتری می‌کردند، (ر.ک: حجاب در ادیان الهی، محمدی آشنانی)

شیوه‌های رفتاری: طرز صحبت و چگونگی راه رفتن و ... نیز بخشی از حجاب به معنای وسیع کلمه است. حفظ وقار و متانت هم همان نقشی را دارد که پوشش زن دارد و عدم رعایت آن نیز برآیندی چون برهنگی در پی دارد. از این‌رو قرآن مجید یکی از صفات خوب زنان مؤمن را که در رفتار دختران شعیب بیان می‌کند همان «حیا» و وقار است.

دیدگاه مراجع:
از دیدگاه همه مراجع برای زن کافی است که حجاب کامل را با هر لباس مناسبی، در برابر مرد نامحرم رعایت کند، ولی بی‌شک چادر به عنوان حجاب برتر از ارزش والایی برخوردار است.آیت اللّه خامنه‌ای، استفتاء، س 580؛ آیت اللّه فاضل، جامع‌المسائل، ج‌1، س‌1701؛ آیت اللّه مکارم، استفتاءات، ج‌2، س‌1022؛ آیت اللّه نوری، استفتاءات، ج‌1، س‌485؛ آیت اللّه سیستانی، sistani.org، (حجاب)، س‌7؛ آیت اللّه صافی، جامع‌الاحکام، ج‌2، س‌1669؛ امام خمینی، استفتاءات، ج‌3، (احکام حجاب)، س‌7؛ دفتر آیات عظام وحید، بهجت و تبریزی.
منبع: کتاب حجاب شناسی (پرسمان حجاب)، حسین مهدی‌زاده