خشکی دریاچه ارومیه وارد فاز تازه شد
سه شنبه ۹ تير ۱۳۹۴ ساعت ۰۹:۳۸
کد مطلب: 430763
ریزگردهای نمکی دریاچه ارومیه عامل سرطان
آرمین نوربخش، دبیر کمیته اجتماعی ستاد احیای دریاچه ارومیه بر تحت‌الشعاع قرار گرفتن سلامت شهروندان از خشک شدن دریاچه ارومیه تاکید کرده و از گزارشی پرده برداشت است که براساس آن حتی سلامت مردم تبریز هم تحت تاثیر ریزگردها قرار گرفته است. دبیر کمیته اجتماعی ستاد احیای دریاچه ارومیه در این باره گفته است: «ریزگردها سلامت مردم را بشدت تهدید خواهد کرد و مشکلاتی مانند سوزش چشم، سرطان ریه، مشکلات پوستی، بیماری‌های تنفسی و فشار خون را به دنبال دارد به طوری‌که شهروندان روستاهای اطراف دریاچه و حتی خود تبریز، به دلیل استنشاق هوای آغشته به نمک دچار فشار خون بالا شده‌اند».
نوربخش با اشاره به اینکه بحث آثار و تبعات خشک شدن دریاچه نیاز به مطالعه دارد، یادآورشد: خشک شدن دریاچه ارومیه مسائل اجتماعی گوناگونی مانند ریزگردهای نمکی و شور شدن زمین‌ها را به دنبال دارد که به تبع آن کشاورزی و زندگی مردم را مختل می‌کند و اظهارنظر درباره این مسائل احتیاج به مطالعات گسترده دارد. وی با بیان اینکه هنوز مطالعات دقیقی درباره بیماری‌های ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه صورت نگرفته و وزارت بهداشت و درمان آماری در این زمینه ارائه نکرده است، تصریح کرد: اگرچه مطالعات دقیقی در این باره وجود ندارد، اطلاعاتی به بیرون درز کرده که از بالا رفتن میزان این بیماری‌ها حکایت دارد به طوری که به‌تازگی گزارشی درباره اینکه تعداد زیادی از افراد در تبریز دچار سوزش چشم شده‌اند، وجود داشت.
مهاجرت، ارمغان دیگر ریزگردها
نوربخش در ادامه به مشکلات اقتصادی ناشی از خشک شدن دریاچه اشاره کرد و بیان داشت: خشک شدن دریاچه، شور شدن زمین و ریزگردهای نمکی، زمین‌های کشاورزی را دچار مشکل می‌کند و درصد قابل توجهی از شهروندان را در معرض بیکاری و مهاجرت قرار داده و سکونت آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وی با اشاره به اینکه خشک شدن دریاچه تبعات امنیتی نیز به دنبال دارد، تصریح کرد: آذربایجان غربی یک استان مرزی بوده و مسائل گوناگون در این استان‌ها با حساسیت بیشتری نسبت به استان‌های مرکزی روبه‌رو است همچنین حضور نیروهای خارجی و بیکار شدن و مهاجرت شهروندان در این نقاط مرزی همیشه مسائل امنیتی را به دنبال دارد. دبیر اجتماعی کمیته اجتماعی ستاد احیای دریاچه ارومیه با بیان اینکه در کشور ما به مطالعات اجتماعی بها داده نمی‌شود و بعد از اجرای طرح‌ها متوجه تبعات اجتماعی آنها می‌شوند، گفت: مساله مطالعات اجتماعی در ستاد احیای دریاچه ارومیه بسیار اهمیت دارد و باید بدان پرداخته شود. در حال حاضر روی تبعات اجتماعی ناشی از اجرای برخی طرح‌های ستاد مطالعه می‌کنیم و در آینده نه‌چندان دور نیز به مطالعه تبعات اجتماعی ناشی از خشک شدن دریاچه خواهیم پرداخت. نوربخش با اشاره به اینکه براساس تجربیات گذشته در کشور انجام پروژه‌هایی چون احیای دریاچه ارومیه بدون همکاری و مشارکت مردم غیرممکن است، به ایسنا بیان داشت: احیای دریاچه زمانی محقق می‌شود که مردم در وهله اول اعتماد کنند و پس از حساس شدن نسبت به مساله و آگاهی، رفتارشان تغییر کند بنابراین همه آحاد جامعه اعم از فعالان اجتماعی، مدیران دستگاه‌های اجرایی و همه مردم بویژه کشاورزان باید برای نجات دریاچه بسیج شوند.
نوربخش با تاکید بر اینکه توسعه بی‌رویه و غیرمجاز کشاورزی در منطقه آذربایجان غربی یکی از مهم‌ترین عوامل بروز بحران خشکی دریاچه است، افزود: عمده تغییر رفتار برای نجات دریاچه در کشاورزان باید اتفاق بیفتد، زیرا تعدادی از کشاورزان بدون داشتن مجوز اقدام به شق نهر و کشیدن آب رودخانه برای توسعه زمین‌های کشاورزی کردند و باعث خشکی آب دریاچه شدند.
تاثیر۲۰ درصدی تغییر اقلیم در خشکی دریاچه
وی در ادامه با اشاره به بحث چاه‌های غیرمجاز در آذربایجان شرقی و غربی به عنوان عامل دیگر ایجاد بحران دریاچه ارومیه اظهار داشت: حفر چاه‌های غیرمجاز عاملی است که باعث کاهش آب سفره‌های زیرزمینی شده و در نتیجه با توجه به خشکی زمین، رودخانه‌هایی که قرار بوده وارد دریاچه و در آن جاری شود، جذب زمین شده و در آن فرورفته است. نوربخش در ادامه افزود: تغییرات اقلیمی و کاهش بارش‌ها عاملی است که تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد در خشکی دریاچه موثر بوده است و بحث‌هایی مثل سدسازی که آن هم با هدف توسعه کشاورزی اتفاق می‌افتد، عامل پراهمیتی در ایجاد بحران دریاچه ارومیه است. دبیر کمیته اجتماعی ستاد احیای دریاچه ارومیه در توضیح وظایف اصلی این کمیته عنوان کرد: اطلاع‌رسانی درباره عوامل و پیامدهای خشکی این دریاچه ۲ وظیفه اصلی است که برعهده کمیته اجتماعی ستاد است به طوری‌که مهاجرت ۷ میلیون نفر در نتیجه توفان‌های نمکی، بیابان‌زایی و توسعه تل‌ماسه‌ها و تحت‌الشعاع قرار گرفتن سلامتی مردم، از جمله پیامدهای خشکی دریاچه است. دریاچه می‌توانست بسیاری از بلاها را دفع کند که در صورت خشکی نه‌تنها امکان دفع بلاها را ندارد بلکه خود تبدیل به یک عامل بلا شده است.
