موج دوم اعتراضات در ترکیه
شنبه ۲۳ شهريور ۱۳۹۲ ساعت ۰۸:۴۱
کد مطلب: 312865
این در شرایطی بود که بسیاری از ناظران غربی و حتی داخلی، ترکیه را الگویی موفق برای توسعه معرفی می‌کردند. موفقیت‌های این کشور در صنعت تورسیم و جذب سرمایه‌گذاری خارجی را نماد ورود ترکیه به دروازه‌های تمدن می‌دانستند و از دموکراسی موفق تحت حکومت حزب عدالت و توسعه سخن می‌گفتند.
اعتراضات در ترکیه به شکلی ناگهانی و از اعتراضات به مسائل محیط زیست به موجی از تظاهرات‌های ضد دولتی تبدیل شده، اینکه چگونه چنین وضعیتی رقم خورد می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛از نظر اقتصادی هرچند ترکیه شاهد رشد خوبی بوده ولی این رشد اقتصادی متوازن نبود رشد اقتصادی این کشور پس از چین در رتبه دوم جهانی قرار دارد ولی این رشد اقتصادی همراه با تورم، کسری بودجه و پدیده‌هایی چون ترافیک، تخریب محیط زیست و مهاجرت به شهرهای بزرگ همراه بوده است.
فقر و شکاف طبقاتی نیز در چنین فضایی ادامه دارد و همین مسئله جامعه ترکیه را در آستانه التهاب قرار داده است.در نمایی کلان، ۱۴ استان ترکیه در حالی از وضعیت مناسب برخوردارند که بیش از ۲۷ استان دچار مشکلات عدیده هستند و اهالی این مناطق غالباً به شهرهایی چون آنکارا و استانبول مهاجرت می‌شود.
در عرصه سیاسی نیز دولت رجب طیب اردوغان علی‌رغم تلاش برای دموکراتیک نشان ترکیه، به شدت مخالفانش را تحت فشار قرار داده که این طیف از مخالفان از نظامیان تا روزنامه نگاران را دربر گرفته می‌شود.
همچنین تلاش برای اجرای برخی قوانین اسلامی که مورد پذیرش همه مردم ترکیه نبود، بر حجم نارضایتی‌ها افزوده است. سکولارها و لائیک‌های میراث آتاتورک بنیان‌گذار جمهوری ترکیه را در خطر می‌دیدند و طی این مدت با تمام وجود برای مقابله با دولت اردوغان تلاش کردند.
تاثیر عرصه سیاست خارجی بر اعتراضات نیز قابل توجه بود، به قول روزنامه لبنانی الاخبار اعتراضات علیه اردوغان در واقع با انفجار در شهر مرزی ریحانلی آغاز شد.
یک ماه قبل از آغاز موج اول اعتراضات در قلب استانبول آوارگان سوری با حمله به خودروهای شهروندان ترکیه‌ای، پرچم این کشور را در شهر مرزی ریحانلی در جنوب ترکیه به آتش کشیدند و دو روز بعد از این آشوب خیابانی، انفجار خودرویی بمب‌گذاری شده در این شهر به مرگ ۵۱ نفر منجر شد.
بسیاری از منتقدان در روزنامه‌های ترکیه هر روز اردوغان و داود اوغلو وزیر خارجه وی را به باد انتقاد می‌گرفتند، افکار عمومی ترکیه معتقد بود که اردوغان از تحولات سوریه برای منافع سیاسی حزبی‌اش استفاده کرده است. همچنین مردم این کشور سرنوشت دخالت‌های فرقه‌گرایانه ارتش پاکستان در جنگ افغانستان و سرریز شدن ترویست‌ها برای ضربه زدن به دولت اسلام‌آباد را مشاهده کردند و از تکرار آن در ترکیه نگران بودند.
از سوی دیگر ترکیه‌ای‌ها از پادشاهی عثمانی خاطره خوشی ندارند. عظمت‌طلبی آن دوره و تلاش پادشاهان برای تشکیل امپراطوری هزینه‌های زیادی چون شکست در جنگ اول جهانی داشت.
استقلال و اقتصاد این کشور در آن زمان فدای عظمت طلبی‌های دولت عثمانی شد و حتی هویت ترک‌ها در معرض تهدید جدی قرار گرفت. امروز نیز مردم ترکیه اینگونه فکر می‌کنند که الگو شدن برای لیبی یا تونس و یا حمایت سرسختانه از محمد مرسی چه سودی برای آنها دارد در حالی که استقلال این کشور در مقابل آمریکا از بین رفته و رهبران آنکارا تمام دستورات دولت آمریکا را در منطقه اجرا می‌کنند.
اکنون ترکیه در حالی با موج دوم اعتراضات ضد دولتی مواجه شده است که مقامات دولت این کشور همچنان بر ادامه سیاست‌های خود در عرصه داخلی و خارجی با یک دندگی مثال زدنی تاکید دارند؛ آنها در جنگ طلبی گوی سبقت را از آمریکا نیز ربوده‌اند و خواستار حمله فراگیر به سوریه‌اند.
در عرصه داخلی نیز همچنان به فشارهای خود علیه مخالفان ادامه می دهند و می‌توان پیش بینی کرد که ادامه این روند آینده سیاسی ترکیه را با خطر جدی مواجه کند هرچند اردوغان و هم حزبی‌هایش آنچه در ترکیه روی می‌دهد را توطئه‌ای آمریکایی، اسرائیلی، انگلیسی، روسی، سوری، مصری و ایرانی علیه خود می دانند و تئوری توطئه را به کاملترین شکل برای خودشان ترجمه کرده‌اند.
