یکی از آداب و رسوم با سابقه اردبیلیها در ماه محرم و روز عاشورا برپایی آیین شبیهخوانی بوده که شهرت آن شهره آفاق است.
به گزارش جهان به نقل از فارس، شبیهخوانی اردبیلیها که شهرت محله معمار اردبیل در این زمینه با سابقهدارتر بوده با سوز و گدازی همراه است که هر ساله جلوی مسجد محلات مختلف به ویژه محله معمار اجرا میشود.
این مجلس شبیهخوانی به گفته شکور نباتی تاریخی 80 ساله دارد، وی مدعی است: شبیهخوانی محله معمار از هر جهت عالی است به طوری که حاج شیخ محمد علمی در نجف به بنده گفت که شبیهخوانی شما از نظر روایات و احادیث صحیح است.
آنها طبلها و طبلزنهای عالی داشتند مردم را به برگزاری این مراسم دعوت میکردند و نماز صبح در مسجد اقامه میشد و زیارت عاشورا با حال و هوای خاص خوانده شده و بعد نذر صبحانه بود که شامل فطیر و چای شیرین بود. سپس دسته حرکت میکرد و شبیه را در 12 نقطه شهر اجرا میکردیم که آخرش جلوی زندان واقع در کوی ارمنستان بود.
وی در مورد شکلگیری این مجلس شبیهخوانی خاطرنشان کرد: شبیهخوانی را برای نخستین بار مرحوم علی عناصری در معمار اجرا کرد گویا قبلاً در سرچشمه تکههایی از آن اجرا میشده است اما بعدها که مرحوم عناصری در محله معمار ساکن شد شبیهخوانی را راه انداخت.
به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، در این مراسم اکثر شبیهگردانان مخالف دسته امام حسین (ع) در حالی که مکالمههای خود را قرائت میکردند بر ماتم حسین اشک میریختند.
نعشهای تعزیه معمار بیشتر به واقعیت میزند و برای همین حس و حال خاصی در بین مردم ایجاد میشد.
و این چنین است که از صبح عاشورا در میان حزن و اندوه شبیهخوانان و عزاداران با نوحهخوانی کفن نعشها را خونین میکنند و بعد نعشهای روی دست عزادارن قرار میگرفت و آنها با نوای «حسین شهید، حسین شهید» وارد میدان میشدند.
و در این شبیهخوانیها سکینه و رقیه چه دلسوزانه توسط دو خواهر نقشش اجرا میشود که گویی تعزیه حسین مصداقی از روح بیپایان معنویت است.
*خیمههایی که غریبانه برپا میشوند
این روزها اردبیل در کنار تعزیه و شبیهخوانیهای مختلف در محلات و مناطق گوناگون در جای جای مناطق شاهد برپایی خیمههایی است که به یاد مظلومیت امام حسین (ع) و ابوالفضل العباس (ع) برپا شده و حجلههای قاسم (ع) و علیاکبر (ع) حال و هوایی متفاوت دارد.
این خیمهها که در مسیرهای اصلی شهر و برخی محلهها آن را برپا کردهاند به مرکز و میدان حضور مردم به ویژه بانوان برای ادای نذر و نیازشان تبدیل شده؛ به طوری که در برخی از مناطق این خیمهها تا روز سوم عزای حسینی برپا است.