گروه سیاسی جهان نیوز، امیر حمزه نژاد: سخنرانی رئیس جمهور در صحن سازمان ملل حائز نکات جالب توجهی بود و بویژه در حوزه تحریمها و چهرهای که از ایران اسلامی به جهانیان نشان می داد، این سخنرانی نقاط قوت بسیاری داشت.
در بخشی از این سخنرانی حسن روحانی با بیان اینکه در گفت وگو نیازی به عکس دو نفره نیست، گفت: « هیچ ملتی را نمیتوان با زور به پای مذاکره آورد.سياست غلط دولت آمريكا در قبال ایران محکوم به شكست است.ما از شما دعوت میکنیم که در نهادهای بین المللی بمانید. تحریم و تکفیر نکنید. برای گفت و گو نیازی به عکس های دو نفره نیست میتوان همین جا در مجمع بین المللی سخت گفت.گفت وگو را همین جا آغاز میکنم، سازمان ملل یکی از ادارات شما نیست، هر گفت و گویی از هرجایی که آن فرد گفتوگو را قطع کرده می تواند آغاز شود با تهدید نمی شود گفت و گو کرد.از تحریم دست بردارید و به تکفیر پایان دهید.»
شاید بتوان گفت این جمله از سخنان رئیس جمهور که در گفتوگو نیازی به عکس دو نفره نیست، یکی از تجربیات مهم برجام است. گفتوگویی واقعی است که ختم به یک نتیجه و اقدام گام به گام و برابر میان طرفین باشد. وگرنه نام آنرا نمی توان گفتوگو یا دیالوگ نامید بلکه اسم آن «مونولوگ» به معنای تک صدایی است. چیزی که در رفتار آمریکاییها در جامعه بین الملل در حال حاضر به وضوح دیده میشود و سخنرانی حسن روحانی در صحن سازمان ملل تذکر نسبت به این شیوه و روش خودکامه امریکاییهاست.
در برجام عکسهای زیادی گرفته شد که نتایج آن با توجه به همین صفت رفتاری آمریکاییها خروج این کشور بعد از تمام تعهداتی بود که به ایران داده شد. هر چند که رهبر معظم انقلاب همواره نسبت به گرفتن تضمین از کاخ سفید تاکید داشتند و در این سو بعضا اهمال دیپلماتیک باعث شد که این تضمین آنچنان که باید و شاید از امریکاییها اخذ نشود.
عکسهای راه رفتن «محمد جواد ظریف» و « جان کری» دو وزیر خارجه ایران و آمریکا در خلال مذاکره هستهای، حتی تغییر پرچم و عکس انداختن این دو دیپلمات بلند پایه در کنار پرچم کشورهای یکدیگر که نشان دهنده روابط عمیق آنها ظاهرا بود. عکسهای خنده ظریف که در میان رسانهها به عنوان تاکتیک «دیپلماسی خنده» معروف شد. عکس یادگاری برجام که البته با عدم حضور وزیر خارجه روسیه همراه شد. برجام پر است از عکسهای یادگاری که فقدان مذاکره و گفتگوی واقعی در آن به نمایش گذاشته شد. درواقع یکجانبه گرایی آمریکایی سبب شد که برجام به گفتگوی واقعی نرسد.
این درحالی بود که رهبر معظم انقلاب بارها نسبت به مذاکره با آمریکاییها شروطی را مطرح کردند که مذاکرات ختم به نتیجه درست و واقعی شود.
«علی اکبر صالحی»، رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان درباره این تذکرات رهبری به شروطی که ایشان برای مذاکره با غرب در زمان دولت دهم مطرح کردند، اشاره می کند. شروطی که برخی از موارد آن در دولت روحانی هم مورد تاکید قرار گرفت.
صالحی که سابقه حضور در پست وزیر خارجه دولت احمدینژاد را دارد با اشاره به اینکه مجوز مقام معظم رهبری برای مذاکره محرمانه با آمریکا مشروط بود، گفت: «ایشان 4 شرط را برای مذاکره با آمریکا مطرح کردند. یکی از شروط این بود که این مذاکره در سطح پایین تر از وزیر امور خارجه انجام گیرد. یعنی وزرای خارجه دو کشور با هم ملاقات نداشته باشند. دیگر اینکه، مذاکره برای مذاکره نباشد، مثل مورد 1+5 که سالها مذاکره کردیم و بعد بخواهند سوءاستفاده کنند. دیگر اینکه مذاکره فقط درخصوص مسائل هستهای باشد نه درخصوص روابط سیاسی و مانند آن.»
شرط چهارم را صالحی مسکوت می گذارد و به آن اشاره نمی کند اما همین سه شرط خصوصا موضوع مذاکره برای مذاکره که دور تسلسل باطل و بی نتیجه مذاکرات را گوش زد و دیپلمات ها را از آن بر حذر می کند، از جمله مواردی بود که بسیار حائز اهمیت است.
این درحالی است که در برجام اغلب یکجانبه گرایی و بدعهدی آمریکاییها با عنوان و توجیه «روح برجام» نادیده گرفته شد. خروج آمریکا از برجام در دوران ترامپ دراقع این یکجانبه گرایی را آشکار کرد وگرنه در زمان اوباما این موضوع به طور پنهان در خنثی و بی خاصیت سازی برجام با اعمال تحریم های موازی در حال انجام بود.
دبههای آمریکایی ها در خصوص شکستن سد تحریم ها که در حوزه مراودات بانکی ادامه پیدا کرد و حتی علی اکبر صالحی نسبت به آن هشدار داد و بیان کرد که بانکهای بزرگ غربی با ایران همکاری نمیکنند، در زمان اوباما شکل گرفت.
به هر جهت گفتگوی واقعی و بدون عکس یادگاری یکی از مباحثی بود که به خوبی از سوی حسن روحانی مطرح شد که می توان گفت برگفته از تجربه برجام بود. سخنرانی که میتوان گفت ایستادن دولت در مقابل آیینه عملکرد گذشته و اصلاح آن بود.
از همین روست که رئیس جمهور در صحن سازمان ملل بیان کرد: «سخن ما روشن است: تعهد در برابر تعهد، نقض در برابر نقض، تهدید در برابر تهدید. و گام در برابر گام، به جای حرف در برابر حرف.»