سه شنبه ۱۸ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 7 May 2024
 
۱
۱۹

دو غول خودروسازی ایران چه در سرشان می‌گذرد؟

دوشنبه ۱۲ شهريور ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۴۷
کد مطلب: 637992
براساس آمارهای به دست آمده، قیمت یک خودروی داخلی در کارخانه با قیمت همان خودرو در بازار، اختلاف قیمت 15 میلیون تومانی دارد. از این رو گفته می‌شود خودروسازان با هدف جبران خسارت‌های ناشی از کاهش تولیدات خود، این اختلاف قیمت را ایجاد کرده‌اند.
دو غول خودروسازی ایران چه در سرشان می‌گذرد؟
به گزارش جهان نيوز، این روز‌ها افزایش نرخ ارز، بهانه خوبی را به دست تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان برخی کالاهای اساسی داده تا به بهانه افزایش قیمت ارز و نبود مواد اولیه، کالای تولیدی خود را به چندین‌برابر قیمت اصلی، تولید و در بازار عرضه کنند.
 
 در این میان غیبت دستگاه‌های نظارتی و عدم نظارت بر قیمت‌ها در بازار، فضای مناسب‌تری را برای دلالان و واسطه‌گران به وجود آورده تا از آب گل‌آلود، ماهی‌های درشت‌تری صید کنند.

بازار خودرو یکی از پرالتهاب‌ترین بازارها .در یکی، دو ماه اخیر بوده است. اگرچه افزایش قیمت خودروهای خارجی به‌دلیل ممنوعیت واردات آنها اتفاقی توجیه‌پذیر است، اما افزایش قیمت خودروهای داخلی، آن‌هم با توجه به ادعای خودکفایی تولیدکنندگان در تولید برخی خودروها، امری سوال‌برانگیز است.

قیمت خودروهای داخلی در حالی افزایش یافته است که خودروسازان براساس اعلام شورای رقابت، تنها مجاز به افزایش 10 درصدی قیمت خودرو هستند در حالی که اکنون تولیدات خود را با افزایش 30 درصدی به بازار عرضه می‌کنند. افزایش قیمت پراید تا سقف 40 میلیون تومان نمونه بارز گرانی خودرو در مدت اخیر بوده که دست دلالان و واسطه‌‌ها را برای ایجاد التهاب در بازار به‌خوبی باز گذاشته است.

 احتکار و عدم عرضه خودرو
کارشناسان اقتصادی یکی از دلایل عمده افزایش قیمت خودرو به‌ویژه خودروهای داخلی را احتکار و عدم عرضه خودرو از سوی دو خودروساز بزرگ کشور می‌دانند و معتقدند در صورتی که این دو خودروساز تولیدات خود را به بازار عرضه کنند، تقاضا برای خرید کاهش می‌یابد و در نتیجه قیمت‌ها متعادل می‌شود.

این در حالی است که چندی‌پیش احتکار 90 هزار خودرو توسط دو خودروساز بزرگ کشور خبرساز شد؛ اگرچه ایران‌خودرو و سایپا در واکنش به این خبر، آن را تکذیب کردند. به هر حال اگر بازار خودروی داخلی با نگاهی واقع‌بینانه به‌ویژه در یک دهه اخیر، مورد نقد و بررسی قرار گیرد به‌خوبی می‌توان دریافت که اقدامات دو شرکت بزرگ خودروسازی داخلی، نتیجه‌ای جز بی‌اعتمادی مردم نسبت به آنها را در پی نداشته است.

به جرات می‌توان گفت حدود 90 درصد متقاضیان خرید خودرو معتقدند در شرایط کنونی، شرکت‌های خودروسازی محصولات خود را احتکار کرده‌اند و با راه‌اندازی نمایشی سامانه پیش‌فروش، می‌کوشند خود را از اتهام احتکار تبرئه کنند؛ در غیر این صورت بازار خودروی داخلی هرگز نباید با چنین التهابی مواجه می‌شد.

 آغاز پیش‌فروش 40 هزار خودرو
فشار رسانه‌ها و نمایندگان مجلس بر دو خودروساز داخلی سرانجام موجب شد این دو شرکت خودروسازی با اعلام پیش‌فروش 40 هزار خودرو به‌نوعی نشان دهند که نه‌تنها احتکاری از سوی آنها رخ نداده بلکه با پیش‌فروش این تعداد خودرو قرار است قیمت خودروهای داخلی متعادل شود. این در حالی است که منتقدان جریان‌های اخیر بازار خودرو بر این باورند که ایران‌خودرو و سایپا می‌خواهند با استفاده از این شگرد جدید، خود را از زیر فشار انتقادهای مردم و رسانه‌ها خارج کنند و این اقدام آنها، تنها یک نمایش است و همانند تجربه سال‌های گذشته، احتمال دارد خودروسازان داخلی محصولات خود را با همکاری دلالان در بازار عرضه کنند و سود بیشتری به جیب بزنند و از سوی دیگر تعداد زیاد مشتریان، عدم کشش سامانه فروش برای پاسخگویی به حجم زیاد مراجعه‌کنندگان و تکمیل‌شدن ظرفیت ثبت‌نام را بهانه‌ای برای از دسترس خارج شدن سایت فروش مطرح کنند.

برای مثال در دو، سه ماه اخیر بارها طرح‌های پیش‌فروش خودرو توسط خودروسازان اجرا شد.
دوشنبه، 29 مرداد 1397 طرح پیش‌فروش محصولات ایران‌خودرو آغاز شد که در آن 15 محصول این شرکت با موعد تحویل زمستان 97 به فروش می‌رسید و برخی محصولات نیز با موعد تحویل شهریور تا آبان 1398 به مشتریان عرضه می‌شد؛ اما کسانی که برای ثبت‌نام خودرو به سامانه پیش‌فروش شرکت‌هـای خودروسازی داخلی مراجعه کردند، می‌گویند امکان ثبت ‌سفارش به‌هیچ‌وجه وجود نداشت.

 نکته جالب توجه اینکه با وجود شرایط سخت ثبت‌نام و عدم موفقیت قشر زیادی از متقاضیان خرید خودرو، درنهایت عده‌ای موفق شده‌اند تعداد زیادی خودرو ثبت‌نام و پیش‌خرید کنند. بدیهی است این امر شائبه وجود رانت در بازار خودرو را تقویت می‌کند.

 خلف وعده سایپا
پیش‌فروش خودرو توسط دو خودروساز داخلی قرار بود از ابتدای هفته جاری آغاز شود و 24 هزار خودرو از سوی ایران‌خودرو و 16 هزار خودرو از سوی سایپا در سامانه این شرکت‌ها پیش‌فروش شود.

شرکت‌ خودروسازی سایپا در صفحه نخست سامانه فروش خود با قرار دادن تصویری که روی آن نوشته شده: «شرایط فروش محصولات گروه خودروسازی سایپا به‌زودی اعلام خواهد شد»، زمان ثبت‌نام برای متقاضیان را به وقت دیگری موکول کرده است؛ اما سامانه اینترنتی شرکت خودروسازی ایران‌خودرو، در بخش پیش‌فروش خودرو با قرار دادن پنج مدل خودرو شامل پژو جی‌ال‌ایکس انژکتوری، رانا، سمند ال‌ایکس، پژو اس‌ال‌ایکس انژکتوری و سورن EF7 بنزینی پیش‌فروش محصولات سال 98 ویژه عید تا عید را طبق بخشنامه 4055 آغاز کرده است.

آن‌طور که عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اعلام کرده است، هر فرد تنها با یک شماره ملی می تواند اقدام به ثبت نام و پیش خرید خودرو کند علاوه بر این خریداران خودروهای جدید تا یک‌سال حق صلح یا فروش خودروی خریداری‌شده به شخص دیگری را نخواهند داشت.

علاوه‌بر اینکه در طرح پیش‌فروش خودرو، قیمت خودرو قطعی نیست و براساس قیمت روز محاسبه و از مشتری دریافت می‌شود. البته اگرچه این تصمیم می‌تواند در حذف دلالان بازار خودرو موثر باشد، اما باید توجه کرد که این اقدام خالی از اشکال نیست و برای خریداران نهایی ایجاد محدودیت می‌کند، چراکه ممکن است فرد در مضیقه مالی قرار گرفته و نیاز به فروش خودروی خود داشته باشد.

 ولع تمام‌نشدنی خرید خودرو
شرایط کنونی بازار خودرو به‌گونه‌ای است که به‌دلیل اختلاف بالای قیمت رسمی و آزاد خودروهای داخلی، همه افراد به‌دنبال خرید خودرو از خودروسازان و فروش آن در بازار آزاد هستند. به‌عبارت دیگر، ولع خرید خودرو میان مردم روزبه‌روز بیشتر می‌شود.

 در این میان دولت برای تعدیل قیمت‌ها خودروسازان را تحت فشار قرار داده است تا بیش از ظرفیت تولید خود، خودرو پیش‌فروش و به بازار عرضه کنند. عضو هیات‌علمی دانشکده خودروی دانشگاه علم و صنعت می‌گوید در چنین شرایطی هرچه خودروسازان، خودرو عرضه کنند، توسط تقاضاهای سفته‌بازانه خریداری و اصطلاحا این خودروها بلعیده می‌شوند.

بنابراین دولت باید به‌جای طرح‌های این‌چنینی، قیمت رسمی خودروها را متناسب با افزایش نرخ ارز و دیگر مواد اولیه تعدیل کند، در آن صورت فاصله شدید بین قیمت رسمی و آزاد خودرو از بین رفته و در نتیجه تقاضاهای سفته‌بازانه از بازار خودرو خارج و قیمت‌ها در بازار آزاد نیز کاهش خواهد یافت.

به گفته امیرحسن کاکایی، مسئولان باید از ماجرای عرضه چند تن سکه در بازار با هدف تعدیل قیمت‌ها درس بگیرند. در آن طرح نیز دولت تعداد زیادی سکه را با قیمت‌های پایین‌تر از نرخ بازار پیش‌فروش کرد تا قیمت‌ها را در بازار آزاد بشکند اما اتفاقی که در عمل افتاد این بود که ذخایر طلا از بیت‌المال خارج و با سود چندمیلیون تومان در هر سکه به جیب دلالان و سفته‌بازان رفت و در عمل نیز قیمت‌ها در بازار سکه نه‌تنها کاهش نیافت بلکه تا دومیلیون تومان نیز گران‌تر شد.

 چه اتفاقی در بازار خودرو افتاد؟
گران‌شدن خودرویی مانند پراید که طبق ادعای خودروسازان، یک خودروی کاملا تولید داخلی است، نگرانی مردم از استمرار افزایش قیمت این خودرو را دوچندان و به تبع آن، زمینه هجوم مردم برای خرید خودرو را فراهم کرد. البته افزایش قیمت، مختص پراید نبوده و همه خودروهای ساخت داخل به‌نوعی افزایش یافته است. در این میان موضوعی که مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان و متقاضیان خرید خودرو است، تفاوت قیمت خودرو در کارخانه با بازار است.

براساس آمارهای به دست آمده، قیمت یک خودروی داخلی در کارخانه با قیمت همان خودرو در بازار، اختلاف قیمت 15 میلیون تومانی دارد. از این رو گفته می‌شود خودروسازان با هدف جبران خسارت‌های ناشی از کاهش تولیدات خود، این اختلاف قیمت را ایجاد کرده‌اند.

رئیس کمیته صنعت مجلس معتقد است نوسانات قیمت خودرو از مولفه‌‌های زیادی تبعیت می‌کند، اما بالا رفتن حاشیه سود قطعه‌سازان در نتیجه گرانی مواد اولیه، قیمت خودروهای ارزان را افزایش داده است. درواقع اگر قطعه‌سازان محصول خود را گران‌تر به خودروسازان عرضه نکنند، ممکن است ورشکسته شوند. ولی ملکی، اختلاف قیمت خودرو در بازار و کارخانه را غیرواقعی می‌داند و تاکید می‌کند: «هیچ دلیلی ندارد پراید با قیمت 40 میلیون تومانی عرضه شود، بنابراین خودروسازان باید با افزایش عرضه این اختلاف قیمت را اصلاح کنند.»

اما به گفته دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازی کشور، عدم تامین قطعات و ناتوانی خودروسازان به اجرای تعهدات خود به قطعه‌سازان موجب تولید ناقص خودرو و در نتیجه کاهش عرضه می‌شود. در قرارداد قطعه‌سازان با خودروسازان ذکر شده است اگر قیمت خودرو بیش از 10 درصد افزایش یابد، خودروسازان باید قیمت قطعات را بازنگری کنند، اما خودروسازان به این بند قرارداد پایبند نیستند. از سوی دیگر در نتیجه مشکلات اقتصادی و ترخیص‌نشدن مواد اولیه از گمرک، زنجیره تولید خودرو با مشکل مواجه شده است.

آرش محبی‌نژاد می‌گوید: «با توجه به اینکه ارزش پول ملی به‌شدت کاهش یافته بنابراین منابع قطعه‌سازان نیز نصف شده است. این مساله روی تولید اثر می‌گذارد؛ چراکه قرار بود خودروهای پسابرجامی به‌صورت سی.کی.دی تولید شوند اما با توجه به اینکه به مرحله تولید انبوه نرسیدند تاثیری در صنعت قطعه‌سازی نداشتند و به‌رغم سرمایه‌گذاری‌های سنگین برای ساخت قطعات، نتیجه‌ای حاصل نشد.

 اما مشکل اصلی در این زمینه نبود سیاستگذاری متمرکز در صنعت خودرو است که باعث شده وزارت صنعت، معدن و تجارت همسو با سیاست‌های چشم‌انداز اقتصادی کشور حرکت نکند.

 هیچ‌کس پاسخگو نیست
رئیس اتحادیه فروشندگان اتومبیل و نمایشگاه‌داران در این زمینه با گلایه از بی‌توجهی مسئولان به بازار خودرو می‌گوید: «متاسفانه هیچ‌کس پاسخگو نیست. چرا قیمت یک خودروی داخلی باید در طول 20 روز از 24 میلیون به 40 میلیون تومان افزایش یابد؟»

به گفته سعید موتمنی، خودروسازان در ابتدای سال تقاضای افزایش قیمت 20 درصدی را داشتند، اما پس از بحث و جدل‌های فراوان شورای رقابت با هفت‌درصد موافقت کرد؛ همین عامل باعث شد خودروسازها به مجلس شکایت ببرند و خواستار فروش خودرو به قیمت پنج درصد زیر قیمت حاشیه بازار باشند، در آنجا هم از آنها حمایت و بحث آزادسازی قیمت‌ها مطرح شد. حتی برخی نماینده‌ها گفتند قیمت‌گذاری دستوری معنی ندارد و همین عوامل باعث شد خودروسازها با کاهش عرضه خودرو به بازار مشکل ایجاد کنند.»

وی درمورد برخی اظهارات مبنی‌بر نبود قطعه و پایین آمدن تولید می‌گوید: «مگر یک خودروی 45 میلیون تومانی چه میزان ارزبری دارد که افزایش قیمت ارز یا محدودیت‌های وارداتی بر آن تاثیر گذاشته است؟ مگر مدیران خودروسازی سال‌ها شعار خودکفایی نمی‌دادند؟

چرا اکنون بعد از این همه شعار دادن‌ها، یک‌شبه مونتاژکار پراید شده‌ایم. خودرو یک کالای اساسی و مهم است و دولت باید روی آن نظارت کند اگر هم می‌خواهند به مردم فشار کمتری وارد شود با توجه به اینکه بیشتر مردم از خودروهای 70 میلیونی استفاده می‌کنند به این خودروها ارز یارانه‌ای اختصاص دهند تا بازار از این تلاطم خارج شود.»

منبع: فرهیختگان
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *


Iran, Islamic Republic of
... هر كاري دوست دارن انجام ميدن در يك كلمه مردمو ميدوشن و انهم از نوع vip
Iran, Islamic Republic of
تا زمانی که مدیران خودروسازی فقط به سود خود فکر می کنند نباید توقع داشته باشیم صنعت خودرو سازی به سمت کیفیت و خودکفایی پیش برود.
Iran, Islamic Republic of
جهان جان سایت سایپا را دیدید نوشته پیش فروش خودرو از تاریخ 30 خرداد 1397 ساعت 10 صبح پیش فروش خودرو آغاز می شود .
30 خرداد 97 2.5ماه از آن تاریخ گذشته. مردم را سرکار گذاشتند.
علي
Iran, Islamic Republic of
بهتره اول مالكان شركت هاي ايران خودرو-سايپا و.. رو مشخص كنيم كهوابسته به نهادهاي دولتي بهستن يا نهادهاي حاكميتي مثل قرارگاه خاتم-بنياد مستضعفين-ستاد اجرايي فرمان امام و...بعدا مسئولين مربوطه بايد پاسخگو باشن چرا اجازه ميدن خودروها انقدر گرون بشن يا چرا هيچ خودرويي در حال حاضر براي فروش نيست.
دلواپس
Iran, Islamic Republic of
دقیق خاطرم نیست کی بود ولی چندسال قبل ,باشروع کمپینی برای نخریدن ماشینهای گران وبی کیفیت , روزنامه دولتی با تیتر بزرگ نوشت: خطر بیکاری کارگران بعد کمی قیمت را پایین اورد ومردم هم برای خرید صف کشیدند!!(نقش مردم)...درحالیکه سود فروش خودرو فقط به جیب عده ای می رودکه کاش مشخص شودچه کسانی هستند...چرا قیمت کارخانه با قیمت فروش گاه تا 100 دذصد متفاوت است؟چرا واردات خودرو ازاد نمی شود؟اگر درموشکی موفق بودیم چه عاملی اجازه ی پیشرفت در ساخت خودرو با کیفیت نمی دهد؟مجلس تابه حال چه کرده ؟...
حسن
Iran, Islamic Republic of
اینکه اسم چندتا نهاد انقلابی را آوردید امیدوارم نخواسته باشید آدرس غلط بدهید. سهامداران اصلی ایران خودرو سازمانهای دولتی و یا شبه دولتی چون سازمان گسترش و نوسازی، صندوق بازنشستگی کشور و شرکتهایی چون "نگار نصر سهم" و دیگر شرکتهای شبه دولتی است. دستی یافتن به لیست سهامداران عمده بسیار ساده است....
حسن
Iran, Islamic Republic of
جهان نیوز لطفا سانسور نکن چرا نظرم را کامل منتشر نکردی. ازتون خواسته بودم سانسور نکنید.
اینکه گفتم احتکار خودرو یک برنامه بوده است و منبع هم دادم دروغ بود. موضوع احتکار خودرو جدی بوده و در ۳۱ اردی بهشت ۹۷ کمسیون صنایع مجلس به این مسله ورود کرده زمانی که هنوز تحریم های جدید شروع نشده بود. دروغ بود. پس چرا سانسور کردی
اینکه گفتم کمسیون صنایع مجلس چراغ سبز افزایش خودرو را داده بود دروغ بود. جرا سانسورش کردید . به نظر مخاطبانتان اهمیت دهید.
دلواپس
Iran, Islamic Republic of
بله قطعا درنوشته ام اشاره کردم که درسطح یک منفعت دولت قراردارد ...و اتفاقا خوب است که سهامداران دیگر مشخص شوند تا شبهه ای باقی نماند...
Iran, Islamic Republic of
فریبکاری نکن
چه ربطی به قرارگاه خاتم و بنیاد و ستاد فرمان امام داره همه می دانند که دولتی است
هرجا کم میارین خاتم را متهم می کنید
اگه خاتم نبود که یک پل و تونل در شهر تهران نداشتیم، در بنزین خودکفا نمی شدیم، چندین سد که پزش را می دهند نداشتیم
Iran, Islamic Republic of
...
فامیل خودم نمایندگی ایران خودرو دارد ومیگه اکثر کسانیکه ثبت نام میکنند میلیاردر هستند و آنهم چندین دستگاه خودرو ثبت نام میکنه فقط جهت فروش و سود کلان .پس تنها راه کاهش قیمت نخریدن مردم از بازار آزاد است .اگر مردم فقط 3 ماه اصلا خودرو نخرن قیمت خیلی پائین می اید.
Iran, Islamic Republic of
الآن دولت بدهی بسیار سنگینی به ارتش و سپاه دارد پیشنهاد میکنم بابت بخشی از پرداخت آن دیون این دو شرکت را به سپاه و وزارت دفاع منتقل کنند تا شاهد خودروی ملی واقعی با کیفیت روز باشیم ...
Iran, Islamic Republic of
برای اصلاح ساختار اقتصادی ایران حکومت باید با یک عزم جدی در اولین مرحله سایپا و ایران خودرو بعلاوه تیم های استقلال و پرسپولیس را هر چه زودتر به بخش خصوصی واگذار کند که اگر این اتفاق بیافتد شاهد تحول بزرگی در اقتصاد کشور خواهیم بود که ابته شرط دارد و آن این است که این مطالبه ای از کل سیستم نه فقط قوه مجریه زیرا اگر ارکان دیگر سیستم با دولت همراهی نکنند این اتفاق غیر ممکن است که شکل بگیرد
Iran, Islamic Republic of
...
شهر امام
Iran, Islamic Republic of
اگر حمایت های دولت نبود این به قول شما، دو غول، موش هم نبودند...
یک دوست
Iran, Islamic Republic of
نابسامانی بازار خودرو کاملا ساختگی بود، دست خود خودروسازان در کار بوده و هست، شما ببینید شرکت های خودروساز فروش خود را متوقف می کنند، در مقابل بازار داخلی خودرو به دلیل اینکه توان خرید اغلب مردم به سمت خودرو داخلی هست بازار آزاد خودرو فعال میشه و هر روز قیمت ها افزایش پیدا می کنه، یک اصل در اقتصاد هست و اون هم اینکه وقتی عرضه و تقاضا برابر نباشند افزایش قیمت ایجاد میشه، چون تقاضا بالا بوده ولی عرضه ای وجود ندارد، خب وقتی قیمت ها بالا کشید یکدفعه عرضه اتفاق می افته چون قیمت وجود داره ضمن آنکه ممکنه کاهش قیمتی هم وجود داشته باشه وقتی اونقدر قیمت ها افزایش یافته که حتی کاهش قیمت تأثیری نداشته و فقط اثر روانی داره، و شرکت های خودروساز سود کلان و تعریف شده خودشون را بدست خواهند آورد، کاری که الان درست شرکت‌هایی خودروساز ایرانی انجام می دهند؛ ای کاش مردم نمی خریدند.
Iran, Islamic Republic of
عدم فروش خودرو توسط خودروسازان به دلیل نقص قطعات یک دروغ زشت و آشکار است
Iran, Islamic Republic of
دو بچه لوس و ننر،غول کجا بود
مردم
Iran, Islamic Republic of
هیچ مشکلی در بازار خودرو و تولید وجود ندارد مشکل از سوی خودروسازان (ایران خودرو و سایپا) می باشد که می خواهند قیمت محصولاتشان افزایش یابد.