مدیریت یکپارچه تنها راه مبارزه با قاچاق سوخت
يکشنبه ۱۰ دی ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۴۴
کد مطلب: 577702
به عنوان مثال مکانیزم خرید فرآورده های نفتی دربورس انرژی با قیمت پایه وسپس عرضه و فروش فرآورده های خریداری شده نظیر حلال 402 ومیعانات گازی و.. در بازار داخلی وجایگزین کردن مواد نفتی سوبسیدار نظیر گازوئیل ،نفت سفید و.. به جای فراورده های نفتی خریداری شده از بورس یکی از شاخص ترین رویه‌هایی است که سبب گسترش قاچاق فرآورده های نفتی شده است.
برای روشن شدن این موضوع باید گفت در بسیاری از موارد حلال های عرضه شده دربورس با 7 تا 10درصد رقابت خریداری شده و سپس همین جنس دربازارهای داخلی با کاهش 30درصد قیمت خریداری شده از بورس انرژی بدون ارائه فاکتورمنشا فروش رفته است و به جای آن از مواد سوبسید دار عمدتا نفت سفید یا گازوئیل به علت شباهت آنالیزی با نمونه خریداری شده از بازار داخلی خریداری و تامین می‌شود و سپس از گمرک و مبادی قانونی با قیمت بسیار کمتر از خرید و هزینه های تولید صادرمی شود.
علاوه براین ارایه یکسری مجوزهای نادرست و غیرکارشناسی به برخی از واحدهای تولیدی نیزسبب شده است که قاچاق فرآورده های نفتی روند روزافزونی داشته باشد. به عنوان مثال ارائه مجوز غیرکارشناسی خرید میعانات گازی به برخی از واحدهای تولیدی در حالی از سه سال پیش صورت گرفته است که بررسی ها حاکی ازآن است که اساسا کالای مذکور در بورس عرضه نشده و روند واگذاری آن درقالب معادلات رانتی به شرکتهای فاقد امکانات وتجهیزات تصفیه و بازیافت صورت گرفته است.
اما درکناردوعامل ذکرشده برخی براین باورند که طی یک دهه اخیر حذف مولفه شرط خوشنامی برای احرازصلاحیت واحدهای تولیدی در امر صادرت نیز سبب شده است که امکان تمایز واحدهای تولیدی سالم وناسالم از بین برود و ازاین رهگذر گسترش قاچاق مواد نفتی به صورت شبکه های توزیع داخلی وصادراتی صورت گرفته است.
بسیاری براین باورند که سازو کار معیوب مذکور ناشی از اتخاذ تصمیمات صورت گرفته در سازمانها و نهادهای وابسته ونظارتی درحوزه صادرات و واردات درتولید فرآورده های نفتی، سوخت ومکمل‌های آن و ارایه اطلاعات غلط و ناصحیح به دوایر ازسوی برخی افراد به ظاهرکارشناس شده است. بنابراین برای ممانعت از ایجاد رانت و نیز گسترش قاچاق فرآورده های نفتی انتظارمی رود که یکسری تصمیمات عاجل واقدامات عملیاتی راهگشا اتخاذ شود.
برای تحقق این هدف در وهله اول لازم است که نظارت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تشدید شود و از این منظرانتظارمی رود که این ستاد نظارت دقیقی برروند فعالیت شرکتهایی که درامرخام فروشی حلال 402 ومیعانات گازی تخلف کرده اند انجام دهد و همچنین کنترل دقیقی برعملیات خرید وفروش و حمل مواد خریداری شده ازبورس انرژی داشته باشد.
درهمین حال بدون شک چنانچه سازمان ملی استاندارد درپیگیری پرونده ها و اعلام نظر درخصوص نتایج آزمایشهای محموله شرکتهای متخلف اقدام درخوری انجام دهد می توان امیدوار بود که از این رهگذر اقدامی درخور برای کاهش تخلفات مربوطه صورت گرفته است.
از دیگر سو دفتر ارزیابی کیفیت کالاهای وارداتی و صادراتی سازمان مذکور نیز باید در این زمینه به مسوولیت های خود با دقت بیشتری عمل کند و با ارائه گزارش پرونده های شرکتهای متخلف با هرمیزان درصد تخلف ازکالاهای سوبسید دار به ستاد مبارزه با قاچاق وسایرنهادها، مسیر رانت و تخلف درعرضه فراوردهای نفتی را مسدود کند.
همچنین سازمانهای گمرگ ونیز بورس انرژی دو نهادی هستند که با یکسری شفاف سازی‌ها در ارایه گزارشهای تخصصی می توانند نقش آفرینی درخوری برای مدیریت بهینه عرضه سوخت را داشته باشند، با این نگاه چنانچه سازمان گمرک میزان کالاهای صادر شده نفتی اعم از مکمل‌های سوخت و غیره... را اعلام وهمچنین درمقابل سازمان بورس انرژی نسبت به افشای اسامی شرکتهای خریدار حلال 402 و میعانات گازی ازسال 95 تاکنون کند، قطعا شرایط مساعدتری برای مبارزه با تخلفات مربوط به قاچاق سوخت فراهم شود.
به هر روی نباید فراموش کرد که برای مدیریت قاچاق سوخت وسایر تخلفات مربوطه لازم است که در قالب مدیریتی یکپارچه تمامی دستگاه های مربوطه نسبت به عمل کردن به وظایف محوله خود اقدام کنند و نباید فراموش کرد که ساماندهی سیکل معیوب سازوکارپیچیده ای نیست واگرعزم ملی برای مبارزه با تخلفات مربوط به تولید وعرضه بنزین وگازوئیل وجود داشته باشد،عملیاتی کردن آن کاملا امکان پذیراست.
درچنین شرایطی، بازگشت سود حاصل از اصلاح چرخه مذکور باعث خواهد شد دولت به جای نیاز به افزایش قیمت حاملهای انرژی از سود ناشی از بهبود روند عرضه و تولید فراورده‌های سوختی نرخ فرآورده های نفتی را مدیریت کند.
منبع:فارس
{ADVERTISE_GENERAL_LOCATION_22_BLOCK}{ADVERTISE_GENERAL_LOCATION_23_BLOCK}
