چرا خودروهای هیبریدی در ایران طرفدار ندارد؟

 

نکات برجسته گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس درباره توسعه ناوگان حمل و نقل برقی

مرکز پژوهش‌های مجلس در تازه‌ترین گزارش خود به بررسی تولید خودروی برقی در ایران پرداخته و مهم‌ترین چالش تولید و توسعه خودروهای برقی در کشور را قیمت تمام شده، نبود تضمین لازم برای تقاضا و نبود متولی واحد در این زمینه دانسته است.

نبود متولی واحد برای پیشبرد و پاسخگویی درباره ایجاد زیرساخت‌ها، یکی از عوامل بسیار مهم در موفق نبودن فناوری‌های نوینی چون تولید خودروهای برقی در ایران است؛ با این وجود شرکت‌های خودروساز و دانشگاهیان طی چهار سال گذشته بیکار ننشسته‌اند و پروژه‌های مرتبطی را عملیاتی کرده‌اند.اما از آنجا که فعالیت‌ خودروسازان و مراکز دانشگاهی در این مورد تاکنون در حد پروژه باقی مانده، مرکز پژوهش‌های مجلس دلایل بی‌انگیزگی شرکت‌های خودروساز را در این زمینه موشکافی کرده است. 

 

بر اساس گزارش مجلس، یکی از نقاط اشتراک تمامی کشورهای تولیدکننده خودروی جهان بعد از ایمنی، کیفیت، راحتی، رعایت توامان دو اصل کلیدی سازگاری با طبیعت (کاهش آلایندگی) و اقتصادی بودن منابع انرژی مصرفی در خودروها است. بر این اساس فرهنگ‌سازی و ایجاد مشوق برای مصرف کننده یکی از ارکان اصلی تغییر رویکرد به سمت فناوری‌های جدید است. بهتر است یک الزام از منظر استانداردهای مصرف سوخت و آلایندگی، قبل از سوق دادن مصرف کننده به استفاده از شبکه حمل و نقل برقی مانند خودرو، اتوبوس و موتورسیکلت برقی قائل شویم.

 

تغییر رویه ابزار حمل و نقل به سبک دولت!

برای اینکه تولید خودرو و به طور کلی توسعه شبکه حمل و نقل برقی در کشور رواج پیدا کند، دولت باید الزامات و مشوق‌هایی را برای تولید در نظر بگیرد. دولت به جای حمایت در زمان ورشکستگی می‌تواند کمک‌های مالی خود را به هزینه‌های تحقیق و توسعه شرکت‌های خودروسازی برای طراحی و تولید این خودروها اختصاص دهد. نهادهای دولتی باید در کنار حمایت‌‎های مالی، به دنبال تدوین استانداردهای ملی در حوزه وسایل نقلیه برقی باشند تا صنعت خودرو کشور در ریل استانداردهای جهانی قرار بگیرد.

 

 تبیین جایگاه مصرف کننده در توسعه شبکه حمل و نقل برقی 

 در بخش دیگری از گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس به اهمیت جلب نظر مصرف‌کننده برای انتخاب ناوگان حمل و نقل برقی در توسعه این بخش پرداخته شده است. چون مصرف کننده اهمیت بسیاری در تدوین استراتژی تولید خودروهای برقی دارد، بنابراین دولت باید به ایجاد زیرساخت‌های مناسب در سطح شهرها برای شارژ باتری‌های خودروها بپردازد تا از این طریق تمایل مشتریان به خرید خودروهای برقی افزایش یابد. با این وجود، اگر قیمت سوخت در کشور اصلاح و واقعی شود، به طور قطع نظر مصرف کنندگان به انتخاب چنین خودروهایی را افزایش می‌دهد زیرا یکی از مقولات اساسی در انتخاب خودروها میزان مصرف سوخت و هزینه‌های ناشی از آن است.

 

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو امیدوار است مسئولان از این مطلب پتانسیل افزایش قیمت سوخت را برداشت نکنند و فقط در صورت فراهم کردن بستر توسعه حمل و نقل برقی، قیمت سوخت فسیلی را افزایش دهند که صرفه اقتصادی خودروهای بنزینی از بین برود. از آنجا که یکی از موضوعات اساسی در صنعت خودرو بحث هزینه‌های تولید است، بنابراین تولید خودروهای برقی نیز از این قاعده مستثنی نیست. بر این اساس، مرکز پژوهش‌های مجلس به هزینه بالای اولیه تولید خودروهای برقی نسبت به خودروهای احتراق داخلی به دلیل نبود فرصت و امکان تولید انبوه اشاره کرده است.

 

رانا و تیبای برقی را چند می‌فروشند؟

طبق گزارش مجلس، هزینه تولید خودروی برقی با تیراژ پایین (زیر ۲۱ هزار دستگاه در سال) ۳ برابر خودروی بنزینی است! بنابراین تولید یک خودروی رانای برقی، ۹۶ میلیون تومان هزینه در بر دارد که با فرض تیراژ بالا و اقتصادی و تضمین خرید خودروها، این هزینه کمتر از ۲ برابر نخواهد شد.

 

 

هزینه تولید خودروهای برقی به دلیل قیمت و مدیریت باتری از هزینه تولید خودروهای احتراقی بیشتر است. بر این اساس تأکید شده پیش‌نیازهای تولید خودروی برقی فراهم شود. در کنار ایجاد زیرساخت، توانمندی در تولید باتری‌های لیتیومی از پیش‌نیازهای مهم این عرصه است. باتری ليتيومی در صنايعی مثل انواع باتری تلفن‌های همراه، انواع رايانه ها، دوچرخه، موتور سيكلت وخودروهاي الكتريكي، سامانه‌های توليد الكتريسيته تجديدپذير، پاور بانک‌ها، UPS و تأمين انرژی سيستم‌های مخابراتی و شبكه‌های تلفن همراه ، كاربرد دارد.

 

 خودروسازان دولتی و خصوصی در صورتی حاضر به ساخت خودروهای برقی خواهند شد که تضمینی از بابت وجود مشتری برای این نوع خودرو باشد. چالش قیمت تمام شده و تضمین مشتری مهم‌ترین موضوع مورد تأکید خودروسازان است که تنها راه حل موجود برای پرکردن این اختلاف قیمت و تشویش مردم به خرید این نوع خودرو، کمک دولت در قالب یک بسته سیاستی، حمایتی است.

 

با وجود تعرفه واردات نزدیک به صفر خودروهای هیبریدی، بازار خودرو نشان می‌دهد خریداران در مواجهه با این نوع خودروها با کمی مکث و تعلل، موتورهای بنزینی با تکنولوژی پایین‌تر را می‌پسندد.

 

 از دیدگاه مشتری در هنگام خرید خودروهای هیبریدی، معیار قیمت حذف می‌شود چرا که با کاهش تعرفه واردات خودروهای هیبریدی علاوه بر یکسان شدن قیمت هیبریدی‌ها با نسخه بنزینی به دلیل عدم استقبال بازار، بعضاً قیمتی پایین‌تر از نسخه بنزینی حتی با گارانتی‌های هفت ساله مجموعه باتری دارند. به نظر می‌رسد نبود پشتیبانی کافی و ناشناخته بودن موتورهای برقی در حوزه تعمیر و نگه‌داری به یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های خریداران خودرو شده است. علی رغم اینکه خودروهای هیبریدی بازار از کمپانی‌های معتبر ژاپنی با سابقه کیفی خوبی هم تأمین می‌شوند اما کماکان انتظار مردم برای ایجاد زیرساخت‌ خودروهای برقی نظیر برای سهولت تعمیر و نگه‌داری حرف اول را می‌زند.

منبع: خبرگزاری دانشجو