از رکورددار بودن احمدی نژاد تا گفتگوی تلفنی روحانی و اوباما

گروه بین الملل جهان نيوز، محمودرضا کریمی:مجمع عمومی سازمان ملل متحد رکن اصلی، جهانی و مشورتی سازمان ملل متحد است. هر 193عضو سازمان ملل در جلسه مجمع شرکت دارند. مجمع عمومی به‌طور منظم دوره‌های اجلاسیه سالانه خود را از سپتامبر تا دسامبر یا ژانویه تشکیل می‌دهد و در موارد استثنایی به درخواست شورای امنیت یا به درخواست یک عضو که مورد موافقت اکثریت اعضا باشد دوره‌های اجلاسیه فوق‌العاده خواهد داشت.

در همین راستا از میان هفت رئیس‌جمهوری که انقلاب اسلامی ایران پس از پیروزی به خود دیده است تاکنون، حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای(مهرماه سال 66 و در زمان ریاست‌جمهوری)، حجت‌الاسلام سیدمحمد خاتمی، محمود احمدی‌نژاد و حجت‌الاسلام حسن روحانی در جلسات مجمع عمومی سازمان ملل حضور پیدا کرده و به سخنرانی و دفاع از مواضع جمهوری اسلامی ایران پرداخته‌اند.

 شهید رجایی نخستین مقام ایران در سازمان ملل
از سوی دیگر البته شهید رجایی نیز نخستین مقام بلندپایه‌ای بود که پس از انقلاب و در سال 1359 به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران به نیویورک ـ محل استقرار سازمان ملل ـ رفت و در جلسه شورای امنیت سخنرانی کرد.
این در حالی است که آیت‌ا... هاشمی‌رفسنجانی به‌عنوان چهارمین رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در دوره هشت ساله ریاست‌جمهوری‌اش هیچ‌گاه برای سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک نرفت، به همین دلیل، ایران در این سال‌ها تنها در سطح وزیر امور خارجه در مجمع عمومی سازمان ملل شرکت می‌کرد.

همواره با حضور روسای جمهوری مسائل متعددی در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح و پیگیری شد که ازجمله آنها می‌توان به انتقاد حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در چهل‌ودومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد نسبت به تبعیض درباره عضویت دائم چند کشور خاص در شورای امنیت و حق وتو آنها اشاره کرد؛ موضوعی که همواره به عنوان یکی از انتقادات جدی جمهوری اسلامی ایران نسبت به سازوکارها و سیستم سازمان ملل متحد مطرح بوده است.

«گفت‌وگوی تمدن‌ها» یکی دیگر از موضوعاتی بود که در مجمع عمومی سازمان ملل در سال 1377 از سوی رئیس دولت اصلاحات مطرح شد تا جایی که سال 2001 در تقویم سازمان ملل با همین موضوع، نامگذاری شد. از سوی دیگر محمود احمدی‌نژاد اولین رئیس‌جمهوری اسلامی ایران بود که در هشت سال حضورش در مسند قدرت، همواره در ماه سپتامبر(اواخر شهریور و اوایل مهر) برای سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر می‌کرد.

 احمدی‌نژاد رکورددار حضور در سازمان ملل
البته ناگفته نماند که محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌دولت نهم و دهم به‌عنوان رکورددار سفر به نیویورک و حضور در سازمان ملل در بین روسای جمهور ایران، طی سخنرانی‌های خود از ۶۰ تا شصت‌وهفتمین اجلاس مجمع عمومی موضوعاتی نظیر «خلع سلاح، مبارزه با تروریسم، مساله فلسطین و اصول هسته‌ای ایران»، «حقوق و ارزش زن و انتقاد از قوانین سازمان ملل»، «انتقاد از عملکرد آمریکا در عراق»، «پیشنهاد تاسیس جبهه همبستگی برای صلح»، «انتقاد از عملکرد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی»، «انتقاد از سازمان ملل و رویه حاکم بر مناسبات بین‌المللی»، «ابراز نگرانی نسبت به از بین رفتن فرهنگ بومی در جهان»، «کالبدشکافی 11 سپتامبر و پیشنهاد مناظره با مسئولان آمریکایی در سازمان ملل متحد»، «پیشنهاد انرژی هسته‌ای برای همه و بمب هسته‌ای برای هیچ‌کس»، «نامگذاری یک دهه، به نام دهه مدیریت مشترک جهانی» «آسیب‌شناسی مشکلات جهانی و طرح شعار معروف «زنده‌باد بهار!» را مطرح کرد.

 حضور روحانی بعد از پیروزی و گفت‌وگوی تلفنی با اوباما
مهرماه سال 1392 هفتمین رئیس‌جمهور ایران یعنی حجت‌الاسلام حسن روحانی در فاصله چند ماه پس از برگزاری مراسم تنفیذ و تحلیف ریاست‌جمهوری‌اش، راهی نیویورک شد تا در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به سخنرانی بپردازد؛ او در اولین حضورش در مجمع عمومی سازمان ملل طرح «جهان عاری از خشونت» را ارائه کرد که اتفاقا به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد هم رسید و با اقبال کشورهای دنیا مواجه شد.

البته سفر روحانی به نیویورک با یک اتفاق غیرمنتظره دیگر هم مواجه شد؛ جایی که وی در مسیر برگشت و در راه فرودگاه با «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا تلفنی گفت‌وگو کرد.

«انتقاد از اشتباهات غرب در تبدیل خاورمیانه به بهشت تروریست‌ها»، «آمادگی ایران برای مشارکت راهبردی و سازنده با همسایگان و انتقاد از مساله ایران هراسی»، تاکید بر اینکه «مذاکره تنها راه‌حل موضوع هسته‌ای ایران است»، «انتقاد از تحریم‌های ظالمانه غرب علیه ملت ایران»، « انتقاد شدید از سعودی‌ها به واسطه حادثه منا و تاکید بر پیگیری این موضوع از سوی عربستان و ارائه پاسخ به جمهوری اسلامی ایران و دیگر کشورهای مسلمان»، تاکید بر اجرای تعهدات منعقد شده در برجام از سوی طرف‌های مقابل» و «تاکید بر موضوع خلع سلاح طبق معاهده NPT» هم از موضوعاتی بوده که حسن روحانی در سفرهای اخیر خود به نیویورک و سخنرانی‌هایش در مجمع عمومی سازمان ملل به آن اشاره کرده است.

حسن روحانی روز گذشته این بار به‌عنوان رئیس دولت دوازدهم برای حضور در هفتاد‌ودومین مجمع عمومی سازمان ملل عازم نیویورک شد. گفته می‌شود او  روز چهارشنبه 29 شهریور در جلسه مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی خواهد کرد.

در همین راستا برخی رسانه‌های خارجی جدا از اخباری که درباره جزئیات برگزاری جلسه مجمع عمومی سازمان ملل منتشر می‌کنند، در حال دامن زدن به مسائلی هم هستند که مقامات ایرانی را با چالش‌هایی در خصوص شرایط داخلی و همچنین جهت‌گیری‌های بین‌المللی مواجه کنند.

موضوعاتی نظیر «حقوق بشر» یکی از مسائلی است که تحلیل‌ها و گزارش‌های زیادی از سوی برخی رسانه‌های خارجی درباره آن منتشر شده و حتی بعضا این مساله را به‌عنوان یکی از سوالاتی مطرح کرده‌اند که باید از رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه کشورمان در جریان سفر به نیویورک پرسیده شود؛ موضوعی که با موضع قاطع و پاسخ متقن کشورمان مواجه شده و مسئولان قضایی و دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی برای انجام گفت‌وگو با طرف‌های اروپایی در این زمینه اعلام آمادگی کرده‌اند.

 جوسازی رسانه‌ای علیه ایران
عدم موفقیت در جذب سرمایه‌گذاران خارجی پس از برجام به دلیل شرایط داخلی و تاثیر این موضوع بر ادامه رکود در کشور، اقدامات نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ازجمله سپاه پاسداران در انجام وظایف مستشاری نظامی برای مقابله با تروریست‌ها در منطقه، همکاری نظامی با روسیه برای هدف قرار دادن مواضع تروریست‌های تکفیری ازجمله داعش، جوسازی‌های نیروهای آمریکایی مستقر در خلیج فارس و... از مهم‌ترین موضوعاتی است که در تحلیل‌های بیشتر رسانه‌های غربی به آن اشاره شده تا در جریان سفر هیات ایرانی به نیویورک و حضور در مجمع عمومی سازمان ملل از مقامات کشورمان پرسیده شود.

اما آنچه به نظر می‌رسد، این است که پاسخ‌های قاطعی از سوی رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه در پاسخ به این‌گونه سوالات در صورت مطرح شدن ارائه خواهد شد، چراکه در موضوع برجام قطعا یکی از عوامل اصلی که اتفاقا مورد انتقاد شدید جمهوری اسلامی ایران نیز هست، بحث عدم انجام دقیق و کامل تعهدات از سوی طرف‌های مقابل به‌ویژه آمریکایی‌هاست تا جایی که درباره این کارشکنی‌ها و بد عهدی‌ها، بارها و بارها از سوی مسئولان اجرایی برجام به طرف مقابل تذکر داده شده است.

انتظار می‌رود رئیس‌جمهوری اسلامی ایران همچنین در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل همچون سخنانش در اجلاس عدم‌تعهد به نقش قدرت‌های دنیا در جلوگیری از پیشرفت و ایجاد بحران در کشورهای در حال توسعه نیز اشاره و از طرفی هم با برشماری اقدامات جمهوری اسلامی در اجرای دقیق برجام ضمن گلایه از عدم پایبندی طرف‌های مقابل به برخی تعهدات‌شان افکار عمومی دنیا را به سمت ایجاد فشار بر کشورهای 1+5 به‌منظور اجرای دقیق مفاد برجام بسیج کند.

اشاره به مناقشه‌های خاورمیانه نظیر تحرکات تروریست‌ها در سوریه و جنگ در یمن و فاجعه میانمار از دیگر موضوعاتی است که به نظر می‌رسد «روحانی» در جریان سخنرانی خود به آنها اشاره خواهد کرد؛ طرح این مساله که بهبود شرایط این کشورها به جز راه‌حل سیاسی، هیچ راه‌حل دیگری ندارد، از موضوعات محتمل در سخنرانی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل خواهد بود.