پنجشنبه ۹ فروردين ۱۴۰۳ - 28 Mar 2024
 
۰

گزارش جدید آمانو درباره تعهدات ایران

يکشنبه ۹ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۱۶
کد مطلب: 494259
متن گزارش جدید یوکیا آمانو به نشست ژوئن شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شد.
به گزارش جهان به نقل از تسنیم، آژانس بین المللى انرژى اتمى تازه‌ترین گزارش خود درباره اجرای تعهدات هسته‌ای ایران پیرامون برنامه جامع اقدام مشترک را منتشر کرد که به‌شرح زیر است:

 راستی‌آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت

گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

A. مقدمه

1. این گزارش مدیرکل به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت سازمان ملل (شورای امنیت) در خصوص اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران (ایران) ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و در خصوص موضوعات مرتبط با راستی‌آزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه 2231 (2015) شورای امنیت می‌باشد. این (گزارش) همچنین اطلاعاتی درخصوص موضوعات مالی، و مشورتها و تبادل اطلاعات آژانس با کمیسیون مشترک ایجاد شده توسط برجام ارائه می‌دهد.

B. سابقه

2. در تاریخ 14 ژوئیه 2015، چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس، ایالات متحده آمریکا، به‌همراه نماینده عالی اتحادیه اروپا برای امور خارجی و سیاست امنیتی (E3/EU+3) و ایران درخصوص برجام توافق کردند. در تاریخ 20 ژوئیه 2015 شورای امنیت قطعنامه 2231 (2015) را به تصویب رساند که در آن از جمله از مدیرکل درخواست نمود که "راستی آزمایی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران برای کل دوره تعهدات یادشده درچارچوب برجام را به‌عهده گیرد".  در اوت 2015، شورای حکام به مدیرکل اجازه داد تا راستی آزمایی و نظارت لازم بر تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران را همان‌گونه که در برجام پیش‌بینی شده انجام داده و بر همین اساس برای کل دوره تعهدات یادشده در پرتو قطعنامه شماره 2231 (2015) شورای امنیت سازمان ملل، منوط به در اختیار داشتن منابع مالی و منطبق با رویه‌های پادمانی استاندارد آژانس، گزارش ارائه نماید. شورای حکام همچنین اجازه داد که آژانس با کمیسیون مشترک همچنان که در سند GOV/2015/53 و اصلاحیه یک آن آمده، مشورت و تبادل اطلاعات نماید.

3. هزینه سالانه تخمینی آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی ایران و برای راستی آزمایی و نظارت تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران به‌شرح مندرج در برجام مبلغ 2/9 میلیون یورو در سال می‌باشد که کل آن از محل کمکهای فرابودجه‌ای در سال 2016 تأمین می‌شود. از تاریخ 25 می 2016 مجموع مبلغ در اختیار آژانس برای اجرای پروتکل الحاقی و برای راستی‌آزمایی و نظارت در ارتباط با برجام به‌میزان 8/9 میلیون یورو بوده است که منابع هزینه نشده برای فعالیت‌های برنامه اقدام مشترک (JPA) را نیز شامل می‌گردد.

4. در تاریخ 5 می 2016، مدیرکل با معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، جناب آقای علی اکبر صالحی در وین برای بحث درخصوص اجرای برجام دیدار نمود.

C. فعالیتهای راستی آزمایی و نظارت بر برجام (JCPOA)

5. از تاریخ 16 ژانویه 2016 (روز اجرای برجام) آژانس اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران ذیل برجام را راستی آزمایی و نظارت نموده, و از زمان انتشار گزارش فصلی قبلی مدیرکل, به‌شرح ذیل گزارش می‌دهد.

C.1. فعالیت‌های مربوط به آب سنگین و بازفرآوری

6. ایران ساخت رآکتور تحقیقاتی آب سنگین اراک (رآکتور IR-40) موجود را طبق طراحی اولیه آن پیگیری نکرده است. ایران قرص‌های اورانیوم طبیعی، میله‌های سوخت یا مجموعه‌های سوخت طراحی شده به‌صورت ویژه برای راکتور IR-40 طبق طراحی اولیه را تولید یا آزمایش نکرده و همه قرص‌های سوخت اورانیوم طبیعی و مجموعه‌های سوخت موجود در انبار تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده است (بندهای 3 و 10).

7. ایران به اطلاع رسانی به آژانس در خصوص موجودی آب سنگین در ایران و تولید آب سنگین در کارخانه تولید آب سنگین (HWPP)  ادامه داده و به آژانس اجازه داده است که بر میزان ذخایر آب سنگین ایران و مقدار آب سنگین تولید شده در HWPP (بند 15) نظارت نماید. در 21 آوریل 2016، آژانس حمل مقدار بیست تن از آب سنگین به خارج از ایران در تاریخ 24 فوریه 2016 را تأیید کرد. در 9 مه 2016 آژانس راستی‌آزمایی نمود که ذخیره آب سنگین ایران به 7/116 متریک تن رسیده است. در سراسر بازه زمانی گزارش‌دهی، ایران بیش از 130 متریک تن آب سنگین در اختیار نداشته است (بند 14).

8. ایران فعالیت‌های مربوط به بازفرآوری را در رآکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تأسیسات مولیبدن، ید و زنون (MIX) و یا در هر تأسیسات اعلام شده دیگر انجام نداده است (بند 18).

C.2 . فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی و سوخت

9. از روز اجرا، تعداد 5060 عدد از سانتریفیوژهای IR-1 به‌صورت نصب‌شده در 30 آبشار به‌شکل محاسبه شده در واحدهای عملیاتی در زمان توافق پیرامون برجام (بند 27) در کارخانه غنی‌سازی سوخت (FEP) در نطنز باقی مانده‌اند. ایران هیچ سانتریفیوژ IR-1 را از میان سانتریفیوژهای در حال نگهداری در انبار (به بند 15 به‌شرح زیر مراجعه کنید) به‌منظور جایگزینی با سانتریفیوژهای آسیب‌دیده یا خراب نصب‌شده در FEP خارج نکرده است (بند 29.1).

10. ایران به غنی‌سازی UF6 در FEP ادامه داده است.  در سراسر بازه زمانی گزارش‌دهی، ایران غنی‌سازی بالاتر از 3.67 درصد از اورانیوم 235 را انجام نداده است (بند 28).

11. ایران تحت نظارت آژانس مقداری از اورانیوم غنی‌شده را که به‌عنوان قابل بازیابی از خطوط فرآیند کارخانه پودر فرآوری شده UO2 در اصفهان (EUPP) اعلام کرده بود، بازیابی نموده است.  آژانس در 23 و 24 آوریل 2016 تأیید کرد که مقدار بازیابی شده اورانیوم غنی‌سازی شده تا میزان 3.67 درصد اورانیوم 235 معادل 7/35 کیلوگرم بوده است.

12. بین 5 مارس تا 8 مه 2016، آژانس تأیید نمود که ایران مقدار 1/6 کیلوگرم اورانیوم به‌شکل UF6 غنی‌شده تا میزان 3.67 درصد اورانیوم 235 را به سطح اورانیوم طبیعی تقلیل داده است و بین 16 تا 24 مه 2016، آژانس تأیید کرد که ایران مقدار 9/5 کیلوگرم اورانیوم موجود در ضایعات مایع یا جامد غنی‌شده تا میزان 3.67 درصد اورانیوم 235 را به سطح اورانیوم طبیعی تقلیل داده است.

13. کل موجودی ذخیره شده اورانیوم غنی‌سازی شده ایران از میزان 300 کیلوگرم UF6 غنی‌شده تا میزان 3.67 درصد اورانیوم 235 (یا معادل در اشکال مختلف شیمیایی) فراتر نرفته است (بند 56).

14. در کارخانه غنی‌سازی سوخت فردو (FFEP) تعداد 1044 سانتریفیوژ IR-1 در شش آبشار در یک بال از تأسیسات مزبور قرار داده شده‌اند (بند 46)؛ ایران هیچ‌گونه غنی‌سازی اورانیوم یا فعالیت‌های تحقیق و توسعه مرتبط انجام نداده و هیچ‌گونه مواد هسته‌ای در کارخانه وجود نداشته است (بند 45).

15. همه سانتریفیوژهای انبار شده به‌همراه متعلقات آنها در انبار تحت نظارت مداوم آژانس باقی مانده‌اند (بندهای 29، 47، 48 و 70).  آژانس دسترسی منظم به ساختمان‌های مرتبط در نطنز شامل همه FEP و کارخانه نیمه‌صنعتی غنی‌سازی (PFEP) را ادامه داده و دسترسی روزانه طبق درخواست آژانس انجام شده است (بند 71).

16. ایران فعالیت‌های غنی‌سازی را در راستای غنی‌سازی بلندمدت و برنامه تحقیق و توسعه غنی‌سازی خود به همان صورت ارائه شده به آژانس در تاریخ 16 ژانویه 2016، انجام داده است (بند 52).

17. ایران هیچ‌کدام از تأسیسات اعلام شده را به‌منظور تبدیل صفحات سوخت یا ضایعات به UF6 مورد استفاده قرار نداده و از ساخت تأسیسات جدید بدین منظور (با توجه به نبود آن) اطلاعی نداده است (بند 58).

C.3. تحقیق و توسعه، تولید و موجودی سانتریفیوژ

18. هیچ‌گونه اورانیوم غنی‌شده‌ای از طریق فعالیتهای تحقیق و توسعه انباشت نشده و تحقیق و توسعه غنی‌سازی ایران با و بدون اورانیوم با استفاده از سانتریفیوژها در محدوده تعریف شده در JCPOA انجام شده است. ( بندهای 32-42)

19. متعاقب مفاد گزارش قبلی مدیرکل، ایران اظهارنامه‌های مربوط به تولید و موجودی لوله‌های روتور سانتریفیوژ و بیلوز (Bellows) را به آژانس ارائه نموده و اجازه راستی آزمایی اقلام در موجودی را به آژانس داده است (بند 1/80) است. آژانس نظارت مداوم شامل استفاده از اقدامات نظارتی و مراقبتی را انجام داده و راستی آزمایی نموده که تجهیزات اعلام شده برای تولید لوله‌های روتور و بیلوزها برای تولید سانتریفیوژ فقط برای فعالیتهای مشخص شده در برجام استفاده شده‌اند (بند 2/80). ایران هیچ‌گونه سانتریفیوژ IR-1 را برای جایگزینی با آنهایی که خراب شده و یا از کار افتاده‌اند تولید نکرده است. (بند 62) همه لوله‌های روتور اعلام شده، بیلوزها و مجموعه‌های روتور شامل لوله روتورها و بیلوزهایی که از روز اجرا تولید شده‌اند تحت نظارت مداوم آژانس قرار داشته‌اند. (بند 70) در تاریخ 7 مارس 2016، آژانس اظهارنامه ایران مبنی بر توقف تولید لوله‌های روتور را مورد راستی آزمایی قرار داد. ایران طی نامه‌ای به‌تاریخ 2 ماه می 2016 به آژانس اطلاع داد که قصد دارد تولید لوله‌های روتور را مجدداً  آغاز نماید. تا تاریخ 22 ماه می 2016، بر اساس راستی آزمایی آژانس چنین تولیدی مجدداً آغاز نشده بود. راستی آزمایی آژانس در ارتباط با تولید لوله‌ها و بیلوز در بازدید بعدی آژانس انجام خواهد شد. مباحث فنی مربوطه میان ایران و آژانس صورت گرفته است.

D. اقدامات شفاف‌سازی

20. ایران کماکان به آژانس اجازه داده تا از نظاره‌گرها و مهر و مومهای الکترونیکی آنلاین در زمینه غنی‌سازی استفاده نماید تا بدین‌وسیله وضعیت آنها در اماکن هسته‌ای به بازرسان آژانس مخابره و جمع‌آوری خودکار ثبت سوابق اندازه گیری توسط ادوات اندازه گیری نصب‌شده آژانس تسهیل گردد (بند 67.1). ایران بنا به درخواست، نسبت به صدور روادید درازمدت برای بازرسان  منصوب آژانس اقدام نموده و برای آژانس در اماکن هسته‌ای، محل کار مناسب فراهم نموده و استفاده از محل کار در مکان‌های نزدیک سایتهای هسته‌ای در ایران را تسهیل نموده است (بند 67.2). ایران بازرسان منصوب اضافی آژانس برای ایران را پذیرفته است. (بند 67.3)

21. ایران کماکان به آژانس اجازه داده ــ تا از طریق اقدامات مورد توافق با ایران، از جمله از طریق اقدامات مراقبتی و نظارتی ــ بر تمامی کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) تولید شده در ایران یا کسب شده از دیگر منابع و گزارش شده توسط ایران به آژانس، نظارت نماید. همچنین، ایران تمامی اطلاعات ضروری برای قادر نمودن آژانس جهت راستی آزمایی تولید کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) و موجودی انبار UOC تولید شده در ایران یا کسب شده از هر منبع دیگری را ارایه نموده است. (بند 69)

E. دیگر اطلاعات مرتبط

22. ایران اجرای موقت پروتکل الحاقی موافقتنامه پادمانها بر اساس ماده 17 (b) پروتکل الحاقی، تا زمان لازم الاجرا شدن آن را ادامه می‌دهد. از زمان صدور گزارش قبلی مدیرکل، آژانس بر اساس پروتکل الحاقی، دسترسی‌های تکمیلی به سایتهای هسته‌ای و دیگر مکان‌ها داشته است.

23. طی مقطع زمانی این گزارش، آژانس در جلسات گروه کاری خرید کمیسیون مشترک شرکت نکرده است. (برجام، ضمیمه چهار ــ کمیسیون مشترک، بند 6.4.6).

F. خلاصه:

24. آژانس به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته‌ای اعلام شده در تأسیسات هسته‌ای و مکان‌های خارج از تأسیسات که به‌طور معمول مورد استفاده قرار می‌گیرند (LOFs) و از سوی ایران در چارچوب موافقت‌نامه پادمان‌ها اعلام شده ادامه می‌دهد. ارزیابی‌ها در خصوص نبود فعالیتها و مواد هسته‌ای اعلام نشده برای ایران کماکان ادامه دارد.

25. از روز اجرا، آژانس به نظارت و راستی آزمایی اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای از سوی ایران بر اساس مفاد برجام پرداخته است.

26. مدیرکل به گزارش‌دهی به‌طور مقتضی ادامه خواهد داد.
نام شما

آدرس ايميل شما
برای ارتقای فرهنگ نقد و انتقاد و کمک به پیشرفت فرهنگ و اخلاق جامعه، تلاش کنیم به جای توهین و تمسخر دیگران، نظرات و استدلال هایمان را در رد یا قبول مطالب عنوان کنیم.
نظر شما *