آيا پرورش قارچ به صورت خانگي همچنان از بازار خوبي برخوردار است؟
همه آنچه مبتدي ها براي پرورش قارچ بايد بدانند +تصاوير
يکشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۱۵:۱۲
کد مطلب: 462404
سرانه توليد قارچ در ايران ۱.۲ كيلوگرم است، در حالي كه ميانگين سرانه توليد جهان ۱.۱ كيلوگرم است، بنابراين توليد قارچ ايران رقمي بالاتر از سرانه جهاني را نشان مي دهد كه در نوع خود جالب توجه است. اما سرانه مصرف قارچ خوراكي در كشورهاي چين و آمريكا ۵ كيلوگرم، در اروپا ۴ كيلوگرم و در ايران فقط ۱.۲ كيلوگرم است.
هم اكنون كشور چين با ۶۸۸ هزار تن و هلند با ۲۷۸ هزار تن كنسرو و تازه خوري قارچ خوراكي اولين و دومين صادركننده اين محصول در جهان به شمار مي روند، در حالي كه ايران در اين زمينه صادرات ناچيزي دارد. در حال حاضر به طور رسمي سالانه حدود ۱۸۰۰ تن قارچ خوراكي از كشور صادر مي شود.
* شروع پرورش قارچ در انباري خانه پدري
بالا بودن سرانه توليد قارچ در ايران معلول گسترش پرورش اين محصول به صورت خانگي است. طي سال هاي اخير خيلي ها با طي دوره هاي آموزشي ساده و استفاده از فضاهاي بلااستفاده منزل نظير پاركينگ، زير زمين و انباري به پرورش قارچ روي آورده اند و از اين محل به كسب درآمد پرداخته اند. خانم سيده آسيه حسیني از جمله همين افراد است. او در سومين دوره همايش طلايه داران اقتصاد مقاومتي به عنوان توليد كننده برگزيده مورد تقدير قرار گرفت.
سيده آسيه حسيني درباره نحوه ورودش به عرصه پرورش قارچ ميگويد: "وقتي همسرم بعد از ۱۳ سال فعاليت در شغل دولتي مشمول تعديل نيرو شد و كار خود را از دست داد با مشكلات مالي زيادي روبرو شديم. مخصوصا كه تا مدت ها نتوانست شغل جديدي پيدا كند. تصميم گرفتم براي كمك به حل مشكل مالي خانواده به مشاغل خانگي روي بياورم و عرصه پرورش قارچ را انتخاب كردم."
او مي افزايد: "همسرم در آغاز كار مخالف كار پرورش قارچ بود چون فكر مي كرد حتما ضرر خواهم كرد و مشكلاتمان بيشتر مي شود. اما در نهايت با اصرار كار را در انباري منزل پدرم آغاز كردم. اوايل كار به دليل بي تجربه بودن، قارچ ها از بين رفت و دچار ضرر شدم اما با كسب تجربه و استفاده از دانش پرورش قارچ به درآمدزايي مناسب رسيدم."
* حالا شغل شوهرم پرورش قارچ است
اين فعال اقتصادي خاطرنشان مي كند: "همسرم با ديدن موفقيتم در پرورش قارچ، آرام آرام نظرش تغيير كرد و پذيرفت كه اين كار توجيه اقتصادي دارد. حالا شغل شوهرم پرورش قارچ است و كارگاه را او اداره مي كند. با درآمد حاصل از فروش قارچ ها و دريافت ۲۲ ميليون تومان تسهيلات اقتصاد مقاومتي از بسيج سازندگي توانستيم دو كارگاه ۱۰۰ متري ديگر نيز راه اندازي كنيم و كار توليدي را توسعه دهيم."
بسياري تصور مي كنند از آنجايي كه توليد قارچ به صورت خانگي نيز انجام مي شود، اصطلاحا دست توي كار زياد شده و بازاريابي براي محصول كار مشكلي است. سيده آسيه حسيني با اين ديدگاه موافق نيست و مي گويد: "ما مشكلي براي بازاريابي نداريم، در واقع با تقاضاي مضاعف نيز روبرو هستيم و مشتري ها خودشان به سراغمان مي آيند. البته بايد به اين نكته توجه كرد كه به طور كلي بازار قارچ در استان هايي كه از گردشگران بيشتري پذيرايي مي كنند، بهتر است زيرا در اين استان ها رستوران هاي بيشتري وجود دارد و به طور طبيعي مصرف قارچ بالاتر از ساير استان هاست. استان مازندران كه ما در آن ساكن هستيم همين وضعيت را دارد."
او درباره ميزان درآمدش از پرورش قارچ اظهارمي كند: " در هر دوره ۷۰ روزه پرورش قارچ، ۱۵ ميليون تومان قارچ مي فروشم كه رقمي نزديك به ۷ ميليون تومان آن سود خالص است. بخش بيشتر هزينه هاي توليد قارچ به قيمت بالاي كمپوست باز مي گردد."
* علاقه مندان از كجا و چگونه شروع كنند؟
اين فعال اقتصاد مقاومتي در اين باره كه علاقمندان به پرورش قارچ بايد كار خود را از كجا شروع كنند، مي گويد: "هر كس قصد پرورش قارچ دارد بايد اطلاعات لازم و دانش اوليه را در اين زمينه كسب و در كلاسهاي پرورش قارچ شركت كند زيرا قارچ بسيار حساس است و تنظيم دما و رطوبت محيط از اهميت بالايي برخوردار است. يكي از ويژگي هاي منحصر به فرد عرصه پرورش قارچ نياز پايين آن به هزينه و سرمايه گذاري است."
سيده آسيه حسيني مي افزايد: "خوب است از مساحت هاي كم شروع كنند تا تجربه بدست آورند. مثلا در يك اتاق ۱۰ متري با ۱ ميليون تومان سرمايه مي شود پرورش قارچ را آغاز كرد. براي شروع به كار، محلي از خانه كه مي تواند حمام، اتاق بدون استفاده يا انباري باشد را انتخاب و به اين شرط كه داراي امكان تخليه هوا باشد اقدام به آماده سازي آن كنند."
* استحكام سازه ها را جدي بگيريد
او خاطرنشان مي كند: "باردهي قارچ به صورت روزانه انجام ميشود بنابراين ميزان توليد به تعداد روزهاي باردهي تقسيم شده و شايد روزانه چند كيلو بار داشته باشيم. بهترين خريدار اين شيوه از توليد در خانه معمولا همسايه ها و آشنايان هستند، به اين دليل كه معمولا به دليل كوچك بودن محيط توليد، قارچ هاي بدست آمده از كيفيت بهتري برخوردار هستند مي توان به قيمتي بالاتر از سوپر ماركت ها و میوه فروشی ها قارچ را به فروش رساند. بعد از انتخاب محل، اولين قدم انتخاب قفسه بندي براي چيدن كمپوست هاست. نوع قفسه براي توليد در خانه با قفسه بندي قارچ دكمه اي در سالن هاي بزرگ توليد تفاوتهايي دارد. اين تفاوتها به دليل ارتفاع كم حمام يا اتاقهاست چراكه امكان مرتفع ساختن قفسه ها وجود ندارد و بنابراين مجبور خواهيم بود تا قفسه بندي را در حداكثر ٣ طبقه بسازيم."
اين توليد كننده قارچ درباره سازه ها مي گويد: "براي ساخت قفسه ها ميتوان از لوله هاي آب كهنه نيز استفاده كرد و در كل اين بخش ارتباط مستقيم با ميزان هزينه اوليه شما خواهد داشت ولي طبق تجربه شخصي براي توليد قارچ در خانه هر قدر كمتر هزينه كنيد به نفع شماست و خيلي كيفيت قفسه بندي در كار ما تاثير گذار نيست فقط نسبت به استحكام آن مطمئن شويد. براي كف قفسه ها نيز ميتوانيد از تسمه هاي پلاستيكي استفاده يا حتي طناب كشي كنيد. تهويه محيط بايد يكنواخت باشد و رطوبت بين ۷۰ تا ۸۰ درصد تنظيم شود، تقويت خاك بستر بوسيله كود مايع و برداشت به موقع قارچ ها از عوامل موفقيت در توليد است. پس از فراهم كردن اين امكانات شما نياز به كمپوست داريد تا پرورش قارچ را آغاز كنيد و با كمي مطالعه در زمينه پرورش قارچ مي توانيد توليد كننده قارچ در منزل يا انباري خانه خود باشيد."
