شرط و شروط السیسی برای عادی شدن روابط با خارجی‌ها؛
چه انگیزه های مصر و حماس را به گفتگوهای امیدوار کننده کشانده است؟
پنجشنبه ۲ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۲۵
کد مطلب: 486397
با این وجود پس از سفر چندهفته ای چهره های سرشناس حماس به مصر و گفتگوهای طولانی مدت با مقامات دولت السیسی سبب شده که گمانه های برای کاهش تنش بین مصر و حماس در میان کارشناسان منطقه شکل بگیرد.
البته در این میان برخی اظهار نطرها از طرف مقامات حماس مبنی بر چشم انداز عادی شدن روابط با مصر در روزهای آینده این گمانه ها را بیشتر تقویت کرده است.
اما آیا واقعا مصر و حماس در مسر عادی شدن روابط قرار گرفته اند؟
حماس به عنوان یک گروه جهادی چگونه توانسته در روابط با مصر جدید – دولت السیسی همسویی های زیادی با صهیونیست ها از زمان به عهده گرفتن ریاست جمهوری داشته است- به تفاهم برسد؟ از سوی دیگر مصر چگونه با یک گروه مبارز فلسطینی با ریشه های اخوانی به توافق رسیده است؟
هر چند که حوادث آینده نشان خواهد داد که دستاوردهای این گفتگوها چه میزان حقیقی و قابلیت اجرا دارد، اما در اینباره به نکات ذیل توجه بفرمایید:
الف: دولت السیسی برای عادی شدن روابط و یا تقویت آن با هر طرفی خارجی دیگر یک پیش شرط اساسی دارد و آن اینکه میزان ارتباط خود را با اخوانی ها مشخص کند. یکی از اصلی ترین شرط های عادی سازی برای روابط روابط با حماس از طرف مصر قطعا همین مورد بوده است. برخی منابع فلسطینی گفته اند که حماس پذیرفته در اینباره تعدیل های را انجام می دهد.
ب: مصر جزیره سینا را به عنوان یک تهدید امنیتی برای خود و البته هم برای اسراییل می داند. قصه تونل های زیر زمینی در گذرگاه رفح در سینا و عبور و مرور نیروهای مسلح از این تونل ها سالهاست به یکی از دغدغه های امنیتی دستگاه های نظامی مصر تبدیل شده است. در اینباره نیز ظاهرا حماس تعهدهای جدی برای کنترل این تونل ها و ممانعت از ورود های افراد مسلح به طرف مصری داده است. ضمن اینکه به نظر می رسد که حماس و به مصر یک سازگارهای موقتی نیز برای همکاری های اطلاعاتی رسیده اند.
ج: مصر همواره تلاش کرده در قامت یک میانجی میان اسراییل و گروه های جهادی فلسطینی عمل کند. دولت السیسی که با کاهش توان اقتصادیش با کاهش اعتبار در منطقه نیز روبه رو است تلاش می کند با پررنگ کردن نقش خود در یکی از مهم ترین پرونده های منطقه – گفتگوهای صلح میان فلسطینی و رزژیم غیرقانونی اسراییل- به تقویت جایگاه مصر بپردازد. السیسی تلاش می کند از طریق رسیدن تفاهم با حماس یکبار دیگر نقش محوری مصر را در تاثیر گذاری در تحولات فلسطین به نمایش بگذارد. ضمن اینکه در خلا ارتباط مصر با گروه های همچون حماس، ترکیه تلاش کرده است که خلا عدم حضور مصر برای میانجی شدن میان طرف فلسطینی و اسراییل را پر کند. به همین دلیل مصر تلاش می کند که نقش ترکیه را نیز در این زمینه کاهش دهد.
د: اما حماس نیز که در سالهای اخیر با هجمه سنگینی از طرف رسانه های مصری – به خصوص رسانه های نزدیک به دولت السیسی- روبه رو بوده تلاش می کند که از هجمه بار روانی علیه خود در جهان عرب بکاهد و همچنین زمینه های نیز برای گشایش های اقتصادی از طریق گذرگاه رفح ایجاد بکند. اگر این گفتگوها به باز شدن مجدد گذرگاه رفح بیانجامد یک موفقیت اقتصادی بسیار خوب برای حماس محسوب می شود.
ه: اما انچه سیر و انگیزه های این گفتگوها را توسط یک عامل خارجی تقویت کرده، اتفاقات جدید فلسطین نیز است و خواهد بود. عملیات اخیر شهادت طلبانه که از آغاز انتفاضه قدس در ابتدای اکتبر 2015 تقریبا مشابه آن انجام نشده بود ه و سبب زخمی شدن 21 اسرائیلی شد، موج جدیدی از گمانه زنی ها را درباره شروع یک انتفاظه جدیدبه همراه داشته که البته با وحشت رژیم صهیونیستی نیز همراه بوده است. همچنانکه «رون بن یشای» تحلیلگر روزنامه «یدیعوت آحارونوت» اعلام کرد: عملیات قدس که با یک بمب نسبتا بزرگ انجام شده، حاکی از آن است که انتفاضه قدس وارد ایستگاه دوم خود شده است. در هرصورت عملیات اخیر که با استقبال گروه های جهادی فلسطینی نیز همراه شده سبب، امنیتی شدن کرانه باختری و فلسطین اشغالی شده است. به اعتقاد کارشناسان مصر در شرایط فعلی می تواند با تقویت ارتباط با گروه های جهادی نقشی در تعدیل تسری او گسترش قدامات اتی ضد صهیونست ها در فلسطین اشغالی شود. از سوی دیگر برخی منابع صهیونیستی گزارش داده اند که مصر در گفتگوهایش با حماس درباره سربازان اسیر اسراییلی گفتگو های داشته و حتی قول های نیز از هئیت مذاکره کننده حماس گرفته است.
