اجرای طرح پیمایش در اوایل بهمنماه سال گذشته به تصویب هیئت دولت رسید و قرار بود با اجرای فاز اول این طرح از ابتدای اردیبهشت امسال، به خودروهای سنگین بر اساس اسناد حمل (بارنامه و صورتوضعیت) گازوئیل تخصیص پیدا کند. با توجه به اجرایی نشدن این طرح، این سؤال مطرح است که کاهش چشمگیر قاچاق سوخت، از طریق اجرای چه برنامههایی محقق شده است؟
به گزارش جهان به نقل از عیارآنلاین، ۲۷ مردادماه، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور در چهارمین جلسه مبارزه با قاچاق سوخت با اشاره به کاهش مصرف گازوئیل در چهار ماه ابتدایی امسال نسبت به مدت مشابه سال ۹۲ گفت: «قاچاق سوخت در مناطق مرزی تا حدود ۵۰ درصد کاهشیافته است».
چند روز بعد (۲ شهریورماه)، رحمانی فضلی در یک نشست خبری در وزارت کشور با اشاره به کاهش مصرف سوخت در ۵ ماه اول امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل گفت: «ما با کاهش ۵۰ درصدی قاچاق مواد سوختی روبهرو بودهایم».
همچنین وزیر کشور حدود چهار ماه قبل (۶ اردیبهشت) در جریان پاسخ به سؤال نمایندگان درباره «پول کثیف» در صحن علنی مجلس، حجم قاچاق سوخت را روزانه ۲۰ میلیون لیتر اعلام کرده بود.
درباره این اظهارات وزیر کشور درباره قاچاق سوخت سؤالات زیر مطرح میشود:
۱. وزیر کشور در اظهارات خود مشخص نکردهاند که منظورشان از کاهش ۵۰ درصدی قاچاق سوخت، کاهش ۵۰ درصدی «حجم» قاچاق سوخت است یا کاهش ۵۰ درصدی «ارزش» آن؟ توضیح آنکه بر اساس آمارهای مسئولین ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ارزش قاچاق سوخت در سال ۹۲ برابر ۷٫۲ میلیارد دلار بوده ولی در سال گذشته به ۴٫۲ میلیارد دلار رسیده است (۱).
۲. بررسیها نشان میدهد که اجرای سیاست «جایگزین کردن گاز طبیعی با سوخت مایع» در نیروگاهها توسط وزارت نفت، نقش زیادی در کاهش چشمگیر مصرف فرآوردههای نفتی و بهخصوص گازوئیل در دو سال اخیر داشته است. حال این سؤال مطرح است که وزیر کشور در طرح ادعای کاهش ۵۰ درصدی قاچاق سوخت با استناد به کاهش مصرف فرآوردههای نفتی در دو سال اخیر به افزایش گازرسانی به نیروگاهها توجه کردهاند یا خیر؟
۳. بیش از نیمی از گازوئیل کشور (بخش عمده قاچاق سوخت) در بخش حملونقل مصرف میشود. از سوی دیگر، مصرف گازوئیل در این بخش به میزان تقاضای نقلوانتقال بار در سطح کشور و درنتیجه، شرایط کلان اقتصادی کشور بستگی دارد. حال این سؤال مطرح میشود که ایشان به آثار رکود اقتصادی کشور در کاهش احتمالی مصرف گازوئیل در این بخش توجه داشتهاند یا خیر؟
۴. بخش عمده قاچاق سوخت با انتقال قسمتی از سهمیه گازوئیل بخش حملونقل به خارج از کشور صورت میگیرد. با توجه به همین موضوع، اجرای طرح پیمایش در اوایل بهمنماه سال گذشته به تصویب هیئت دولت رسید و قرار بود با اجرای فاز اول این طرح از ابتدای اردیبهشت امسال، به خودروهای سنگین بر اساس اسناد حمل (بارنامه و صورتوضعیت) گازوئیل تخصیص پیدا کند. با توجه به اجرایی نشدن این طرح، این سؤال مطرح است که کاهش چشمگیر قاچاق سوخت، از طریق اجرای چه برنامههایی محقق شده است؟
**محسن دانشمند
پینوشت:
(۱): بررسیهای کارشناسان نشان میدهد که کاهش چشمگیر قیمت جهانی گازوئیل در سال ۹۳، دلیل اصلی این افت ارزش قاچاق سوخت بوده است