امضای ترکمنچای و تحریم تنباکو در یک روز
جمعه ۱ اسفند ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۴۳
کد مطلب: 408421
امضای عهدنامه ترکمنچای بین "فتحعلی شاه قاجار" و "پاسکویچ" روسی (۱۲۰۶ ش)
در زمان فتحعلی شاه، دو دوره جنگ بین ایران و روسیه درگرفت که هر دو جنگ باشکست ایران به پایان رسید. پس از شکست دوم، اول اسفند ۱۲۰۶ ش (۵ شعبان ۱۲۴۳ ق، ۲۱ فوریه ۱۸۲۸ م) عهدنامه‌ای بین ایران و روس در قریه ترکمانچای به امضا رسید که به مراتب از قرارداد گلستان شوم‌تر بود. به موجب این معاهده، ولایات ایروان و نخجوان به روسیه واگذار شد و مرزها معین گردید. علاوه بر غرامتی که ایران پرداخت کرد، حق کشتیرانی در دریای خزر مجدداً برای روس‌ها تأیید شد.
از امضای عهدنامه ترکمنچای تا صدور حکم تحریم تنباکو توسط میرزای بزرگ شیرازی
به علاوه، اتباع روسیه در ایران از حقوق کاپیتولاسیون و مصونیت قضایی برخوردار شدند. این امر، حقِّ اجرای مجازات نسبت به اتباع روس را هم که در ایران مرتکب جرم می‌شدند از دولت ایران گرفت و بعدها کم کم به جایی رسید که تقریباً اختیار محاکمه از دست دولت ایران سلب شد و استقلال قضایی کشور محدود گردید. دولت روسیه در برابر آن همه منافع، تنها ولیعهدی عباس میرزا و رساندن او را به تخت سلطنت تأیید کرد.
تأسیس مدرسه عالی تلویزیون و سینما (۱۳۴۸ ش)
در پی تاسیس و آغاز به کار تلویزیون در کشور و گستردگی فعالیت سازمان رادیو و تلویزیون نیاز به ایجاد موسسه‌ای که نیروی انسانی موردنیاز این سازمان را تامین و تربیت کند، احساس شد. بعد از فراهم آمدن مقدمات کار در سال ۱۳۴۸ موسسه‌ای به نام «مدرسه عالی تلویزیون و سینما» تشکیل شد که دانش‌آموختگان آن به فعالیت در سازمان رادیو و تلویزیون و حوزه سینما مشغول شدند. این موسسه کار خود را با یک دوره کوتاه مدت یک ساله آغاز کرد.
انتخاب اولین گروه از فقهای شورای نگهبان توسط حضرت امام خمینی (ره) (۱۳۵۸ ش)
وظیفه اصلی شورای نگهبان، بررسی عدم مغایرت مصوبات مجلس با احکام اسلام و قانون اساسی است. اعضای این شورا مرکب از دو گروه شش نفری از فقها و حقوقدانان می‌باشد. فقها را رهبر انقلاب تعیین می‌کند و حقوقدان‌ها توسط رییس قوه قضاییه به مجلس معرفی و سپس با آرای نمایندگان، انتخاب می‌شوند. همچنین بر اساس قانون اساسی، نظارت بر انتخابات مختلف همچون انتخابات خبرگان رهبری، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و هرگونه همه‌پرسی بر عهده شورای نگهبان است
شهادت حجت‌الاسلام شیخ "فضل اللَّه محلاتی" در حمله جنگنده عراقی به هواپیمای حامل ایشان (۱۳۶۴ ش)
حجت‌الاسلام شیخ فضل‌اللَّه محلاتی در سال ۱۳۰۹ ش در محلات به دنیا آمد. حجت الاسلام محلاتی از سال ۱۳۲۶ فعالیت‌های سیاسی و مبارزاتی خود را بر ضد رژیم شاه آغاز کرد و پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دستگیر و تبعید شد. وی با آغاز نهضت‌اسلامی، فعالیت‌های خود را افزایش داد و تا پیروزی انقلاب در این مسیر ثابت قدم بود. پس از پیروزی انقلاب به نمایندگی از مردم محلات و دلیجان به اولین دوره مجلس شورای اسلامی راه یافت و در همان زمان به عنوان نماینده امام در سپاه پاسداران منصوب گردید. وی سرانجام در اول اسفند ۱۳۶۴، در حالی که به همراه جمعی از فرماندهان‌نظامی‌جنگ، مسؤولان کشوری و نیز تعدادی از نمایندگان مجلس از تهران عازم اهواز بود، هواپیمای حامل آنها مورد تهاجم دو جنگنده‌عراقی قرارگرفت و در نزدیکی اهواز سقوط کرد. پیکر پاک شهید محلاتی پس از تشییعی با شکوه در حرم حضرت معصومه به‌خاک سپرده شد.
درگذشت عالم و نویسنده توانا حجت‌الاسلام "مصطفی زمانی" (۱۳۶۹ ش)
استاد زمانی نوری در سال ۱۳۱۳ ش در نجف آباد اصفهان متولد شد. وی در طی سال‌های مبارزه فرهنگی خویش، برای ترویج اندیشه‌های بلند حضرت امام، تلاش می‌کرد که در این راه متحمل یک سال حبس نیز شد. ایشان با احساس مسئولیت بالایی که نسبت به جوانان احساس می‌کرد توانست کتب بسیاری را به ویژه برای نسل جوان منتشر کند و ارتباطات مکاتبه‌ای و حضوری زیادی با جوانان برقرار نماید. آثار این نویسنده سترگ در شش بخش داستان‌های اسلامی و معارف دین، امام علی (ع) و نهج‌البلاغه، جهان اسلام، مسائل نوجوانان و جوانان، مسائل زناشویی و ازدواج و کتب علمی قرار می‌گیرند که در حدود نود جلد را تشکیل می‌دهند. این عالم ربانی سرانجام در اول اسفند ۱۳۶۹ ش (۵ شعبان ۱۴۱۱ ق) در ۵۸ سالگی دار فانی را وداع گفت و در حرم حضرت معصومه به خاک سپرده شد.
روز روحانیت و دفاع مقدس
در اول اسفند ۱۳۶۴، حجت الاسلام محلاتی نماینده امام در سپاه، به همراه ۸ تن از نمایندگان مجلس و مسؤولین دیگر عازم جبهه‌های جنگ بودند که هواپیمای حامل آنها مورد حمله دو فروند جنگنده عراقی قرار گرفت و در نزدیکی اهواز سقوط کرد و کلیه سرنشینان آن که نزدیک به ۵۰ نفر بودند به شهادت رسیدند.
از امضای عهدنامه ترکمنچای تا صدور حکم تحریم تنباکو توسط میرزای بزرگ شیرازی
از آنجا که این گروه عازم جبهه‌های نبرد حق علیه باطل بودند و در جمع آنان، تعداد زیادی از علما و روحانیان مبارز به درجه رفیع شهادت نائل آمدند، این روز به روز روحانیت و دفاع مقدس نامگذاری گردید تا همه ساله از مجاهدت این پاسداران اسلام و انقلاب، قدردانی شود.
مطلبی تحت عنوان «اعلامیه ۱۵ تن از روحانیون تبریز» در روزنامه اطلاعات به چاپ رسید. (۱۳۵۶ ش)
در این اعلامیه از مردم خواسته شده بود تا اجازه ندهند تظاهرات مذهبی و بی آلایش آنها، مخالف با اهداف عالیه روحانیت و اسلام باشد.
تعدادی از سناتورهای مجلس سنا علیه قیام مردم تبریز صحبت کردند. (۱۳۵۶ ش)
هلاکو رامبد، وزیر مشاوره در امور پارلمانی رژیم شاه خطاب به سناتورهای مجلس گفت: «طبق اطلاعات به دست آمده، مسببین این واقعه کمونیست های شناخته شده هستند... این کمونیست ها برای اغفال طبقات خاص، نام مارکسیسم اسلامی را بر روی خود گذاشته اند...»
روزنامه لومانیته چاپ پاریس، با دیدگاهی متفاوت نسبت به دیگر رسانه های خارجی مطلبی تحت عنوان «انفجار خشم علیه دیکتاتور در تبریز» به چاپ رساند. (۱۳۵۶ ش)
این روزنامه با اشاره به حوادث ماه های گذشته شهرستان ایران، اقدامات رژیم در سرکوبی جنبش مردم و توسل به اختناق شدید و خونریزی را دلیل بر ناتوانی بیش از پیش آن اعلام کرد؛ همچنین تظاهرات ملت ایران را برای بهبود شرایط زندگی و کسب آزادی در خور اهمیت دانست.
مستوفی الممالک کابینه خود را به این شرح ترمیم کرد: (۱۲۹۳ ش)
عین الدوله وزیر داخله - معاون الدوله وزیر خارجه - صاحب اختیار وزیر جنگ - محتشم السلطنه وزیر مالیه - مخبرالسلطنه وزیر عدلیه - شهاب الدوله وزیر پست و تلگراف - مهندس الممالک وزیر تجارت و فوائد عامه - علاء السلطنه وزیر علوم و اوقاف
صدور حکم تحریم تنباکو توسط میرزای بزرگ شیرازی (۱۳۰۹ ق)
یکی از امتیازات ننگینی که در زمان قاجار نتایج نامطلوبی را به بار آورد امتیاز انحصار تنباکو معروف به امتیاز رِژی بود. به موجب این امتیاز که در زمان ناصرالدین شاه قاجار با تالبوت انگلیسی منعقد شد، شرکت رِژی به مدت ۵۵ سال صاحب حق انحصاری تجارت تنباکوی ایران و حتی نظارت در زراعت آن شناخته می‌شد. وقتی مردم، این قرارداد را با قرارداد مشابهی که با دولت عثمانی منعقد شده بود مقایسه کردند، از بابت این که منفعت بسیار کمتری نصیب کشور شده است دست به اعتراض زدند. با گسترده شدن اعتراضات مردمی و پیگیری علمای بزرگ تهران از جمله حاج میرزا حسن آشتیانی، این اعتراضات شکلی وسیع به خود گرفت و سرانجام حکم تحریم استعمال تنباکو توسط میرزای بزرگ شیرازی، تکلیف مردم و شاه را یکسره کرد. پس از صدور این فتوا که استعمال تنباکو به هر نحو را در حکم محاربه با امام زمان (عج) عنوان کرده بود، مردم قلیان‌ها را شکستند و انبارهای توتون را به آتش کشیدند. تاثیر این فتوا به حدی بود که در درون دربار قاجار نیز کسی از تنباکو استفاده نمی‌کرد. سرانجام ناصرالدین شاه قاجار مجبور شد که این قرارداد را فسخ نموده و مقداری غرامت به شرکت رژی پرداخت کند.
شکست نیروهای استعمارگر اسپانیا از فرانسه در هائیتی (۱۶۷۷ م)
اسپانیایی‌ها از اواخر قرن پانزدهم میلادی استعمار سرزمین هائیتی را آغاز کردند، اما در نیمه قرن هفدهم، سایر اروپاییان و از جمله فرانسویان وارد این منطقه شدند. حضور نیروهای کشورهای دیگر اروپایی باعث وقوع جنگ‌هایی بین آنان گردید که در یک مورد آن، جنگ بین نیروهای اسپانیا و فرانسه درگرفت و در بیستم فوریه ۱۶۷۷ م، به شکست اسپانیایی انجامید. پس از این جنگ فرانسویان موفق شدند بخش‌هایی از هائیتی را تصرف نمایند و حضور خود را در آن منطقه تحمیل کنند. فرانسویان بیست سال بعد، در سال ۱۶۹۷ م با اسپانیا در تقسیم این جزیره به توافق رسیدند و بخش غربی جزیره به فرانسویان واگذار گردید و فرانسوی‌ها آن را نزدیک به یک‌صد وسی سال در اشغال خود داشتند. هم‌زمان با آغاز انقلاب کبیر فرانسه در ۱۷۸۹ م، سیاهپوستان و بومیان هائیتی قیام نمودند و سرانجام این کشور در سال ۱۸۰۴ م به عنوان اولین کشور امریکای لاتین به استقلال رسید.
پایان جنگ بین استعمارگران فرانسه و آزادی خواهان مکزیک (۱۸۶۶ م)
استعمارگران اروپایی از سده‌های پانزدهم و شانزدهم میلادی به بعد، نفوذ به سرزمین‌های گوناگون دنیا را آغاز کردند و به چپاول ثروت‌های آن می‌پرداختند. یکی از این مناطق، کشور مکزیک بود که توسط استعمارگران فرانسوی، اشغال گردید. اما آزادی‌خواهان مکزیک در مقابل حضور استعماری فرانسویان قیام کردند و جنگی بین دو طرف در گرفت. این جنگ میان فرانسه و آزادی‌خواهان مکزیک با پیروزی فرانسه و به سلطنت رساندنِ ماکسیمیلیان شاهزاده اتریشی در مکزیک، در بیستم فوریه ۱۸۶۶ م به پایان رسید. در این جنگ پنج ساله، ابتدا، اسپانیا و انگلیس با فرانسه متحد بودند، اما پس از مدت کوتاهی، این دو کشور از جنگ کناره گرفتند و فرانسه به تنهایی تهاجم به نیروهای آزادی خواه به رهبری بنیتوخوارز رئیس جمهور سابق مکزیک را ادامه داد و موقتاً به پیروزی رسید. خوارز پس از عقب نشینی به شمال مکزیک، به حملات خود ادامه داد و با کمک ارتش مکزیک که به او وفادار بود، شاهزاده اتریشی را در ۱۹ ژوئن ۱۸۶۷ م سرنگون کرد و باردیگر به ریاست جمهوری کشورش برگزیده شد.
گردش اولین سفینه امریکایی به دور زمین موسوم به "آپولو" (۱۹۶۲ م)
پس از آن که یوری گاگارین، فضانورد روسی در ۱۲ آوریل ۱۹۶۱ م برای اولین بار به وسیله سفینه فضایی واسْتوک به دور زمین گردش کرد و سالم به زمین بازگشت، رقابت امریکا و شوروی برای تسخیر فضا شدت یافت و امریکا یک ماه بعد از آن، پروژه بزرگ فضایی خود را به نام آپولو اعلام داشت.
از امضای عهدنامه ترکمنچای تا صدور حکم تحریم تنباکو توسط میرزای بزرگ شیرازی
در نهایت، اولین فضانورد امریکایی به نام جان گِلِن در روز بیستم فوریه سال ۱۹۶۲ م به دور کره زمین گردش کرد در حالی که قبل از او، فضانوردان دیگر روسی به دفعاتْ کره زمین را دور زده بودند.
