«سایه ترديد» بر توافق هستهای سنگینی میکند/ غرب پیشنهاد لغو بخشی از تحریمها را هم نمیپذیرد
به نظر ميرسد به رغم توافق ژنو با دولت امريكا، برخي جناحهاي تندرو در داخل امريكا به دنبال اين هستند كه روند تحريمها عليه ايران را در سطوحي ديگر دنبال كنند. ديروز گزارش شد كه يهوديان امريكايي ايالت پنسيلوانيا با همكاري نمايندگان دموكرات و جمهوريخواه، تحريمهاي جديدي عليه بخش انرژي ايران به تصويب رساندند بر اساس اين طرح هرگونه سرمايهگذاري در بخش انرژي ايران براي شركتهاي اين ايالت محدود ميشود.
گروه سیاست جهان نیوز ـ ایران و ۱+۵ از امروز فقط ۳۳ روز فرصت دارند كه به توافق هستهای دست پیدا كنند. یك هیئت كارشناسی ایرانی به سرپرستی بعیدینژاد از امروز در وین دور جدیدی از مذاكرات كارشناسی را شروع میكند تا آن طور كه عباس عراقچی گفته اختلافات موجود بر سر «موضوعات بسیار مهم باقی مانده» را حل و فصل كند ولی هرچه به مهلت تعیین شده نزدیك میشویم، امیدها برای دستیابی به توافق در مهلت تعیین شده كمتر میشود. كاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه گفت كه «كار زیادی برای انجام دادن وجود دارد» و «هنوز درباره دستیابی به توافق تا ۲۴ نوامبر» مطمئن نیست. حالا هم مقامهای ایرانی و امریكایی میگویند كه ایران در مذاكرات وین پیشنهاد جدیدی ارائه كرده كه طرف غربی آن را تأیید نكرده است.
دیپلماتهای اروپایی دیروز در گفت و گو با رویترز گفتند كه ایران در مذاكرات وین، طرح جدیدی برای توافق با طرف غربی ارائه كرده ولی مذاكرهكنندگان غربی طرح ایران را قبول نكردهاند. دیپلماتهای اروپایی میگویند كه هرچند ایران همچنان بر لغو كامل تحریمهای اقتصادی اصرار دارد ولی در مذاكرات وین گفته كه حاضر است پای توافقی را كه گام اول آن برداشته شدن آخرین تحریم هایی است كه غربی علیه ایران اعمال كرده، امضا كند، تحریم هایی كه مقامهای ایران گفتهاند در مقایسه با تحریمهای قبلی، بسیار مخربتر هستند.
مقامهای ایرانی در گفتوگو با رویترز گفتهاند كه منظورشان از تحریمهای اخیر، همان تحریمهای بعد از سال ۲۰۱۲ امریكا و اتحادیه اروپا علیه بخش بانكی و انرژی ایران است. مقامهای ایرانی میگویند در حالی كه ایران همواره روی لغو كامل تحریمها تأكید داشته، پذیرش لغو بخشی از تحریمها یك انعطاف از سوی ایران به شمار میرود. یك مقام ایرانی در توضیح پیشنهاد ارائه شده از طرف ایران میگوید: «ایران خواستار بازگشت به وضعیت قبل از تحریمها (تحریمهای سال ۲۰۱۲) است. اگر این پیشنهاد را قبول كنند، این به رسیدن به یك مصالحه قبل از ۲۴ نوامبر كمك خواهد كرد.» البته رویترز از قول مقامهای غربی ادعا كرده كه این پیشنهاد جدید، از حمایت رهبری ایران نیز برخوردار است ولی مقامهای اروپایی غربی میگویند پیشنهادی كه ارائه شده، چیز جدیدی نیست و ایرانیها نیز همواره این را میدانستهاند كه تحریمها فقط به صورت تدریجی قابل لغو شدن است. آنها در توضیح منظورشان از لغو تدریجی تحریمها گفتهاند كه هر تحریمی، ابتدا فقط تعلیق و بعد از اثبات تعهد ایران، لغو خواهد شد.
مقامهای غربی میگویند كه آنها نیز در وین، به ایران پیشنهاد كردهاند كه برنامه هستهای خود را محدود كند و ایران نیز پیشنهاد آنها را قبول نكرده است، موضوعی كه به تعبیر رویترز نشان میدهد «دوطرف در حالی كه به مهلت زمانی ۲۳ نوامبر نزدیك میشوند، چقدر از همدیگر دور هستند.» جزئیات پیشنهادی كه طرف غربی پیشنهاد كرده، مشخص نیست ولی آسوشیتد پرس جمعه قبل به نقل از دیپلماتهای امریكایی فاش كرد كه امریكا در وین پیشنهاد جدیدی ارائه كرده و گفته كه حاضر است قبول كند ایران تعداد بیشتری از سانتریفیوژهای خود را حفظ كند به شرط اینكه ایران ظرفیت انباشت مواد غنیسازی شده خود را كاهش بدهد.
آسوشیتدپرس در خبر خود عدد و رقمی بیان نكرده بود ولی منابع غیررسمی میگویند كه تعداد سانتریفیوژهای ایران در این پیشنهاد حدود ۴ تا ۵ هزار است. روزنامه لس آنجلس تایمز نوشت: «دولت باراك اوباما پیشنهاد خود را برای ایران تلطیف كرده است و احتمال دارد با فعالیت ۴ هزار سانتریفیوژ در ایران موافقت كند.» ایران در حال حاضر ۹ تا ۱۰ هزار سانتریفیوژ نصب شده در حال كار دارد و ۱۰ هزار سانتریفیوژ نیز كار نمیكنند. البته برخی منابع ایرانی از پیشنهاد حفظ ۷ هزار سانتریفیوژ نیز خبر دادهاند ولی عدد و رقمها قابل تأیید نیستند و نه تنها هیچ منبع غربی (حتی غیررسمی) تاكنون عدد ۷ هزار را تأیید نكرده، بلكه طرف غربی پیشنهاد ایران برای لغو تحریمهای سال ۲۰۱۲ را نیز نپذیرفته است. نكته قابل توجه اینكه، به نظر میرسد به رغم توافق ژنو با دولت امریكا، برخی جناحهای تندرو در داخل امریكا به دنبال این هستند كه روند تحریمها علیه ایران را در سطوحی دیگر دنبال كنند.
دیروز گزارش شد كه یهودیان امریكایی ایالت پنسیلوانیا با همكاری نمایندگان دموكرات و جمهوریخواه، تحریمهای جدیدی علیه بخش انرژی ایران به تصویب رساندند. بر اساس گزارش خبرگزاری یهودیان فیلادلفیا، «تامكوربرت» فرماندار ایالت پنسیلوانیا لایحه ایالتی را تصویب كرد كه طی آن روز سهشنبه هرگونه سرمایهگذاری در بخش انرژی ایران را برای شركتهای این ایالت محدود میكند.
راس: احتمال توافق كم است
چشم انداز مذاكرات در فاصله حدودا یك ماهه تا پایان مهلت تعیین شده در ژنو در حال كمرنگ شدن است و برخی منابع از همین حالا احتمال تمدید مذاكرات را بیش از گذشته میدانند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه در نشست وزرای خارجه اروپایی گفت: «امیدوارم تا ۲۴ نوامبر به توافق برسیم اما هنوز مطمئن نیستم تا این روز به توافق برسیم؛ كار زیادی برای انجام دادن داریم.» دنیس راس، مشاور سابق اوباما در امور خاورمیانه امریكا نیز در گفت و گو با فارین افرز گفت: «امریكا برنامه غنیسازی اورانیوم صنعتی را نخواهد پذیرفت و تنها با قابلیت غنیسازی محدود موافقت خواهد كرد. بنابراین توافق جامع تا ۲۴ نوامبر به نظر بسیار بعید میرسد.»
به گفته دنیس راس، منطق بازگشت به عقب برنامه هستهای ایران، در ازای بازگشت به عقب تحریمها، بیش از پیش دور از دسترس به نظر میرسد چراكه ایران در ازای بازگشت به عقب تحریمها، تنها حاضر به انجام اقدامات شفافساز محدودی است در حالی كه واشنگتن این اقدامات را كافی نمیداند و تأكید كرده كه امریكا برنامه غنیسازی اورانیوم صنعتی را نخواهد پذیرفت و تنها با قابلیت غنیسازی محدود توافق خواهد كرد. بنابراین توافق جامع تا ۲۴ نوامبر به نظر بسیار بعید میرسد.
راس میگوید: «یك عضو مذاكرهكننده گروه ۱+۵ به من گفت كه او انتظار دارد ایران در صورت عدم توافق، محدودیتها بر سر برنامه هستهای خود را برداشته و برنامه غنیسازی اورانیوم خود را به سرعت افزایش دهد و تهران غنیسازی ۲۰درصدی را ازسرگیرد؛ موضوعی كه زمان «گریز هستهای» را كاهش خواهد داد.»
كاخ سفید نقش كنگره را نفی نمیكند
سخنگوی كاخ سفید گزارشها مبنی بر تلاش دولت امریكا برای جلوگیری از مداخله كنگره در هرگونه توافق نهایی ایران و ۱+۵ را رد كرد. به گزارش فارس، «اریك شولتز» سخنگوی كاخ سفید گزارشها مبنی بر تلاش دولت «باراك اوباما» رئیسجمهور امریكا برای نادیده گرفتن نقش كنگره در هرگونه توافق نهایی ایران و ۱+۵ را رد كرد. پایگاه اطلاعرسانی كنگره گزارش كرد كه شولتز روز دوشنبه در این باره گفت: «این ایده كه ما تلاش میكنیم تا از رایزنی با كنگره خودداری كنیم و هرگونه انرژی گذاشتن روی این ایده، مضحك است. »
وی در خصوص نقش كنگره در توافق نهایی با ایران گفت: «این موضوعی است كه ما به شدت درباره آن با كنگره گفتوگو میكنیم. ما به شدت به رایزنی با كنگره در این باره ادامه میدهیم.» پیش از این، سناتور «مارك كرك» یكی از سناتورهای جمهوریخواه كنگره امریكا هشدار داده بود كه دولت «باراك اوباما» رئیسجمهور امریكا با امتناع از دادن اجازه به كنگره برای تأیید هرگونه توافق نهایی هستهای بین ایران و ۱+۵ در واقع راه تقابل با كنگره را در پیش گرفته است.
كرك در بیانیهای برای پایگاه اینترنتی «آلگماینر» نوشت: «دولت اوباما با تهدید به قطع نقش كنگره در توافق هستهای ایران، در واقع كنگره را متحد میكند. ما از توافق اوباما و خامنهای كه كودكان ما را محتوم به داشتن آیندهای كه در آن خاورمیانه پر از سلاحهای هستهای باشد، حمایت نمیكنیم.»
منبع: روزنامه جوان