افغانستان همسایه شرقی ایران پس از سالها برای اولین بار روند دموکراتیک تغییر قدرت را تجربه می کند.

گروه بین الملل جهان نیوز: علی رغم تهدیدات گسترده طالبان، حضور افغان ها پای صندوق رای مناسب و نسبتا گسترده بوده و بنابراین فارغ از اعلام هر نوع نتیجه انتخابات، مردم افغان اول از همه به افراط گری مذهبی "نه" گفته اند. این مسأله با توجه به اینکه افغانستان سالهاست پایگاه رشد تکفیری ها بوده بسیار حائز اهمیت است و اولین نکته در متفاوت بودن پیام این انتخابات را نشان می دهد. همچنین مردم افغانستان در آستانه خروج نیروهای آمریکایی نشان دادند که خود را آماده ساختن کشوری بدون حضور نیروهای بیگانه می کنند. در ابتدا حضور ۱۱ کاندیدا شور و اشتیاق انتخابات را در این کشور افزایش داد ولی بررسی کارشناسی تر این انتخابات نوع رفتار جمعی اکثریت مردم افغانستان را بیشتر نشان می دهد. حتی به همین دلیل به نظر می رسد باید از این انتخابات انتظار نتیجه متفاوتی را نیز داشت. متفاوت بودنی که در ادامه این مطلب در قالب نکات ذیل بیشتر قابل فهم است:

قانون نانوشته‌ای از کنفرانس «بن» منعقد شده در سال ۲۰۰۱ به جا ماند که بر اساس آن رئیس جمهور افغانستان از قوم پشتون، معاون اول از تاجیک و معاون دوم از قوم هزاره باشد. این قانون تاکنون جاری و ساری است. بنابراین به صورت سنتی انتظار می رود که نتیجه انتخابات ریاست جمهوری این بار نیز گزینش فردی از قوم پشتون باشد. مسأله ای که با توجه به اکثریت بودن پشتون ها در افغانستان نکته ای بدیهی است. ولی این مسأله اینک دچار تردیدهای جدی شده است. بر اساس نتایج اولیه «عبدالله عبدالله» و «اشرف غنی احمدزی» پیشتاز انتخابات هستند و این انتخابات احتمالا به دور دوم کشیده خواهد شد ولی عبدالله، یکی از گزینه های محتمل پیروزی، در افغانستان به عنوان کاندیدای تاجیک ها شناخته می شود. گرچه وی از پدر پشتون و از مادر تاجیک به دنیا آمده است ولی در افغانستان وی را نماینده پشتون ها محسوب نمی کنند.

در همین حال رقیب اصلی عبدالله عبدالله یعنی اشرف غنی احمدزی یک پشتون متعصب در افغانستان شناخته می شود. با این وجود در بالا بودن رای یک غیر پشتون و احتمال پیروزی وی، چند مسأله تأثیر اساسی داشته است.

از میان ۸ کاندیدای باقی مانده در انتخابات، ۷ کاندیدا متعلق به قوم پشتون هستند که این مسأله به تنهایی آرای قوم پشتون را دچار تجزیه و اختلاف کرده است.

دوم اینکه آمار حضور زنان و جوانان در این انتخابات از مردان میانسال بیشتر بوده است. زنان افغان که برای اولین بار فرصت حضور مستقیم در انتخابات را پیدا کرده اند به نظر می رسد که یکی از سرمایه های اصلی سبد عبدالله عبدالله باشند. این کاندیدا به عنوان کاندایدای مدافع نوگرایی و به روز شدن در افغانستان شناخته می شود و با توجه به تمایل رو به افزایش زنان و جوانان در افغانستان برای خارج شدن از فضای سنتی، آرای وی را در میان زنان و جوانان افزایش داده است. نکته قابل تأمل آنکه از میان رای دهندگان در انتخابات ۳۶ درصد زنان بوده اند که در جامعه سنتی افغانستان یک رقم قابل توجه محسوب می شود.

نکته متفاوت دیگر این انتخابات این است که اکثریت شیعیان در افغانستان به عبدالله عبدالله رای داده اند و خود عبدالله عبدالله برای نزدیکی بیشتر به ایران از بقیه کاندیداها مخصوصا اشرف غنی احمدی زی تمایل نشان داده است. این خود در صورت پیروزی عبدالله عبدالله می تواند نشانه دیگری از یک نتیجه متفاوت محسوب شود با توجه به اینکه رقیب وی اشرف غنی احمدی زی تمایل کمتری برای همسویی با ایران از خود بروز داده است.